പാവങ്ങൾ (ലേ മിസേറാബ്ല്)

ലെ മിസേറാബ്ലെ (പാവങ്ങൾ)
	ജീൻ വാൽജീൻ, മോൺസിയർ മഡലീൻ എന്ന അപരനാമത്തിൽ, ഗുസ്താവ് ബ്രയോൺ വരച്ച ചിത്രം
കർത്താവ്	വിക്ടർ ഹ്യൂഗോ
പരിഭാഷ	ചാൾസ് വിൽബർ
ചിത്രരചയിതാവ്	എമിൽ ബയാർഡ്
രാജ്യം	ബെൽജിയത്തിൽ ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്, എഴുത്തുകാരൻ ഗ്വേൺസിയിൽ സ്വയം പ്രചരിപ്പിച്ച പ്രവാസത്തിലായിരുന്നപ്പോൾ
ഭാഷ	ഫ്രഞ്ച്
സാഹിത്യവിഭാഗം	ഇതിഹാസ നോവൽ, ചരിത്ര ഫിക്ഷൻ, ദുരന്തം
പ്രസാധകർ	A. Lacroix, Verboeckhoven & Cie.
പ്രസിദ്ധീകരിച്ച തിയതി	മാർച്ച് 31, 1862
ഏടുകൾ	1,462

' ലെ മിസേറാബ്ലെ (പാവങ്ങൾ)' (/leɪ ˌmɪzəˈrɑːb(əl), -blə/,^[4] French: [le mizeʁabl]) വിക്ടർ ഹ്യൂഗോ എഴുതിയ ഫ്രഞ്ച് എപ്പിക് ചരിത്ര നോവൽ ആണ്, ആദ്യം മാർച്ച് 31 ന് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1862-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഇത് പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഏറ്റവും മികച്ച നോവലുകളിൽ ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ലെസ് മിസറബിൾസ് ഒരു സംഗീത നാടകം ഉൾപ്പെടെ, സിനിമ, ടെലിവിഷൻ, നാടകം എന്നിവയ്‌ക്കായി നിരവധി അഡാപ്റ്റേഷനുകൾ വഴി ജനപ്രിയമാക്കി. നാലപ്പാട് നാരായണ മേനോൻ 1925-ലാണ് മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തത്.

നിയമത്തിന്റെയും കൃപയുടെയും സ്വഭാവം പരിശോധിച്ചുകൊണ്ട്, ഫ്രാൻസിന്റെ ചരിത്രം, പാരീസിന്റെ വാസ്തുവിദ്യയും നഗര രൂപകൽപ്പനയും, രാഷ്ട്രീയം, ധാർമ്മിക തത്ത്വചിന്ത, രാജവാഴ്ച വിരുദ്ധത, നീതി, മതം, പ്രണയത്തിന്റെ തരങ്ങളും സ്വഭാവവും എന്നിവയെക്കുറിച്ച് നോവൽ വിശദമായി പ്രതിപാദിക്കുന്നു.

നോവൽ രൂപം

അപ്ടൺ സിൻക്ലെയർ നോവലിനെ "ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച അര ഡസൻ നോവലുകളിൽ ഒന്ന്" എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുകയും ഹ്യൂഗോ ലെസ് മിസറബിൾസ് എന്ന കൃതിയുടെ ഉദ്ദേശ്യം ആമുഖത്തിൽ വ്യക്തമാക്കിയതായി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു:^[5]

