Jump to content

ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റ്

Coordinates: 48°28′51″N 131°45′57″E / 48.4808°N 131.7657°E / 48.4808; 131.7657
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

റഷ്യയുടെ ഒരു സ്വയംഭരണ ഓബ്ലാസ്റ്റ് ആണ് ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റ് (Russian: Евре́йская автоно́мная о́бласть, യെവ്രെയ്സ്കയ അവ്തൊനൊമ്നയ ഓബ്ലാസ്റ്റ്; Yiddish: ייִדישע אװטאָנאָמע געגנט. റഷ്യൻ ഫാർ ഈസ്റ്റിൽ, റഷ്യയിലെ, ഖബറോവ്സ്ക് ക്രായ്, അമുർ ഒബ്ലാസ്റ്റ്, ചൈനയിലെ ഹീലോംഗ്ജിയാങ് പ്രവിശ്യ എന്നിവയാണ് അതിർത്തി പ്രദേശങ്ങൾ.[1] ബിറോബിഡ്‌ജാൻ പട്ടണമാണ് ഇതിന്റെ ഭരണ കേന്ദ്രം.

Jewish Autonomous Oblast
Еврейская автономная область (Russian)
ייִדישע אװטאָנאָמע געגנט‎ (Yiddish)
—  Autonomous oblast  —

Flag

Coat of arms
Coordinates: 48°28′51″N 131°45′57″E / 48.4808°N 131.7657°E / 48.4808; 131.7657
Political status
Country Russia
Federal district Far Eastern[2]
Economic region Far Eastern[3]
Established 7 May 1934[4]
Administrative center Birobidzhan[5]
Government (as of July 2014)
 - Governor[6] Rostislav Goldshteyn (acting)[7]
 - Legislature Legislative Assembly[8]
Statistics
Area (as of the 2002 Census)[9]
 - Total 36,000 km2 (13,899.7 sq mi)
Area rank 61st
Population (2010 Census)[10]
 - Total 1,76,558
 - Rank 80th
 - Density[11] 4.9/km2 (13/sq mi)
 - Urban 67.6%
 - Rural 32.4%
Time zone(s) VLAST (UTC+11:00)[12]
ISO 3166-2 RU-YEV
License plates 79
Official languages Russian;[13] Yiddish[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]
www.eao.ru

റഷ്യയുടെ ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 65 അനുസരിച്ച് റഷ്യയുടെ ഏക സ്വയംഭരണാധികാരമുള്ള പ്രദേശമാണ് ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റ്. ലോകത്തിലെ രണ്ട് ഔദ്യോഗിക ജൂത അധികാരപരിധികളിൽ ഒന്നാണിത്, മറ്റൊന്ന് ഇസ്രയേലാണ്.

1940 കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ഈ പ്രദേശത്തെ ജൂത ജനസംഖ്യ 46,000-50,000 ആയിരുന്നു, മൊത്തം ജനസംഖ്യയുടെ ഏകദേശം 25% ശതമാനം.[14] 2010 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം, ഈ ഒബ്ലാസ്റ്റിന്റെ ജനസംഖ്യ 176,558 ജനങ്ങളാണ്[10], അല്ലെങ്കിൽ റഷ്യയിലെ മൊത്തം ജനസംഖ്യയുടെ 0.1%. 2010 ആയപ്പോഴേക്കും 1,628 ജൂതന്മാർ മാത്രമാണ് ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റിൽ അവശേഷിച്ചത് (ജനസംഖ്യയുടെ 1% ൽ താഴെ).റഷ്യൻ സെൻസസ് ബ്യൂറോ നൽകിയ കണക്കുകൾ പ്രകാരം, റഷ്യക്കാരായ വംശജർ ഈ ഒബ്ലാസ്റ്റിൽ ഇപ്പോൾ ജനസംഖ്യയുടെ 92.7% ആണ്.[15] ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റിന്റെ ജനസംഖ്യയുടെ 0.2% മാത്രമാണ് ഇന്ന് യഹൂദമതം ആചരിക്കുന്നത്.

