ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് പോവുക

കരട്:റുഡോൾഫ്‌ ഗോക്ലീനിയസ്‌

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
ചില നിയമങ്ങൾ
  • ഈ ഫലകം എല്ലാ കരടു താളിന്റെയും മുകളിൽ {{draft}} എന്ന രീതിയിൽ ചേർക്കേണ്ടതാണ്. കരട് അസാധുവാകുന്ന പക്ഷം {{olddraft}} എന്ന ഫലകം ചേർക്കുക.
  • പ്രധാന നാമമേഖലയുടെ ഉപതാളുകളിൽ കരടുരേഖകൾ എഴുതാൻ പാടില്ല. എന്നാൽ അവയുടെ സംവാദ താളിലാകാം. അവ പൂർത്തികരിച്ചത്തിനു ശേഷം മാത്രം പ്രധാന നാമമേഖലയിലേക്ക് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുക.
  • ഇവ പ്രധാന വർഗ്ഗങ്ങളുടെ താളിൽ സ്ഥാപിക്കരുത്.
  • ഈ കരടു രേഖയെ കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യാൻ ഇതിന്റെ സംവാദ താൾ സന്ദർശിക്കുക.


റുഡോൾഫ് ഗോക്ലീനിയസ് ദി എൽഡർ (ലാറ്റിൻ: റുഡോൾഫസ് ഗോക്ലീനിയസ്; ജനനം റുഡോൾഫ് ഗോക്കൽ അഥവാ ഗോക്കൽ; 1 മാർച്ച് 1547 – 8 ജൂൺ 1628) ഒരു ജർമ്മൻ പണ്ഡിത തത്ത്വചിന്തകനായിരുന്നു. മനഃശാസ്ത്രം എന്ന പദം 1590-ൽ ഉപയോഗിച്ചതിന്റെ ബഹുമതി അദ്ദേഹത്തിനുണ്ട്, എന്നിരുന്നാലും 65 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് പിയർ നിക്കോള കാസ്റ്റെല്ലാനിയും ഗെർഹാർഡ് സിനെലിയസും ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.[1]

[തിരുത്തുക]
റുഡോൾഫ്‌ ഗോക്ലീനിയസ്‌

ജീവിതം

അദ്ദേഹം വാൾഡെക്കിലെ കോർബാച്ചിൽ ജനിച്ചു (ഇപ്പോൾ ഹെസ്സയിലെ വാൾഡെക്ക്-ഫ്രാങ്കൻബെർഗിലാണ്).

ഗോക്ലീനിയസ് എർഫർട്ട് സർവകലാശാല, മാർബർഗ് സർവകലാശാല, വിറ്റൻബർഗ് സർവകലാശാല എന്നിവിടങ്ങളിൽ പഠിച്ചു,[2] 1571-ൽ എം.എ. നേടി. തുടർന്ന്, അദ്ദേഹം തന്റെ ജന്മനാടായ കോർബാച്ചിലും (1573)[3] കാസ്സലിലും (മൈക്കൽമാസ് 1575) ജിംനേഷ്യങ്ങൾ നയിച്ചു. [4] 1581-ൽ, പ്രശസ്ത ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ഹെസ്സ-കാസ്സലിന്റെ ലാൻഡ്‌ഗ്രേവ് വിൽഹെം നാലാമൻ, കോർബാച്ചിലേക്ക് മടങ്ങാനുള്ള ഗോക്ലീനിയസിന്റെ അഭ്യർത്ഥന നിരസിച്ചു, പക്ഷേ മാർബർഗിലെ ഫിലിപ്പ് സർവകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറാകാൻ അദ്ദേഹത്തെ അനുവദിച്ചു. അവിടെ, അദ്ദേഹം ഭൗതികശാസ്ത്രം,[5] യുക്തി, ഗണിതം, ധാർമ്മികത എന്നിവയിൽ ചെയർമാനായിരുന്നു. [6] ഗോക്ലീനിയസ് വിൽഹെമിനും മകൻ മോറിറ്റ്‌സിനും ഒരു കൗൺസിലറായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു, മോറിറ്റ്‌സ് അദ്ദേഹത്തെ 1618-ൽ ഡോർട്ട് സിനഡിലേക്ക് അയച്ചു.[7][8] 1627-ൽ, പ്രായം കാരണം ഗോക്ലീനിയസിന് സമാധാനപരമായി വിരമിക്കാൻ അനുവദിക്കാൻ മോറിറ്റ്സ് തീരുമാനിച്ചു.[9]