നിയമത്തിന്റെയും ആചാരത്തിന്റെയും അടിസ്ഥാനത്തിൽ, നാഗരികതയ്ക്ക് മുന്നിൽ, ഭൂമിയിൽ കൃത്രിമമായി നരകങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും, ദൈവികമായ ഒരു വിധിയെ മനുഷ്യ മരണത്താൽ സങ്കീർണ്ണമാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു സാമൂഹിക ശിക്ഷാവിധി നിലനിൽക്കുന്നിടത്തോളം; ദാരിദ്ര്യത്താൽ മനുഷ്യന്റെ അധഃപതനം, പട്ടിണിയാൽ സ്ത്രീകളുടെ നാശം, ശാരീരികവും ആത്മീയവുമായ രാത്രിയാൽ ബാല്യത്തെ മുഷിഞ്ഞതാക്കൽ എന്നീ യുഗത്തിലെ മൂന്ന് പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കപ്പെടാത്തിടത്തോളം; ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ, സാമൂഹിക ശ്വാസംമുട്ടൽ സാധ്യമാകുന്നിടത്തോളം; മറ്റൊരു വിധത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, കൂടുതൽ വിപുലമായ കാഴ്ചപ്പാടിൽ, ഭൂമിയിൽ അജ്ഞതയും ദുരിതവും നിലനിൽക്കുന്നിടത്തോളം, ഇതുപോലുള്ള പുസ്തകങ്ങൾ ഉപയോഗശൂന്യമാകില്ല.

നോവലിന്റെ അവസാനത്തോടെ, ഹ്യൂഗോ കൃതിയുടെ സമഗ്ര ഘടന വിശദീകരിക്കുന്നു:^[6]

ഈ നിമിഷം വായനക്കാരന്റെ മുന്നിലുള്ള പുസ്തകം, ഒരു അറ്റം മുതൽ മറ്റേ അറ്റം വരെ, അതിന്റെ പൂർണ്ണതയിലും വിശദാംശങ്ങളിലും... തിന്മയിൽ നിന്ന് നന്മയിലേക്കും, അനീതിയിൽ നിന്ന് നീതിയിലേക്കും, അസത്യത്തിൽ നിന്ന് സത്യത്തിലേക്കും, രാത്രിയിൽ നിന്ന് പകലിലേക്കും, വിശപ്പിൽ നിന്ന് മനസ്സാക്ഷിയിലേക്കും, അഴിമതിയിൽ നിന്ന് ജീവിതത്തിലേക്കും; മൃഗീയതയിൽ നിന്ന് കടമയിലേക്കും, നരകത്തിൽ നിന്ന് സ്വർഗത്തിലേക്കും, ഒന്നുമില്ലായ്മയിൽ നിന്ന് ദൈവത്തിലേക്കും ഉള്ള ഒരു പുരോഗതിയാണ്. ആരംഭ ബിന്ദു: ദ്രവ്യം, ലക്ഷ്യസ്ഥാനം: ആത്മാവ്. തുടക്കത്തിൽ ഹൈഡ്ര, അവസാനം മാലാഖ.

നോവലിൽ വിവിധ ഉപകഥകൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു, പക്ഷേ പ്രധാന ഇതിവൃത്തം മുൻ കുറ്റവാളിയായ ജീൻ വാൽജീൻ ന്റെ കഥയാണ്, അയാൾ ലോകത്തിലെ നന്മയ്ക്കായി ഒരു ശക്തിയായി മാറുന്നു, പക്ഷേ അവന്റെ ക്രിമിനൽ ഭൂതകാലത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ കഴിയില്ല. നോവൽ 5 വാല്യങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു, ഓരോന്നും നിരവധി പുസ്തകങ്ങളായി വിഭജിച്ച് അധ്യായങ്ങളായി വിഭജിച്ചിരിക്കുന്നു, ആകെ 48 പുസ്തകങ്ങളും 365 അധ്യായങ്ങളും. ഓരോ അധ്യായവും താരതമ്യേന ചെറുതാണ്, സാധാരണയായി കുറച്ച് പേജുകളിൽ കൂടുതൽ നീളമില്ല.

ഈ നോവൽ മൊത്തത്തിൽ ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും ദൈർഘ്യമേറിയ ഒന്നാണ്,^[7] യഥാർത്ഥ ഫ്രഞ്ചിൽ 655,478 വാക്കുകൾ ഉണ്ട്. ഹ്യൂഗോ തന്റെ ഇറ്റാലിയൻ പ്രസാധകനോട് നോവലിനായുള്ള തന്റെ അഭിലാഷങ്ങൾ വിശദീകരിച്ചു:^[8]

