Jump to content

ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമി

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമിCentral Basin and Range
Great Basin shrub steppe
Central Basin and Range from space
(central-west Nevada region, view due-south)
Map of the Great Basin Desert, as defined by the USGS[1]
Ecology
BiomeNorth American Desert
BordersNorthern Basin and Range (ecoregion) (80), Sierra Nevada (ecoregion) (5) and Wasatch and Uinta Mountains (ecoregion) (19)
Bird species204[2]
Mammal species105[2]
Geography
CountryUnited States
StatesNevada, Utah, California, Idaho and Oregon
Conservation
Habitat loss90%[3]
Protected76.62%[2]

അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലെ 'സിയേറ നെവാഡയ്ക്കും വാസാച്ച് മലകൾക്കിടയിലുമായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻന്റെ ഭാഗമാണ് ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമി ( Great Basin Desert ). പ്രധാനമായും വേൾഡ് വൈഡ് ഫണ്ട് ഫോർ നേച്ചർ നിർവചിച്ചിരിക്കുന്ന ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ കുറ്റിച്ചെടി സ്റ്റെപ്പി, യു‌എസ് എൻ‌വയോൺ‌മെൻറൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസിയും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ജിയോളജിക്കൽ സർ‌വേയും നിർവചിച്ചിരിക്കുന്ന സെൻ‌ട്രൽ ബേസിൻ‌, റേഞ്ച് ഇക്കോറെജിയൻ‌ എന്നിവയിലായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഒരു ഭൂമിശാസ്ത്ര പ്രദേശമാണ് ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമി. ചൂടുള്ളതും വരണ്ടതുമായ വേനൽക്കാലവും ശൈത്യകാലത്ത് മഞ്ഞുവീഴ്ചയുമുള്ള മിതശീതോഷ്ണ മരുഭൂമിയാണിത്. [4]

മൊജാവെ മരുഭൂമി, സോനോറാൻ മരുഭൂമി, and ചിവാവാൻ മരുഭൂമി എന്നിവ കൂടി ഉൾപ്പെടുന്ന അമേരിക്കയിലെ ജൈവശാസ്ത്രപരമായി നിർവചിക്കപ്പെട്ട നാല് മരുഭൂമികളിൽ ഒന്നാണ് ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമി.

കാലാവസ്ഥ

[തിരുത്തുക]

ചൂടുള്ളതും വരണ്ടതുമായ വേനൽക്കാലവും തണുത്ത മഞ്ഞുവീഴ്ചയുള്ള ശൈത്യകാലവും ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമിയിലെ കാലാവസ്ഥയുടെ സവിശേഷതയാണ്. പകൽ ചൂട് 90 ° F (32 ° C) ന് മുകളിലുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ തന്നെ രാത്രി താപനില 40 ° F (4 ° C) വരെയെത്താറുണ്ട്. സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്നും ഉയർന്ന പ്രദേശത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മരുഭൂമിയുടെ കാലാവസ്ഥയാണിത്.[5]

മഴ നിഴൽ(A rain shadow)

കിഴക്കൻ കാലിഫോർണിയയിലെ സിയറ നെവാഡയിലാണ് ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമിയിലെ കാലാവസ്ഥ ആരംഭിക്കുന്നത്. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 14,000 അടി (4,300 മീറ്റർ) ഉയരത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ പർവതനിര മരുഭൂമിയിൽ ഒരു വലിയ മഴ നിഴൽ പ്രദേശം നിർമ്മിക്കുന്നു. പസഫിക് സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് വരുന്ന വാണിജ്യവാതങ്ങൾ മഴയുടെയും മഞ്ഞുവീഴ്ചയുടെയും ഫലമായി ഈർപ്പം നഷ്ടപ്പെടും. പർവതങ്ങളുടെ കിഴക്ക് ഭാഗത്ത് എത്തുമ്പോഴേക്കും മരുഭൂമിയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരാൻ കുറച്ച് ഈർപ്പം മാത്രമേ അവശേഷിക്കുകയുള്ളൂ. ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമിയിൽ പ്രതിവർഷം ശരാശരി ലഭിക്കുന്ന മഴയുടെ അളവ് പടിഞ്ഞാറ് 9 ഇഞ്ച് (230 മില്ലീമീറ്റർ), കിഴക്ക് 12 ഇഞ്ച് (300 മില്ലീമീറ്റർ) എന്നിങ്ങനെയാകുന്നു.[5] ഈ മേഖലയിലേക്കെത്തുന്ന ഈർപ്പം, മഴയുടെയും മഞ്ഞിന്റെയും രൂപത്തിൽ സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്നും ഉയർന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ, പ്രധാനമായും പ്രദേശത്തിന്റെ നീളത്തിൽ കിടക്കുന്ന സമാന്തര പർവതങ്ങളിൽ പെയ്യുന്നു.[6] ആത്യന്തികമായി, മരുഭൂമിയിൽ വരുന്ന ഏതൊരു മഴയും ഹിമപാതവും അറ്റ്ലാന്റിക് സമുദ്രത്തിലേക്കോ പസഫിക് സമുദ്രത്തിലേക്കോ ഒഴുകുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുന്നു (അതിനാൽ "ബേസിൻ" എന്ന പേർ). പകരം, വർഷപാതം അരുവികളിലൂടെ എഫെമെറൽ തടാകങ്ങളിലോ ലവണജല തടാകങ്ങളിലേക്കോ ഒഴുകുകയോ, അല്ലെങ്കിൽ ബാഷ്പീകരണമോ അല്ലെങ്കിൽ മണ്ണിലേക്ക് ആഗിരണം ചെയ്യൽ വഴിയോ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു.[7][8] വടക്കേ അമേരിക്കൻ വൻകരയിലെ ഏറ്റവും തണുപ്പേറിയ മരുഭൂമിയാണ് ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമി.[7]

