കവാടം:ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം/തിരഞ്ഞെടുത്തവ/2019 ജൂൺ
അവ്വപുരുഷൻ
[തിരുത്തുക]
ഉത്തരാർദ്ധഖഗോളത്തിലെ ഒരു നക്ഷത്രരാശിയാണ്‌ അവ്വപുരുഷൻ (Boötes). രാത്രിയിൽ കാണുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രഭ കൊണ്ട് നാലാം സ്ഥാനത്തുള്ളതും ഉത്തരാർദ്ധഗോളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രകാശമേറിയതുമായ ചോതി (α Boo) ഈ നക്ഷത്രരാശിയിലാണ്‌. മറ്റു നക്ഷത്രങ്ങളെല്ലാം പ്രകാശമാനം കുറഞ്ഞവയായതിനാൽ ഇതിന്റെ രൂപം തിരിച്ചറിയാൻ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്‌. അവനമനം (Declination) 0°ക്കും +60°ക്കും ഖഗോളരേഖാംശം (Right ascension) 13 മണിക്കൂറിനും 16മണിക്കൂറിനും ഇടയീലായാണ് ഖഗോളത്തിൽ ഇതിന്റെ സ്ഥാനം. ഇതിന് ഇംഗ്ലീഷിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന ബോഓട്ടീസ് എന്ന പേര് ഗ്രീക്ക് ഭാഷയിൽ നിന്നും എടുത്തതാണ്. ഉഴവുകാരൻ എന്നാണ് ഈ വാക്കിനർത്ഥം. രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന ടോളമിയുടെ 48 ഗണങ്ങളുള്ള രാശിപ്പട്ടികയിലും 88 ഗണങ്ങളുള്ള ആധുനിക രാശിപ്പട്ടികയിലും ബോഓട്ടിസ് ഉൾപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.