സോഫ്റ്റ്വെയർ അനുമതിപത്രം
| Part of a series on |
| Legal aspects of computing |
|---|
സോഫ്റ്റ്‌വേർ അനുവാദപത്രം എന്നത് ഒരു നിയമപരമായ ഉപകരണമാണ് (സാധാരണയായി കരാർ നിയമപ്രകാരം, അച്ചടിച്ച മെറ്റീരിയലോ അല്ലാതെയോ) സോഫ്റ്റ്വെയറിന്റെ ഉപയോഗമോ പുനർവിതരണമോ നിയന്ത്രിക്കുന്നു. യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് പകർപ്പവകാശ നിയമപ്രകാരം, എല്ലാ സോഫ്റ്റ്വെയറുകളും സോഴ്സ് കോഡിലും ഒബ്ജക്റ്റ് കോഡ് ഫോമുകളിലും പകർപ്പവകാശ പരിരക്ഷിതമാണ്, ആ സോഫ്റ്റ്‌വേർ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഗവൺമെന്റിന്റെ അനുമതിയില്ലാതെ,പകർപ്പവകാശം നേടാൻ കഴിയില്ല.[1]പകർപ്പവകാശമുള്ള സോഫ്റ്റ്വെയറിന്റെ രചയിതാക്കൾക്ക് അവരുടെ സോഫ്റ്റ്‌വേർ പൊതു ഡൊമെയ്നിലേക്ക് സംഭാവന ചെയ്യാൻ കഴിയും, ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഇത് പകർപ്പവകാശത്തിന്റെ പരിധിയിൽ വരില്ല, തൽഫലമായി ലൈസൻസ് നേടാനും കഴിയില്ല.
ഒരു സാധാരണ സോഫ്റ്റ്വെയർ ലൈസൻസ് ലൈസൻസിക്ക്, അല്ലെങ്കിൽ സാധാരണ ഒരു അന്തിമ ഉപയോക്താവിന്, സോഫ്റ്റ്വെയറിന്റെ ഒന്നോ അതിലധികമോ പകർപ്പുകൾ ഉപയോഗിക്കാൻ അനുമതി നൽകുന്നു, അത്തരം ഉപയോഗം പകർപ്പവകാശത്തിന് കീഴിലുള്ള സോഫ്റ്റ്‌വേർ ഉടമയുടെ എക്സ്ക്ലൂസീവ് അവകാശങ്ങളുടെ പകർപ്പവകാശ ലംഘനമാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.
സോഫ്റ്റ്‌വേർ ലൈസൻസുകളും പകർപ്പവകാശ നിയമവും
[തിരുത്തുക]വിതരണം ചെയ്ത മിക്ക സോഫ്റ്റ്വെയറുകളും അതിന്റെ ലൈസൻസ് തരം അനുസരിച്ച് തരം തിരിക്കാം (പട്ടിക കാണുക).
പകർപ്പവകാശ നിയമത്തിന് കീഴിലുള്ള സോഫ്റ്റ്വെയറിനായുള്ള രണ്ട് പൊതു വിഭാഗങ്ങൾ, അതിനാൽ ലൈസൻസിക്ക് പ്രത്യേക അവകാശങ്ങൾ നൽകുന്ന ലൈസൻസുകൾ, കുത്തക സോഫ്റ്റ്‌വേർ, ഫ്രീ, ഓപ്പൺ സോഴ്സ് സോഫ്റ്റ്‌വേർ (ഫോസ്) എന്നിവയാണ്. ഒരു ഉപഭോക്താവ് നേടിയ ഒരു സോഫ്റ്റ്‌വേർ ഉൽ‌പ്പന്നത്തെ പരിഷ്‌ക്കരിക്കുന്നതിനും വീണ്ടും ഉപയോഗിക്കുന്നതിനുമുള്ള അവകാശങ്ങൾ നൽകുന്നതാണ് ഇവ രണ്ടും തമ്മിലുള്ള വ്യക്തമായ ആശയപരമായ വ്യത്യാസം: ഫോസ് സോഫ്റ്റ്‌വേർ ഉപഭോക്താവിന് രണ്ട് അവകാശങ്ങൾക്കും ലൈസൻസ് നൽകുന്നു, അതിനാൽ പരിഷ്ക്കരിക്കാവുന്ന സോഴ്സ് കോഡ് സോഫ്റ്റ്‌വെയറുമായി ("ഓപ്പൺ സോഴ്സ്"), പ്രൊപ്രൈറ്ററി സോഫ്റ്റ്‌വേർ സാധാരണയായി ഈ അവകാശങ്ങൾക്ക് ലൈസൻസ് നൽകാത്തതിനാൽ സോഴ്സ് കോഡ് മറച്ചുവെക്കുന്നു ("അടച്ച ഉറവിടം").
അവകാശങ്ങൾ നൽകുന്നതിനും പകർപ്പവകാശമുള്ള സോഫ്റ്റ്വെയറിന്റെ ഉപയോഗത്തിൽ നിയന്ത്രണങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തുന്നതിനുപുറമെ, സോഫ്റ്റ്‌വേർ ലൈസൻസുകളിൽ ലൈസൻസ് കരാറിൽ പ്രവേശിക്കുന്ന കക്ഷികൾക്കിടയിൽ ബാദ്ധ്യതയും ഉത്തരവാദിത്തവും അനുവദിക്കുന്ന വ്യവസ്ഥകൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. എന്റർപ്രൈസ്, വാണിജ്യ സോഫ്റ്റ്‌വേർ ഇടപാടുകളിൽ, ഈ നിബന്ധനകളിൽ പലപ്പോഴും ബാദ്ധ്യതയുടെ പരിമിതികൾ, വാറണ്ടികൾ, വാറന്റി നിരാകരണങ്ങൾ, ആരുടെയെങ്കിലും ബൗദ്ധിക സ്വത്തവകാശം ലംഘിക്കുകയാണെങ്കിൽ നഷ്ടപരിഹാരം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.