മനഃശാസ്ത്രം എന്ന പദം ജനപ്രിയമാക്കിയതിലൂടെ ഗോക്ലീനിയസ് അറിയപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട സംഭാവന ഓൺടോളജി മേഖലയിലാണ്. അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ കൃതികളെ പിന്തുടർന്ന്, അദ്ദേഹം ഈ ദാർശനിക വിഭാഗത്തിന് ആ പേര് നൽകുകയും അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ പാരമ്പര്യത്തിൽ തുടരുകയും ചെയ്തു. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഗോക്ലീനിയസ് തന്റെ കൃതിയായ അനലെക്റ്റ (1598-ൽ ലിച്ചിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്) താൻ എഴുതിയതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും മികച്ച പുസ്തകമാണെന്ന് ഗോക്ലീനിയസ് അവകാശപ്പെട്ടതായി ജോഹാൻ ബാൽത്താസർ ഷുപ്പ് ആക്ഷേപഹാസ്യത്തോടെ വിവരിച്ചു.[11]

1574 ലെ ശരത്കാലം മുതൽ കോർബാച്ച് സ്റ്റാഡ്‌ഷൂളിലെ വിദ്യാർത്ഥിയും ഫിലിപ്പ് നിക്കോളായുടെ സഹോദരനുമായ ജെറമിയാസ് നിക്കോളായ്, 1574 നവംബർ 14-ന് നഗരത്തിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ട "അഗ്നിജ്വാല പ്രതിഭാസങ്ങൾ" (ഫ്യൂറിജ് ലുഫ്റ്റർഷൈനുൻഗെൻ) സംബന്ധിച്ച് ഗോക്ലീനിയസ് "ഉടൻ" ഒരു കവിത രചിച്ചതായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു.[12] അതേ വർഷം തന്നെ ഇത് മാർബർഗിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.[13] നഗര ചരിത്രകാരനായ വുൾഫ്ഗാങ് മെഡിംഗ് ഈ കവിത ഒരു ധ്രുവദീപ്തിയിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടതാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു, [14] ധ്രുവദീപ്തി നിരീക്ഷണങ്ങളുടെ ചരിത്രരേഖകൾ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ഒരു സിദ്ധാന്തമാണിത്. [15] പിന്നീട്, 1604-ലെ ഭൗതികശാസ്ത്ര പാഠപുസ്തകത്തിൽ അദ്ദേഹം ധ്രുവദീപ്തി ("ചസ്മത") പരാമർശിച്ചു. [16]

1628 ജൂൺ 8-ന് ട്രിനിറ്റി ഞായറാഴ്ച രാവിലെ, ഗോക്ലീനിയസ് പള്ളിയിൽ പോകാൻ തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ, അദ്ദേഹത്തിന് ഹൃദയാഘാതം സംഭവിച്ച് മരിച്ചു.[17] തലേദിവസം, ഹെർമൻ വൾട്ടേജസിനും ലിപ്പെയിലെ ചാൻസലറായ മരുമകൻ ക്രിസ്റ്റോഫ് ഡീച്ച്മാനുമൊപ്പം അദ്ദേഹം അത്താഴം കഴിച്ചു. ഗോക്ലീനിയസ് തന്റെ ചെറുപ്പത്തിലെന്നപോലെ മാനസികമായി മൂർച്ചയുള്ളവനും വാചാലനുമാണെന്ന് വൾട്ടേജസ് അനുസ്മരിച്ചു. രണ്ട് ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം നടന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശവസംസ്കാരത്തിനുശേഷം, വോൾഫ്ഗാങ് റീമെൻഷ്നൈഡർ (ലോറിസെക്ക) ഒരു പ്രസംഗം നടത്തി, അതിൽ ഗോക്ലീനിയസിനെ "ഇന്നത്തെ തത്ത്വചിന്തകരുടെ നേതാവ്, മാർബർഗിയൻ പ്ലേറ്റോ, യൂറോപ്യൻ വെളിച്ചം, ഹെസ്സിയൻ അമർത്യ മഹത്വം" എന്ന് പ്രശംസിച്ചു. [18]

മനഃശാസ്ത്രം

[തിരുത്തുക]

