മെറ്റാബോളൈറ്റ്
ബയോകെമിസ്ട്രിയിൽ, ഉപാപചയ പ്രവർത്തനം അഥവാ മെറ്റബോളിസത്തിന്റെ ഒരു ഇന്റർമീഡിയറ്റ് അല്ലെങ്കിൽ അന്തിമ ഉൽപ്പന്നമാണ് മെറ്റാബോളൈറ്റ് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. [1] ചെറിയ തന്മാത്രകൾക്കാണ് ഈ പദം സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്. മെറ്റബോളൈറ്റുകൾക്ക് ഇന്ധനം, ഘടന, സിഗ്നലിംഗ്, എൻസൈമുകളിലെ ഉത്തേജക അല്ലെങ്കിൽ തടസ്സപ്പെടുത്തൽ ഫലങ്ങൾ, അവയുടെ തന്നെ ഉൽപ്രേരക പ്രവർത്തനം (സാധാരണയായി ഒരു എൻസൈമിന്റെ കോഫാക്ടറായി), പ്രതിരോധം, മറ്റ് ജീവികളുമായുള്ള ഇടപെടൽ (ഉദാ: പിഗ്മെന്റുകൾ, ഒഡോറന്റ്സ്, ഫെറോമോണുകൾ) എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിവിധ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഉണ്ട്. .
പ്രൈമറി മെറ്റാബോളൈറ്റ് സാധാരണ "വളർച്ച", വികസനം, പുനരുൽപാദനം എന്നിവയിൽ നേരിട്ട് ഉൾപ്പെടുന്നു. വ്യാവസായിക മൈക്രോബയോളജി വലിയ തോതിൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പ്രൈമറി മെറ്റാബോളൈറ്റ് ആണ് എഥിലീൻ.
സെക്കന്ററി മെറ്റാബോലൈറ്റ് പ്രൈമറി മെറ്റാബോളൈററുകളിൽ നിന്നു വിരുദ്ധമായി "വളർച്ച", വികസനം, പുനരുൽപാദനം എന്നിവയിൽ നേരിട്ട് ഉൾപ്പെടുന്നില്ല, എന്നാൽ അവയ്ക്ക് സാധാരണയായി ഒരു പ്രധാന പാരിസ്ഥിതിക പ്രവർത്തനം ഉണ്ട്. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകളും റെസിൻ, ടെർപെൻസ് തുടങ്ങിയ പിഗ്മെന്റുകളും ഉദാഹരണങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
ചില ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ പ്രൈമറി മെറ്റബോളൈറ്റുകളെ മുൻഗാമികളായി ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഉദാഹരണത്തിന് ആക്റ്റിനോമൈസിൻ, ഇത് പ്രൈമറി മെറ്റാബോളൈറ്റായ ട്രിപ്റ്റോഫനിൽ നിന്ന് സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടതാണ്. ചില പഞ്ചസാരകൾ മെറ്റബോളൈറ്റുകളാണ്, ഉദാഹരണത്തിന് ഫ്രക്ടോസ് അല്ലെങ്കിൽ ഗ്ലൂക്കോസ്, ഇവ രണ്ടും ഉപാപചയ പാതകളിൽ കാണപ്പെടുന്നു.