പകർപ്പവകാശ പരിരക്ഷയുടെ പരിധിക്ക് പുറത്തുള്ള ലൈസൻസില്ലാത്ത സോഫ്റ്റ്‌വേർ പൊതു ഡൊമെയ്ൻ സോഫ്റ്റ്‌വേർ (പിഡി) അല്ലെങ്കിൽ വിതരണം ചെയ്യാത്തതും ലൈസൻസില്ലാത്തതും ആന്തരിക ബിസിനസ്സ് വ്യാപാര രഹസ്യമായി കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതുമായ സോഫ്റ്റ്‌വേർ ആണ്. ജനകീയ വിശ്വാസത്തിന് വിരുദ്ധമായി, വിതരണം ചെയ്യപ്പെട്ട ലൈസൻസില്ലാത്ത സോഫ്റ്റ്‌വേർ (പൊതു ഡൊമെയ്‌നിലല്ല) പൂർണ്ണമായും പകർപ്പവകാശ പരിരക്ഷിതമാണ്, അതിനാൽ പകർപ്പവകാശ കാലാവധി അവസാനിച്ചതിന് ശേഷം അത് പൊതു ഡൊമെയ്നിലേക്ക് കടക്കുന്നതുവരെ നിയമപരമായി ഉപയോഗശൂന്യമാണ് (ഉപയോഗ അവകാശങ്ങൾക്ക് ഒരു ലൈസൻസും നൽകാത്തതിനാൽ).[2]നിർദ്ദിഷ്ട ലൈസൻസില്ലാതെ ഗിറ്റ്ഹബ്ബ്(GitHub)പോലുള്ള പൊതു സോഫ്റ്റ്‌വേർ ശേഖരണങ്ങളിൽ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുള്ള അനധികൃത സോഫ്റ്റ്‌വേർ ചോർച്ച അല്ലെങ്കിൽ സോഫ്റ്റ്‌വേർ പ്രോജക്ടുകളാണ് ഇതിന് ഉദാഹരണങ്ങൾ.[3][4]സോഫ്റ്റ്വെയർ സ്വമേധയാ പൊതു ഡൊമെയ്നിലേക്ക് കൈമാറുന്നത് (പകർപ്പവകാശ പദത്തിൽ എത്തുന്നതിനുമുമ്പ്) ചില അധികാരപരിധികളിൽ (ഉദാഹരണത്തിന് ജർമ്മനി നിയമം) പ്രശ്നമുള്ളതിനാൽ, പിഡി പോലുള്ള അവകാശങ്ങൾ നൽകുന്ന ലൈസൻസുകളും ഉണ്ട്, ഉദാഹരണത്തിന് സിസി0(CC0) അല്ലെങ്കിൽ ഡബ്ല്യൂറ്റിഎഫ്പിഎൽ(WTFPL)[5].
| Rights granted | Public domain | Permissive FOSS license (e.g. BSD license) |
Copyleft FOSS license (e.g. GPL) |
Freeware/Shareware/ Freemium |
Proprietary license | Trade secret |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Copyright retained | അല്ല | അതെ | അതെ | അതെ | അതെ | Very strict |
| Right to perform | അതെ | അതെ | അതെ | അതെ | അതെ | അല്ല |
| Right to display | അതെ | അതെ | അതെ | അതെ | അതെ | അല്ല |
| Right to copy | അതെ | അതെ | അതെ | Often | അല്ല | Lawsuits are filed by the owner against copyright infringement the most |
| Right to modify | അതെ | അതെ | അതെ | അല്ല | അല്ല | അല്ല |
| Right to distribute | അതെ | Yes, under same license | Yes, under same license | Often | അല്ല | അല്ല |
| Right to sublicense | അതെ | അതെ | അല്ല | അല്ല | അല്ല | അല്ല |
| Example software | SQLite, ImageJ | Apache web server, ToyBox | Linux kernel, GIMP, OBS | Irfanview, Winamp, League of Legends | Windows, the majority of commercial video games and their DRMs, Spotify, xSplit, TIDAL | Server-side Cloud computing programs and services, Forensic applications, and other line-of-business work. |
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ Hancock, Terry (2008-08-29). "What if copyright didn't apply to binary executables?". Free Software Magazine. Archived from the original on 2016-01-25. Retrieved 2016-01-25.
- ↑ Pick a License, Any License on codinghorror by Jeff Atwood
- ↑ github-finally-takes-open-source-licenses-seriously on infoworld.com by Simon Phipps (July 13, 2013)
- ↑ Post open source software, licensing and GitHub on opensource.com by Richard Fontana (13 Aug 2013)
- ↑ Validity of the Creative Commons Zero 1.0 Universal Public Domain Dedication and its usability for bibliographic metadata from the perspective of German Copyright Law Archived 2017-05-25 at the Wayback Machine. by Dr. Till Kreutzer, attorney-at-law in Berlin, Germany
- ↑ Larry Troan (2005). "Open Source from a Proprietary Perspective" (PDF). RedHat Summit 2006 Nashville. redhat.com. p. 10. Archived from the original (pdf) on 2014-01-22. Retrieved 2015-12-29.