എല്ലാവരും വായിക്കുമോ എന്ന് എനിക്കറിയില്ല, പക്ഷേ അത് എല്ലാവർക്കും വേണ്ടിയുള്ളതാണ്. ഇംഗ്ലണ്ടിനെയും സ്പെയിൻ, ഇറ്റലി, ഫ്രാൻസ്, ജർമ്മനി, അയർലൻഡ് എന്നിവയെയും ഇത് അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നു. അടിമകളെ പാർപ്പിക്കുന്ന റിപ്പബ്ലിക്കുകളും സെർഫുകളുള്ള സാമ്രാജ്യങ്ങളും. സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ അതിർത്തികൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് പോകുന്നു. മനുഷ്യരാശിയുടെ മുറിവുകൾ, ലോകത്തെ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന ആ വലിയ വ്രണങ്ങൾ, ഭൂപടങ്ങളിൽ വരച്ച നീലയും ചുവപ്പും വരകളിൽ ഒതുങ്ങുന്നില്ല. പുരുഷന്മാർ അജ്ഞതയിലോ നിരാശയിലോ പോകുന്നിടത്തെല്ലാം, സ്ത്രീകൾ അപ്പത്തിനായി സ്വയം വിൽക്കുന്നിടത്തെല്ലാം, കുട്ടികൾക്ക് പഠിക്കാൻ ഒരു പുസ്തകമോ ചൂടുള്ള അടുപ്പോ ഇല്ലാത്തിടത്തെല്ലാം, ലെസ് മിസറബിൾസ് വാതിലിൽ മുട്ടി പറയുന്നു: "തുറക്കൂ, ഞാൻ നിങ്ങൾക്കായി ഇവിടെയുണ്ട്".

വ്യതിചലനങ്ങൾ

2,783 പേജുകളിൽ 955 എണ്ണവും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നോവലിന്റെ നാലിലൊന്നിൽ കൂടുതൽ - ഒരു കണക്കനുസരിച്ച് 2,783 പേജുകളിൽ 955 എണ്ണം - ഒരു ധാർമ്മിക പോയിന്റ് വാദിക്കുന്നതോ ഹ്യൂഗോയുടെ വിജ്ഞാനകോശ പരിജ്ഞാനം പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതോ ആയ ഉപന്യാസങ്ങൾക്കായി നീക്കിവച്ചിരിക്കുന്നു, എന്നാൽ ഇതിവൃത്തത്തെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നില്ല, അല്ലെങ്കിൽ ദി ഹഞ്ച്ബാക്ക് ഓഫ് നോട്രെ-ഡാം, ടോയ്‌ലേഴ്‌സ് ഓഫ് ദി സീ തുടങ്ങിയ മറ്റ് കൃതികളിൽ ഹ്യൂഗോ ഉപയോഗിച്ച ഒരു രീതി പോലും. ഒരു ജീവചരിത്രകാരൻ ഇങ്ങനെ കുറിച്ചു, "പ്രതിഭയുടെ വ്യതിചലനങ്ങൾ എളുപ്പത്തിൽ ക്ഷമിക്കപ്പെടുന്നു".^[9] ഹ്യൂഗോ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്ന വിഷയങ്ങളിൽ ക്ലോസ്റ്റേർഡ് മത ക്രമം, പാരീസ് അഴുക്കുചാലുകളുടെ നിർമ്മാണം, ആർഗോട്ട്, പാരീസിലെ തെരുവ് ഉർച്ചിൻ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. കോൺവെന്റുകളെക്കുറിച്ചുള്ള ഒന്നിന് അദ്ദേഹം "പരാൻതീസിസ്" എന്ന് പേരിട്ടു, കഥാസന്ദർഭവുമായി അതിന്റെ അപ്രസക്തതയെക്കുറിച്ച് വായനക്കാരനെ അറിയിക്കാൻ.^[10]