‘മനഃശാസ്ത്രം’ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന വിജ്ഞാന മേഖലയിലേക്ക് നയിച്ച ഗണ്യമായ സംഭാവനകൾ ഗോക്ലീനിയസ് നൽകി. മാർബർഗ് സർവകലാശാലയിൽ നിന്നുള്ള പ്രഭാഷണ കുറിപ്പുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, 1582-ൽ തന്നെ അദ്ദേഹം ‘മനഃശാസ്ത്രം’ എന്ന പദം ഒരു അച്ചടക്ക വർഗ്ഗീകരണത്തിന്റെ ചട്ടക്കൂടിനുള്ളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു എന്നാണ്, ജെ. ടി. ഫ്രീജിയസ് (1574), എഫ്. ബ്യൂർഹൂഷ്യസ് (1581) എന്നിവയ്ക്ക് സമാനമായി.[33] 1586-ൽ, അദ്ദേഹം രണ്ട് അക്കാദമിക് തർക്കങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി, ഈ സമയത്ത് 'മനഃശാസ്ത്രം' എന്ന വാക്ക് വീണ്ടും ഒരു വർഗ്ഗീകരണ പദമായി നാമവിശേഷണ രൂപത്തിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. രണ്ട് തർക്കങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര മേഖലയെ അഭിസംബോധന ചെയ്തെങ്കിലും, അവ ആത്മാവിന്റെയോ മനസ്സിന്റെയോ വ്യത്യസ്തമായ ആശയവൽക്കരണങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തി. ആദ്യത്തെ തീസിസ് മനുഷ്യാനുഭവത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവായി ആത്മാവിന്റെ യുക്തിസഹമായ ശക്തികളെ (vis cognoscendi & eligendi) എടുത്തുകാണിക്കുന്നു. ഇതിനു വിപരീതമായി, രണ്ടാമത്തെ തീസിസ്, യുക്തിസഹമായ വശം മാത്രമാണ് മനുഷ്യന്റെ രൂപത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതെന്ന് നിഷേധിക്കുന്നു, ഇത് മനുഷ്യന്റെ കൂടുതൽ സംയോജിത വീക്ഷണം (വ്യക്തിത്വം) നിർദ്ദേശിക്കുന്നു.[34]

1590-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ "ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: hoc est, de hominis perfectione, animo, et in primis ortu hujus" എന്ന സമാഹാരം, 'മനഃശാസ്ത്രം' എന്ന പദം അതിന്റെ തലക്കെട്ടിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ആദ്യത്തെ പുസ്തകമായി മാറി.[35] ഹാർട്ട്മാൻ വോൺ ബെർലെപ്ഷിനുള്ള തന്റെ സമർപ്പണ കത്തിൽ, ഗോക്ലീനിയസ് പുസ്തകത്തിന്റെ പ്രമേയം ഒരു ജ്ഞാനശാസ്ത്രപരമായ പ്രതിഫലനത്തോടെ അവതരിപ്പിച്ചു. മനസ്സിനെ (ആനിമസ്) മനസ്സിലാക്കുന്നതിന്റെ വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതും ആഴമേറിയതുമായ സ്വഭാവം, സത്യത്തിന്റെയും അറിവിന്റെയും ഉറവിടങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യത്യസ്ത ദാർശനിക വീക്ഷണങ്ങൾ, ബുദ്ധിമുട്ടുകൾക്കിടയിലും ഈ അന്വേഷണത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം എന്നിവ അദ്ദേഹം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്തു. മനസ്സിന്റെ ഉത്ഭവത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചോദ്യത്തെക്കുറിച്ച്, 1579 നും 1589 നും ഇടയിൽ എഴുതിയ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ നിന്ന് ഗോക്ലീനിയസ് രണ്ട് വിപരീത വീക്ഷണങ്ങൾ സമാഹരിച്ചു. ചിലർ ആത്മാക്കളെ ദൈവികമായി സൃഷ്ടിക്കുകയും ശരീരങ്ങളിൽ സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് (സൃഷ്ടിവാദം) അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു, മറ്റു ചിലർ ആത്മാക്കളെ മാതാപിതാക്കളിൽ നിന്ന് പാരമ്പര്യമായി ലഭിക്കുന്നുവെന്ന് വാദിക്കുന്നു (ട്രാഡൂഷ്യനിസം). വ്യത്യസ്ത വീക്ഷണങ്ങളെ അപലപിക്കാതെ സ്വന്തം അഭിപ്രായങ്ങൾ രൂപപ്പെടുത്താൻ അദ്ദേഹം വായനക്കാരെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. പുസ്തകത്തിന്റെ പൂർണ്ണ ശീർഷകം ഇംഗ്ലീഷിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിരിക്കുന്നത് 'മനഃശാസ്ത്രം: അതായത്, മനുഷ്യന്റെ പൂർണതയെക്കുറിച്ചും, അവന്റെ മനസ്സിനെക്കുറിച്ചും, പ്രത്യേകിച്ച് അതിന്റെ ഉത്ഭവത്തെക്കുറിച്ചും - നമ്മുടെ കാലത്തെ ചില ദൈവശാസ്ത്രജ്ഞരുടെയും തത്ത്വചിന്തകരുടെയും അഭിപ്രായങ്ങളും ചർച്ചകളും, അവരെ അടുത്ത പേജിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നു.' ഈ സന്ദർഭത്തിൽ, 'മനഃശാസ്ത്രം' എന്ന പദം അന്വേഷണ വിഷയത്തെയും ('മനുഷ്യന്റെ പൂർണത, അവന്റെ മനസ്സ്, പ്രത്യേകിച്ച് അതിന്റെ ഉത്ഭവം') അന്വേഷണത്തെയും ('നമ്മുടെ കാലത്തെ ചില ദൈവശാസ്ത്രജ്ഞരുടെയും തത്ത്വചിന്തകരുടെയും അഭിപ്രായങ്ങളും ചർച്ചകളും') സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