ചരിത്രം

[തിരുത്തുക]

ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റ് സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുമുമ്പ്

[തിരുത്തുക]

അമുർ പ്രദേശം റഷ്യ പിടിച്ചെടുക്കൽ

[തിരുത്തുക]

1858-ൽ അമുർ നദിയുടെ വടക്കൻ കര, ഇന്നത്തെ ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റ് ഉൾപ്പെടെ, റഷ്യൻ സാമ്രാജ്യത്തിൽ ഐഗൺ ഉടമ്പടി (1858), കൺവെൻഷൻ ഓഫ് പീക്കിംഗ് (1860) എന്നിവയുടെ ഭാഗമായി ചേർന്നു.

സൈനിക കോളനിവൽക്കരണം

[തിരുത്തുക]

സൈബീരിയയുടെ തെക്ക്-കിഴക്ക് അതിർത്തി സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി 1858 ഡിസംബറിൽ റഷ്യൻ സർക്കാർ അമുർ കോസാക്ക് ഹോസ്റ്റ് രൂപീകരിക്കാൻ അനുമതി നൽകി.[16] ഈ സൈനിക കോളനിവൽക്കരണത്തിൽ ട്രാൻസ്ബൈകലിയയിൽ നിന്നുള്ള കുടിയേറ്റക്കാർ ഉൾപ്പെടുന്നു. 1858 നും 1882 നും ഇടയിൽ, ഇവർ തടികൊണ്ടുള്ള വീടുകൾ അടങ്ങിയ നിരവധി വാസസ്ഥലങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു.[17] റഷ്യൻ സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് 40,000 പുരുഷന്മാർ ഈ പ്രദേശത്തേക്ക് മാറിയതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.[17]

ട്രാൻസ് സൈബീരിയൻ റെയിൽ‌വേയുടെ നിർമ്മാണം

[തിരുത്തുക]

1899 ൽ ട്രാൻസ്-സൈബീരിയൻ റെയിൽ‌വേയുടെ പ്രാദേശിക വിഭാഗത്തിൽ ചിറ്റയെയും വ്ലാഡിവോസ്റ്റോക്കിനെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചു. ഈ പദ്ധതി പുതിയ കുടിയേറ്റക്കാരുടെ വലിയ വരവും പുതിയ വാസസ്ഥലങ്ങളെയും സൃഷ്ടിച്ചു.

റഷ്യൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം

[തിരുത്തുക]

1922 ൽ, റഷ്യൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധസമയത്ത്, ഭാവിയിലെ ജൂത സ്വയംഭരണ പ്രദേശം വോലോചായേവ്ക യുദ്ധത്തിന്റെ വേദിയായിമാറിയിരുന്നു.

ഈ പ്രദേശത്തെ ജൂത ജനവാസം

[തിരുത്തുക]

ന്യൂനപക്ഷങ്ങളോടും ജൂതന്മാരോടും ബന്ധപ്പെട്ട സോവിയറ്റ് നയങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

ഒരു മതമെന്ന നിലയിൽ യഹൂദമതം ബോൾഷെവിക് പാർട്ടിയുടെ നിരീശ്വരവാദ നയത്തിന് എതിരായിരുന്നുവെങ്കിലും, ന്യൂനപക്ഷ വിഭാഗങ്ങളുടെ പിന്തുണ നേടുന്നതിനും സഹിഷ്ണുതയുടെ ഉദാഹരണങ്ങൾ നൽകുന്നതിനും വ്ലാഡിമിർ ലെനിൻ ആഗ്രഹിച്ചു.[18]

ഭാഗികമായി വംശഹത്യയുടെ ഫലമായി മാത്രമല്ല[19], സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ കരകൌശല വിദഗ്ധരും ചെറുകിട ബിസിനസുകാരും ആയിരിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് ആളുകളെ വിലക്കുന്ന നയങ്ങളുടെ ഫലമായും, 1924-ൽ, ജൂതന്മാർക്കിടയിലെ തൊഴിലില്ലായ്മാ നിരക്ക് 30% കവിഞ്ഞു.[20] സമൂഹത്തിലെ കൂടുതൽ ഉൽ‌പാദനക്ഷമതയുള്ള അംഗങ്ങളാകാൻ, ജൂതന്മാരെ ജോലിയിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവരികയെന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ, സർക്കാർ ജൂതന്മാരുടെ കാർഷിക കുടിയേറ്റത്തിനുള്ള സമിതിയായ കോംസെറ്റ് സ്ഥാപിച്ചു.[19]

ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റിന്റെ സ്ഥാപനം

[തിരുത്തുക]

ക്രമേണ, ഇപ്പോൾ ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റിലുള്ള, ബിറോബിഡ്‌ജാനെ സോവിയറ്റ് നേതൃത്വം ജൂത മേഖലയുടെ നേതൃത്വ-സൈറ്റായി തിരഞ്ഞെടുത്തു.[21] ഈ പ്രദേശം തിരഞ്ഞെടുത്തത് കോംസെറ്റിനെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തി; സൈനികവും സാമ്പത്തികവുമായ കാരണങ്ങളാലാണ് ഈ പ്രദേശം തിരഞ്ഞെടുത്തത്.[18] ഈ പ്രദേശത്തിലെപ്പോഴും ചൈനയുടെ നുഴഞ്ഞുകയറ്റമുണ്ടായിരുന്നു, കൂടാതെ, സോവിയറ്റ് ഫാർ ഈസ്റ്റിലെ പ്രവിശ്യകൾ റഷ്യയിൽ‌നിന്ന് നഷ്ടപ്പെടണമെന്ന് ജപ്പാനും ആഗ്രഹിച്ചു.

അക്കാലത്ത് 30,000 ത്തോളം ആളുകൾ മാത്രമേ ഈ പ്രദേശത്തുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. അതിനാൽ‌, വിദൂരമായ, സോവിയറ്റ് ഫാർ ഈസ്റ്റിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് ചൈനയുമായുള്ള ദുർബലമായ അതിർത്തിയിൽ ജനവാസം വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സോവിയറ്റ് സർക്കാർ ആഗ്രഹിച്ചു.

1928 മാർച്ച് 28 ന്, സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ജനറൽ എക്സിക്യൂട്ടീവ് കമ്മിറ്റിയുടെ പ്രെസിഡിയം ഉത്തരവ് പാസാക്കി "അധ്വാനിക്കുന്ന ജൂതന്മാരെ പാർപ്പിക്കുന്നതിനായി വിദൂര കിഴക്കൻ പ്രദേശത്തെ അമുർ നദിക്കടുത്തുള്ള സ്വതന്ത്ര പ്രദേശം കൊംസെറ്റ് അറ്റാച്ചുചെയ്യുന്നത്". ഈ വിധി അർത്ഥമാക്കുന്നത് "വിധിക്കപ്പെടുന്ന പ്രദേശത്തിന്റെ പ്രദേശത്ത് ഒരു ജൂത അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ടെറിറ്റോറിയൽ യൂണിറ്റ് സ്ഥാപിക്കാനുള്ള സാധ്യത" എന്നാണ്.[16] പുതിയ പ്രദേശത്തെ തുടക്കത്തിൽ ബിറോബിഡ്‌ജാൻ ജൂത ദേശീയ റയാൻ എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്.[18]

ബിറോബിഡ്‌ജാന് കഠിനമായ ഭൂമിശാസ്ത്രവും കാലാവസ്ഥയും ഉണ്ടായിരുന്നു: അത് പർവതപ്രദേശമായിരുന്നു, ഓക്ക്, പൈൻ, ദേവദാരു എന്നിവയുടെ വനങ്ങളാൽ മൂടപ്പെട്ടിരുന്നു, കൂടാതെ ചതുപ്പ് നിലങ്ങളും ഉണ്ടായിരുന്നു, കൂടാതെ ഏതെങ്കിലും പുതിയ താമസക്കാർക്ക് ആദ്യം മുതൽ അവരുടെ ജീവിതം കെട്ടിപ്പടുക്കേണ്ടിവരുമായിരുന്നു. കുടിയേറ്റത്തെ കൂടുതൽ ആകർഷിക്കുന്നതിന്, സോവിയറ്റ് സർക്കാർ സ്വകാര്യ ഭൂമിയുടെ ഉടമസ്ഥാവകാശം അനുവദിച്ചു. ഇത് അനേകം ജൂതന്മാരല്ലാത്തവർ കുടിയേറുവാൻ കാരണമായി.[22]