1861-ൽ ഹ്യൂഗോ സന്ദർശിച്ചതും അദ്ദേഹം നോവൽ എഴുതി പൂർത്തിയാക്കിയതുമായ യുദ്ധക്കളമായ വാട്ടർലൂ യുദ്ധത്തെക്കുറിച്ച് വിവരിക്കുന്നതിനും ചരിത്രത്തിലെ അതിന്റെ സ്ഥാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ധ്യാനത്തിനുമായി ഹ്യൂഗോ 19 അധ്യായങ്ങൾ കൂടി (വാല്യം II, പുസ്തകം I) നീക്കിവയ്ക്കുന്നു. രണ്ടാം വാല്യം ആരംഭിക്കുന്നത്, തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായ ഒരു കൃതിയുടെ തുടക്കമായി തോന്നുന്ന തരത്തിൽ വിഷയത്തിലെ ഒരു മാറ്റത്തോടെയാണ്. ഈ "വ്യതിചലനം" വാചകത്തിന്റെ വലിയൊരു ഭാഗം ഉൾക്കൊള്ളുന്നു എന്ന വസ്തുത, മുകളിൽ ചർച്ച ചെയ്ത "പൊതു ഘടന"യുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ അത് വായിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. വാട്ടർലൂ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു കേന്ദ്രബിന്ദുവാണെന്ന് ഹ്യൂഗോ സ്വന്തം വ്യക്തിപരമായ നിഗമനങ്ങളിൽ എത്തിച്ചേരുന്നു, പക്ഷേ തീർച്ചയായും പ്രതികരണ ശക്തികൾക്ക് ഒരു വിജയമല്ല.

“

യൂറോപ്യൻ സിംഹാസനങ്ങളുടെ തകർച്ചയെ വാളുകൊണ്ട് വെട്ടിച്ചുരുക്കിയ വാട്ടർലൂ, വിപ്ലവകരമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾ മറ്റൊരു ദിശയിലേക്ക് തുടരാൻ ഇടയാക്കുക എന്നതല്ലാതെ മറ്റൊരു ഫലവും ഉണ്ടാക്കിയില്ല. വെട്ടിമുറിക്കുന്നവർ അവസാനിച്ചു; ചിന്തകരുടെ ഊഴമായിരുന്നു അത്. വാട്ടർലൂ അറസ്റ്റ് ചെയ്യാൻ ഉദ്ദേശിച്ച നൂറ്റാണ്ട് അതിന്റെ മുന്നേറ്റം പിന്തുടർന്നു. ആ ദുഷ്ട വിജയം സ്വാതന്ത്ര്യത്താൽ പരാജയപ്പെടുത്തി.

”

ഒരു നിരൂപകൻ ഇതിനെ നോവലിലേക്കുള്ള "ആത്മീയ കവാടം" എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു, കാരണം തെനാർഡിയറും കേണൽ പോണ്ട്മെർസിയും തമ്മിലുള്ള യാദൃശ്ചിക കൂടിക്കാഴ്ച നോവലിന്റെ പല ഏറ്റുമുട്ടലുകളുടെയും "അവസരത്തിന്റെയും ആവശ്യകതയുടെയും മിശ്രിതത്തെ" സൂചിപ്പിക്കുന്നു, ഇത് "വീരത്വത്തിന്റെയും വില്ലത്തിയുടെയും ഏറ്റുമുട്ടലാണ്".^[11]

തന്റെ ആഖ്യാനത്തിന് പുറത്തുള്ള മറ്റ് വിഷയങ്ങളിലേക്ക് തിരിയാത്തപ്പോഴും, ഹ്യൂഗോ ചിലപ്പോൾ സംഭവങ്ങളുടെ നേരായ പാരായണത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു, സമയത്തിന്റെയും ക്രമത്തിന്റെയും നിയന്ത്രണമില്ലാതെ കഥാഗതിയെ നിയന്ത്രിക്കുന്നു, ശബ്ദവും നിയന്ത്രണവും നൽകുന്നു. 1815-ലെ ഡിഗ്‌നെ ബിഷപ്പിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു പ്രസ്താവനയോടെയാണ് നോവൽ ആരംഭിക്കുന്നത്, ഉടനെ മാറുന്നു: "ഈ വിശദാംശങ്ങൾ നമുക്ക് പറയേണ്ട കാര്യങ്ങളുമായി ഒരു തരത്തിലും ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടില്ലെങ്കിലും..." 14 അധ്യായങ്ങൾക്ക് ശേഷം മാത്രമേ ഹ്യൂഗോ വീണ്ടും പ്രാരംഭ ത്രെഡ് എടുക്കുന്നുള്ളൂ, "1815 ഒക്ടോബർ മാസത്തിന്റെ ആദ്യ ദിവസങ്ങളിൽ...", ജീൻ വാൽജീനെ പരിചയപ്പെടുത്താൻ.^[12]