ആധുനിക അർത്ഥത്തിൽ പുസ്തകത്തിൽ ഗ്രന്ഥസൂചികാ പരാമർശങ്ങൾ ഇല്ലാത്തതിനാൽ കഴിഞ്ഞ ദശകങ്ങളിലെ ഗവേഷണം ക്രമേണ ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ ഉറവിടങ്ങൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.

റുഡോൾഫ് ഗോക്ലെനിയസിൻ്റെ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (1590) അതിൻ്റെ ഉറവിടങ്ങളും[36]

പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, ഗോക്ലീനിയസിന്റെ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ, റോബർട്ട് ബർട്ടൺ,[37] ഡാനിയേൽ സെന്നെർട്ട്,[38] ജേക്കബ് തോമസിയസ് തുടങ്ങിയ പണ്ഡിതർ വ്യാപകമായി വായിക്കുകയും ഉദ്ധരിക്കുകയും ചെയ്തു. [39] 1604-ലെ പ്രകൃതിശാസ്ത്രത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു പാഠപുസ്തകത്തിലും [40] വിവിധ ദാർശനിക തർക്കങ്ങളിലും ഗോക്ലീനിയസ് തന്നെ തന്റെ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ വീണ്ടും സന്ദർശിച്ചു. [41]


എന്നിരുന്നാലും, ഗോക്ലീനിയസ് തന്റെ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ഉപയോഗിച്ച് ആത്മാവിനെ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നതിനോ മനഃശാസ്ത്രത്തെ ഒരു സ്വതന്ത്ര മേഖലയായി സ്ഥാപിക്കുന്നതിനോ ഒരു നൂതന സമീപനമാണോ ലക്ഷ്യമിട്ടതെന്ന് മനഃശാസ്ത്ര ചരിത്രകാരന്മാർക്ക് അഭിപ്രായവ്യത്യാസമുണ്ട്. [42] 1808-ൽ ഫ്രെഡറിക് ഓഗസ്റ്റ് കാരസ്, ഗോക്ലീനിയസിന്റെ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ നെ കാസ്മാന്റെ സൈക്കോളജിയ ആന്ത്രോപോളജിക്ക (1594) യുടെ താൽക്കാലിക തുടർച്ചയായി സ്ഥാപിച്ച ലെഹർബച്ച് ('പാഠപുസ്തകം') എന്ന് പരാമർശിച്ചിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, 19-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ തന്നെ ഇത് തർക്കത്തിലായിരുന്നു. [43] അതിനുശേഷം ഗവേഷകർ ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ വർഗ്ഗീകരണത്തിൽ ഒത്തുചേർന്നു, ചിലർ ഇതിനെ സാമ്മൽവെർക്ക് ('ശേഖരം', ഷൂളിംഗ്, 1967), സാമ്മൽബാൻഡ് ('സമാഹാരം', സ്റ്റീനിംഗ്, 1999), അല്ലെങ്കിൽ ആന്തോളജി (വിഡൽ, 2011) എന്നിങ്ങനെ ലേബൽ ചെയ്തു. കുറഞ്ഞത് ഒരു ഭാഷാപരമായ തലത്തിലെങ്കിലും, ഗോക്ലീനിയസ് തന്റെ സമീപനത്തെ ചിത്രീകരിക്കാൻ ബെർലെപ്ഷിനുള്ള സമർപ്പണ കത്തിൽ 'കോൺഗെസി' (ശേഖരിക്കുക, ഒരുമിച്ച് കൊണ്ടുവരിക) എന്ന ലാറ്റിൻ ക്രിയ ഉപയോഗിച്ചു എന്ന വസ്തുതയുമായി ഇത് കൂടുതൽ യോജിക്കുന്നു.