ഒരു കൊല്ലത്തിലെ ഏത് ദിവസമെടുത്താലും, ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമിയിലുടനീളം വ്യത്യസ്ത കാലാവസ്ഥ ആണ് അനുഭവപ്പെടുന്നത്. ഈ പ്രദേശം അങ്ങേയറ്റം പർവതങ്ങൾ നിറഞ്ഞ പ്രദേശമായതിനാൽ ഉയരം അനുസരിച്ച് താപനില വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. ഓരോ 1000 അടി ഉയരത്തിനും താപനില 3.6 ഡിഗ്രി F കുറയുന്നു. ഒരേ ദിവസം ഒരേ സമയം പർവതശിഖരങ്ങളും താഴ്‌വര നിലകളും തമ്മിൽ 30 ° F (17 ° C) വ്യത്യാസത്തിലേക്ക് ഇത് വിവർത്തനം ചെയ്യുന്നു. വേനൽക്കാലത്തെ ചൂടിൽ ഈ വ്യത്യാസം കൂടുതൽ വ്യക്തമാകും. ചില അപവാദങ്ങളൊഴിച്ചാൽ, ഉയരം കൂടുമ്പോൾ കാറ്റിന്റെ വേഗത സാധാരണയായി വർദ്ധിക്കുന്നു, അതിനാൽ പലപ്പോഴും പർവതശിഖരങ്ങളിൽ ശക്തമായ കാറ്റ് വീശുന്നു[5]ഈ വരണ്ട കാലാവസ്ഥയും പരുക്കൻ ഭൂപ്രകൃതിയും പല സസ്യ-ജന്തുജാലങ്ങൾക്കും ഇവിടെ ജീവിക്കുന്നത് വളരെ കഠിനമാക്കുന്നു; എന്നിരുന്നാലും, ഈ അവസ്ഥകൾക്കനുസരിച്ചുള്ള പരിണാമം ഈ പ്രദേശത്തെ ഉയർന്ന വർഗ്ഗ സമ്പന്നതയിലേക്ക് നയിച്ചു.[8]

ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ മരുഭൂമിയുടെ മധ്യഭാഗത്തായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഗ്രേറ്റ് ബേസിൻ നാഷണൽ പാർക്ക്, ഈ പ്രദേശത്തെ ഒരു സാധാരണ കാലാവസ്ഥയുടെ ഏറ്റവും മികച്ച ഉദാഹരണമാണ്.

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. Soulard, Christopher E. (2012). "20. Central Basin and Range Ecoregion". In Sleeter, Benjamin M.; Wilson, Tamara S.; Acevedo, William (eds.). Status and Trends of Land Change in the Western United States—1973 to 2000. U.S. Geological Survey. Professional Paper 1794–A. {{cite book}}: External link in |chapterurl= (help); Unknown parameter |chapterurl= ignored (|chapter-url= suggested) (help)
  2. 2.0 2.1 2.2 Hoekstra, J. M.; Molnar, J. L.; Jennings, M.; Revenga, C.; Spalding, M. D.; Boucher, T. M.; Robertson, J. C.; Heibel, T. J.; Ellison, K. (2010). Molnar, J. L. (ed.). The Atlas of Global Conservation: Changes, Challenges, and Opportunities to Make a Difference. University of California Press. ISBN 978-0-520-26256-0.
  3. ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; na1305 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
  4. "What is the Great Basin?". National Park Service. Retrieved 2015-07-14.
  5. 5.0 5.1 5.2  This article incorporates public domain material from the National Park Service document "Climate: Past & Present". Retrieved on 2015-07-20.
  6. ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; Brussard98 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
  7. 7.0 7.1 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; Grayson93 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
  8. 8.0 8.1 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; Soulard എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഗ്രേറ്റ്_ബേസിൻ_മരുഭൂമി&oldid=3269238" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്