വ്യാവസായിക മൈക്രോബയോളജി നിർമ്മിക്കുന്ന പ്രൈമറി മെറ്റബോളൈറ്റുകളുടെ ഉദാഹരണങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: [2]
| ക്ലാസ് | ഉദാഹരണം |
|---|---|
| മദ്യം | എത്തനോൾ |
| അമിനോ ആസിഡുകൾ | ഗ്ലൂട്ടാമിക് ആസിഡ്, അസ്പാർട്ടിക് ആസിഡ് |
| ന്യൂക്ലിയോടൈഡുകൾ | 5' ഗ്വാനിലിക് ആസിഡ് |
| ആൻറി ഓക്സിഡൻറുകൾ | ഐസോസ്കോർബിക് ആസിഡ് |
| ഓർഗാനിക് ആസിഡുകൾ | അസറ്റിക് ആസിഡ്, ലാക്റ്റിക് ആസിഡ് |
| പോളിയോളുകൾ | ഗ്ലിസറോൾ |
| വിറ്റാമിനുകൾ | ബി 2 |
മെറ്റബോളിം ഉപാപചയ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഒരു വലിയ ശൃംഖല ഉണ്ടാക്കുന്നു, ഇതിൽ ഒരു എൻസൈമാറ്റിക് രാസപ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്നുള്ള ഔട്ട്പുട്ടുകൾ മറ്റ് രാസപ്രവർത്തനങ്ങളിലേക്കുള്ള ഇൻപുട്ടുകളാണ്.
രാസ സംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മെറ്റബോളൈറ്റുകൾ, അന്തർലീനമായാലും ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കലായാലും, സംയുക്തങ്ങളെ നശിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇല്ലാതാക്കുന്നതിനുമുള്ള സ്വാഭാവിക ജൈവ രാസ പ്രക്രിയയുടെ ഭാഗമായി രൂപം കൊള്ളുന്നു. [3] ഒരു സംയുക്തത്തിന്റെ അപചയ നിരക്ക് അതിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ദൈർഘ്യവും തീവ്രതയും നിർണ്ണയിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണ്. ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽ സംയുക്തങ്ങൾ എങ്ങനെ മെറ്റബോളൈസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നുവെന്നും അവയുടെ മെറ്റബോളൈറ്റുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങളെക്കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കുന്നത് മരുന്ന് കണ്ടെത്തലിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗമാണ്. [4]
ഇതും കാണുക
[തിരുത്തുക]- ആന്റിമെറ്റാബോളൈറ്റ്
- ഇന്റർമീഡിയറി മെറ്റബോളിസം, ഇന്റർമീഡിയറ്റ് മെറ്റബോളിസം എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു
- മെറ്റബോളിക് കണ്ട്രോൾ അനാലിസിസ്
- മെറ്റബോളോമിക്സ്, ഒരു നിശ്ചിത വ്യവസ്ഥകൾക്ക് കീഴിലുള്ള ഒരു സിസ്റ്റത്തിലെ (കോശം, ടിഷ്യു അല്ലെങ്കിൽ ജീവികൾ) ആഗോള മെറ്റാബോളൈറ്റ് പ്രൊഫൈലുകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനം
- ഉപാപചയ പാത
- അസ്ഥിരമായ ജൈവ സംയുക്തങ്ങൾ
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑
Venes, Donald, ed. (1940). Taber's Cyclopedic Medical Dictionary (23 ed.). Philadelphia: F.A. Davis (published 2017). p. 1510. ISBN 9780803659407. Retrieved 16 March 2020.
metabolite [...] Any product of metabolism.
- ↑ Demain, Arnold L. (December 1980). "Microbial production of primary metabolites". Naturwissenschaften. 67 (12): 582–587. Bibcode:1980NW.....67..582D. doi:10.1007/BF00396537. PMID 7231563.
- ↑ Harris, Edward D. "Biochemical Facts behind the Definition and Properties of Metabolites" (PDF). FDA.gov. United States Food and Drug Administration. Retrieved 28 April 2017.
- ↑ Obach, R. Scott; Esbenshade, Timothy A. (April 2013). "Pharmacologically Active Drug Metabolites: Impact on Drug Discovery and Pharmacotherapy". Pharmacological Reviews. 65 (2): 578–640. doi:10.1124/pr.111.005439. PMID 23406671.
പുറം കണ്ണികൾ
[തിരുത്തുക]
Metabolites എന്ന വിഷയവുമായി ബന്ധമുള്ള കൂടുതൽ പ്രമാണങ്ങൾ (വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിൽ)