1928 ലെ വസന്തകാലത്ത് 654 ജൂതന്മാർ ഈ പ്രദേശത്ത് സ്ഥിരതാമസമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, 1928 ഒക്ടോബറോടെ 49.7% പേരും ഗുരുതരമായ കാലാവസ്ഥ കാരണം സ്ഥലം വിട്ടുപോയി.[18]

ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റിലേക്കുള്ള കുടിയേറ്റം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് ശ്രമങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

1930 കളിൽ കൂടുതൽ ജൂത കുടിയേറ്റക്കാരെ അവിടേക്ക് മാറ്റാൻ ഒരു സോവിയറ്റ് പ്രമോഷണൽ കാമ്പയിൻ സൃഷ്ടിച്ചു. പ്രചാരണത്തിൽ ഭാഗികമായി സോവിയറ്റ് പ്രൊമോഷണൽ ഉപകരണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു, അവിടെ ഒരു സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഉട്ടോപ്പിയയെ വിവരിക്കുന്ന പോസ്റ്ററുകളും, യീദിഷ് ഭാഷാ നോവലുകളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഒരു സന്ദർഭത്തിൽ, ബെലോറസിലെ ഒരു ജൂത പ്രദേശത്തിന് മുകളിലൂടെ വിമാനത്തിൽ നിന്ന് ബിറോബിഡ്‌ജാനെ കുറിച്ചുള്ള ലഘുലേഖകൾ വിതറി.[16]

മറ്റു സംഭവങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

1987 ൽ മിഖായേൽ ഗോർബചേവിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സോവിയറ്റ് സർക്കാർ ഇസ്രായേലിലേക്ക് കുടിയേറാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ജൂതന്മാരെ അങ്ങനെ ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു, ഇത് മുമ്പ് നിരോധിച്ചിരുന്നു.

സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ വേർപിരിയലിന് ശേഷമുള്ളത്

[തിരുത്തുക]

1991 ൽ, സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ വിഘടനത്തിനുശേഷം, ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റ് ഖബറോവ്സ്ക് ക്രായിയുടെ അധികാരപരിധിയിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഫെഡറേഷന്റെ അധികാരപരിധിയിലേക്ക് മാറി. എന്നിരുന്നാലും, അപ്പോഴേക്കും ഭൂരിഭാഗം ജൂതന്മാരും സോവിയറ്റ് യൂണിയനിൽ നിന്ന് കുടിയേറിയിരുന്നു, ശേഷിക്കുന്ന ജൂതന്മാർ പ്രാദേശിക ജനസംഖ്യയുടെ 2% ൽ താഴെയാണ്.[23]

2000 ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഒരു ലേഖനം അനുസരിച്ച്, ബിറോബിദ്‌ജാനിൽ നിരവധി സർക്കാർ സ്കൂളുകൾ ഉണ്ട്, അത് യദിഷ് ഭാഷ പഠിപ്പിക്കുന്നു, മതപരമായ പ്രബോധനത്തിനായുള്ള ഒരു യീദിഷ് സ്കൂളും ഒരു കിന്റർഗാർട്ടനും. അഞ്ച് മുതൽ ഏഴ് വയസ്സ് വരെ പ്രായമുള്ള കുട്ടികൾ ആഴ്ചയിൽ രണ്ട് പാഠങ്ങൾ യദിഷ് സംസാരിക്കാൻ പഠിക്കുന്നു, അതുപോലെ തന്നെ യഹൂദ ഗാനങ്ങൾ, നൃത്തം, പാരമ്പര്യങ്ങൾ എന്നിവ പഠിപ്പിക്കുന്നു.[24] 2006 ൽ വാഷിംഗ്ടൺ ടൈംസിൽ വന്ന ഒരു ലേഖനത്തിൽ സ്കൂളുകളിൽ യദിഷ് ഭാഷ പഠിപ്പിക്കുന്നു, ഒരു യീദിഷ് റേഡിയോ സ്റ്റേഷൻ പ്രവർത്തിക്കുന്നു എന്നൊക്കെുയുണ്ടായിരുന്നു.[25]

ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റിനെ സമീപ പ്രദേശങ്ങളുമായി ലയിപ്പിക്കാനുള്ള 2013 നിർദേശങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

2013 ൽ, ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റിനെ ഖബറോവ്സ്ക് ക്രായിയുമായി അല്ലെങ്കിൽ അമുർ ഒബ്ലാസ്റ്റുമായി ലയിപ്പിക്കാനുള്ള നിർദേശങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.[16] ഈ നിർദേശങ്ങൾ പ്രതിഷേധത്തിലേക്ക് നയിച്ചു[16], താമസക്കാരും റഷ്യയിലെ ജൂത സമൂഹവും ഈ നിർദേശത്തെ നിരസിച്ചു.[26]

ഭൂമിശാസ്ത്രം

[തിരുത്തുക]

കാലാവസ്ഥ

[തിരുത്തുക]

കിഴക്കൻ ഏഷ്യൻ കാലവർഷത്തിന്റെ സ്വാധീനം മൂലം ചൂടുള്ളതും ഈർപ്പമുള്ളതുമായ വേനൽക്കാലവും ശൈത്യകാലത്ത് നിലനിൽക്കുന്ന തണുത്തതും വരണ്ടതും കാറ്റുള്ളതുമായ കാലാവസ്ഥയാണ് ഈ പ്രദേശത്ത് ഒരു മൺസൂൺ ,ആന്റിസൈക്ലോണിക് കാലാവസ്ഥ.

ഡെമോഗ്രാഫിക്സ് വിവരങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

ജൂത സ്വയംഭരണ ഒബ്ലാസ്റ്റിന്റെ ജനസംഖ്യ 1989 ന് ശേഷം ഏകദേശം 20% കുറഞ്ഞു, 215,937 (1989 സെൻസസ്), 176,558 (2010 സെൻസസ്). 2010 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം 160,185 വംശീയ റഷ്യക്കാരാണ് (93%), 4,871 വംശീയ ഉക്രേനിയക്കാർ (3%), 1,628 വംശീയ ജൂതന്മാർ (1%).[10]

മേഖലയിലെ മൂന്ന് സ്കൂളുകളിൽ യീദിഷ് ഭാഷ പഠിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു, പക്ഷേ സമൂഹം ഏതാണ്ട് മുഴുവനും റഷ്യൻ സംസാരിക്കുന്നവരാണ്.[27]