ലോജിക്

ഗോക്ലീനിയസ് എന്ന പദത്തിന് ഗോക്ലീനിയസ് നൽകിയ യഥാർത്ഥ സംഭാവനയാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകുടോദാഹരണ നേട്ടം, ഇതിനെ ഗോക്ലീനിയൻ സോറൈറ്റുകൾ എന്ന് വിളിക്കുന്നു.[44] ബ്രിട്ടീഷ് ലോജിക് വിദഗ്ദ്ധനായ കാർവെത്ത് റീഡ് പറയുന്നു:

"ചിത്രം I-ലെ പതിവ് ക്രമത്തിലേക്ക് സോറൈറ്റുകളുടെ പരിസരം പുനഃസ്ഥാപിച്ചുവെന്നത് ഗോക്ലീനിയസിന്റെ തിളക്കമാർന്ന യോഗ്യതയാണ്: അതിലൂടെ അദ്ദേഹം പിച്ചളയെക്കാൾ ഈടുനിൽക്കുന്ന ഒരു സ്മാരകം സ്വയം നിർമ്മിച്ചു, ഏറ്റവും വിലകുറഞ്ഞ അമർത്യത ഉറപ്പാക്കി. എഫെസിയൻ ഇൻസെൻഡറിയുടെ രീതി ഇതുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ എത്ര ചെലവേറിയതായിരുന്നു!"[45]

സൈക്കോളജിയയുടെ ആദ്യ പതിപ്പ് അവസാനിപ്പിക്കുന്ന തന്റെ "ഡിസെർട്ടേഷ്യോ ഡി ഒർട്ടു അനിമി"യിൽ ഗോക്ലീനിയസ് ഒരു വാദപ്രതിവാദ സന്ദർഭത്തിൽ സോറൈറ്റുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ഉദാഹരണം അവതരിപ്പിക്കുന്നു.[46]

എന്നിരുന്നാലും, കാർവെത്ത് റീഡിന്റെ വിലയിരുത്തലിന് വിരുദ്ധമായി, ഡോ. റുഡോൾഫ് ഗോക്ലീനിയസ് ഗോക്ലീനിയൻ സോറൈറ്റുകൾ കണ്ടുപിടിച്ചില്ല: സെന്റ് തോമസ് അക്വിനാസ് ചെയ്തു:

"[A] രണ്ടാമത്തെ പ്രകടനം അതിന്റെ ആരംഭ പോയിന്റായി ഒരു ആദ്യ പ്രകടനത്തിന്റെ സമാപനം എടുക്കുന്നു, അതിന്റെ പദങ്ങളിൽ ആദ്യ പ്രകടനത്തിന്റെ ആരംഭ പോയിന്റായ മധ്യപദം അടങ്ങിയിരിക്കുന്നതായി മനസ്സിലാക്കുന്നു. അങ്ങനെ രണ്ടാമത്തെ പ്രകടനം നാല് പദങ്ങളിൽ നിന്ന് ആരംഭിക്കും, ആദ്യത്തേത് മൂന്നിൽ നിന്ന് മാത്രം, മൂന്നാമത്തേത് അഞ്ചിൽ നിന്ന്, നാലാമത്തേത് ആറിൽ നിന്ന്; അങ്ങനെ ഓരോ പ്രകടനവും ഒരു പദം ചേർക്കുന്നു. അങ്ങനെ ആദ്യ പ്രകടനങ്ങൾ തുടർന്നുള്ളവയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടെന്ന് വ്യക്തമാണ്, കാരണം ഈ ആദ്യ പ്രകടനം - ഓരോ B ഉം A ഉം, ഓരോ C ഉം B ഉം ആണ്, അതിനാൽ ഓരോ C ഉം A ഉം - ഈ പ്രകടനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട് - ഓരോ C ഉം A ഉം, ഓരോ D ഉം C ഉം, അതിനാൽ ഓരോ D ഉം A ഉം ആണ്; ഇത് വീണ്ടും പ്രകടനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്, അതിന്റെ നിഗമനം ഓരോ E ഉം A ആണെന്നാണ്, അതിനാൽ ഈ അന്തിമ നിഗമനത്തിന് നിരവധി മധ്യപദങ്ങളുള്ള നിരവധി സിലോജിസങ്ങൾ ചേർന്ന ഒരു സിലോജിസം ഉണ്ടെന്ന് തോന്നുന്നു. ഇത് ഇങ്ങനെ പ്രകടിപ്പിക്കാം: ഓരോ B ഉം A ഉം, ഓരോ C ഉം B ഉം, ഓരോ D ഉം C ഉം, ഓരോ E ഉം D ഉം ആണ്, അതിനാൽ ഓരോ E ഉം A ഉം ആണ്."[47]