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. Eran Laor Cartographic Collection. The National Library of Israel. "Map of Manchuria and region, 1942".
  2. Президент Российской Федерации. Указ №849 от 13 мая 2000 г. «О полномочном представителе Президента Российской Федерации в федеральном округе». Вступил в силу 13 мая 2000 г. Опубликован: "Собрание законодательства РФ", №20, ст. 2112, 15 мая 2000 г. (President of the Russian Federation. Decree #849 of May 13, 2000 On the Plenipotentiary Representative of the President of the Russian Federation in a Federal District. Effective as of May 13, 2000.).
  3. Госстандарт Российской Федерации. №ОК 024-95 27 декабря 1995 г. «Общероссийский классификатор экономических регионов. 2. Экономические районы», в ред. Изменения №5/2001 ОКЭР. (Gosstandart of the Russian Federation. #OK 024-95 December 27, 1995 Russian Classification of Economic Regions. 2. Economic Regions, as amended by the Amendment #5/2001 OKER. ).
  4. Charter of the Jewish Autonomous Oblast, Article 4
  5. Charter of the Jewish Autonomous Oblast, Article 5
  6. Charter of the Jewish Autonomous Oblast, Article 22
  7. Official website of the Jewish Autonomous Oblast. Alexander Borisovich Levintal Archived 2021-04-17 at the Wayback Machine., Governor of the Jewish Autonomous Oblast (in Russian)
  8. Charter of the Jewish Autonomous Oblast, Article 15
  9. Федеральная служба государственной статистики (Federal State Statistics Service) (2004-05-21). "Территория, число районов, населённых пунктов и сельских администраций по субъектам Российской Федерации[[Category:Articles containing Russian-language text]] (Territory, Number of Districts, Inhabited Localities, and Rural Administration by Federal Subjects of the Russian Federation)". Всероссийская перепись населения 2002 года (All-Russia Population Census of 2002) (in Russian). Federal State Statistics Service. Retrieved 2011-11-01. {{cite web}}: URL–wikilink conflict (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  10. 10.0 10.1 10.2 Russian Federal State Statistics Service (2011). "Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1" [2010 All-Russian Population Census, vol. 1]. Всероссийская перепись населения 2010 года [2010 All-Russia Population Census] (in Russian). Federal State Statistics Service. {{cite web}}: Invalid |ref=harv (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  11. The density value was calculated by dividing the population reported by the 2010 Census by the area shown in the "Area" field. Please note that this value may not be accurate as the area specified in the infobox is not necessarily reported for the same year as the population.
  12. Правительство Российской Федерации. Постановление №725 от 31 августа 2011 г. «О составе территорий, образующих каждую часовую зону, и порядке исчисления времени в часовых зонах, а также о признании утратившими силу отдельных Постановлений Правительства Российской Федерации». Вступил в силу по истечении 7 дней после дня официального опубликования. Опубликован: "Российская Газета", №197, 6 сентября 2011 г. (Government of the Russian Federation. Resolution #725 of August 31, 2011 On the Composition of the Territories Included into Each Time Zone and on the Procedures of Timekeeping in the Time Zones, as Well as on Abrogation of Several Resolutions of the Government of the Russian Federation. Effective as of after 7 days following the day of the official publication.).
  13. Official the whole territory of Russia according to Article 68.1 of the Constitution of Russia.
  14. David Holley (August 7, 2005). "In Russia's Far East, a Jewish Revival". Los Angeles Times.
  15. "Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года". Archived from the original on 2012-06-01. Retrieved 2013-04-19.
  16. 16.0 16.1 16.2 16.3 16.4 Asya Pereltsvaig (October 9, 2014). "Birobidzhan: Frustrated Dreams of a Jewish Homeland".
  17. 17.0 17.1 Ravenstein, Ernst Georg (1861). The Russians on the Amur: its discovery, conquest, and colonization, with a description of the country, its inhabitants, productions, and commercial capabilities ... Trübner and co. p. 156.
  18. 18.0 18.1 18.2 18.3 "Nation Making in Russia's Jewish Autonomous Oblast" (PDF). Archived from the original (PDF) on September 2, 2016. Retrieved January 13, 2017.
  19. 19.0 19.1 Kipnis, Mark. "Komzet". Jewish Virtual Library. Encyclopaedia Judaica. Archived from the original on 16 January 2017.
  20. Masha Gessen (September 7, 2016). "'Sad And Absurd': The U.S.S.R.'s Disastrous Effort To Create A Jewish Homeland". NPR.
  21. Arthur Rosen (February 2004). "Birobidzhan – the Almost Soviet Jewish Autonomous Region".
  22. Richard Overy (2004). The Dictators: Hitler's Germany, Stalin's Russia. W.W. Norton Company, Inc. p. 567.
  23. Henry Srebrnik (July 2006). "Birobidzhan: A Remnant of History" (PDF). Jewish Currents.[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
  24. Steen, Michael (January 13, 2000). "Soviet-era Jewish homeland struggles on". Utusan Online. Archived from the original on January 13, 2017. Retrieved January 12, 2017.
  25. http://www.washingtontimes.com, The Washington Times (7 January 2006). "Jewish life revived in Russia". The Washington Times. {{cite news}}: External link in |last1= (help)
  26. Ilan Goren (August 24, 2013). "In Eastern Russia, the Idea of a Jewish Autonomy Is Being Brought Back to Life". Haaretz.
  27. Gal Beckerman (August 31, 2016). "A Promised Land in the U.S.S.R." The New Republic.