പ്ലോട്ട്

വാല്യം I: ഫാന്റൈൻ

1815-ൽ ഡിഗ്നെ എന്ന കർഷകൻ ജീൻ വാൽജീൻ, ബാഗ്നെ ഓഫ് ടൗലോൺ എന്ന തടവറയിൽ നിന്ന് 19 വർഷം ജയിൽ മോചിതനായി - വിശക്കുന്ന സഹോദരിക്കും കുടുംബത്തിനും വേണ്ടി അപ്പം മോഷ്ടിച്ചതിന് അഞ്ച് വർഷവും നിരവധി രക്ഷപ്പെടൽ ശ്രമങ്ങൾക്ക് പതിനാലും - സത്രം ഉടമകൾ അദ്ദേഹത്തെ തിരിച്ചയച്ചു, കാരണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ മഞ്ഞ പാസ്‌പോർട്ട് അദ്ദേഹത്തെ ഒരു മുൻ കുറ്റവാളിയായി അടയാളപ്പെടുത്തി. ദേഷ്യത്തോടെയും കയ്പോടെയും തെരുവിൽ ഉറങ്ങുന്നു.

ഡിഗ്‌നെയുടെ ദയാലുവായ ബിഷപ്പ് മരിയേൽ അദ്ദേഹത്തിന് അഭയം നൽകുന്നു. രാത്രിയിൽ, വാൽജീൻ മിറിയലിന്റെ വെള്ളിപ്പാത്രങ്ങളുമായി ഓടിപ്പോകുന്നു. പോലീസ് വാൽജീനെ പിടികൂടുമ്പോൾ, താൻ വെള്ളിപ്പാത്രങ്ങൾ വാൽജീന് നൽകിയതായി നടിച്ച്, രണ്ട് വെള്ളി മെഴുകുതിരികളും എടുക്കാൻ മിറിയൽ അവനെ നിർബന്ധിക്കുന്നു, അവ എടുക്കാൻ മറന്നുപോയതുപോലെ. പോലീസ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശദീകരണം സ്വീകരിച്ച് പോകുന്നു. തന്റെ ആത്മാവ് ദൈവത്തിനുവേണ്ടിയാണ് വാങ്ങിയതെന്നും, വെള്ളി മെഴുകുതിരികളിൽ നിന്ന് പണം ഉപയോഗിച്ച് സ്വയം ഒരു സത്യസന്ധനായ മനുഷ്യനാക്കണമെന്നും മിറിയൽ വാൽജീനോട് പറയുന്നു.

മിറിയലിന്റെ വാക്കുകളെക്കുറിച്ച് വാൽജീൻ ദുഃഖിക്കുന്നു. അവസരം ലഭിക്കുമ്പോൾ, തികച്ചും ശീലം കാരണം, അവൻ 12 വയസ്സുള്ള പെറ്റിറ്റ് ഗെർവൈസിൽ നിന്ന് 40 സൗ നാണയം മോഷ്ടിക്കുകയും ആൺകുട്ടിയെ ഓടിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അവൻ പെട്ടെന്ന് പശ്ചാത്തപിക്കുകയും പരിഭ്രാന്തനാകുകയും ഗെർവൈസിനെ അന്വേഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതേസമയം, അവന്റെ മോഷണം അധികാരികളെ അറിയിക്കുന്നു. വാൽജീൻ പിടിക്കപ്പെട്ടാൽ, ആവർത്തിച്ചുള്ള കുറ്റവാളിയായി ജീവിതകാലം മുഴുവൻ ഗാലികളിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുപോകുമെന്നതിനാൽ അവർ അവനെ അന്വേഷിക്കുമ്പോൾ ഒളിക്കുന്നു.

ആറ് വർഷങ്ങൾ കടന്നുപോകുന്നു, മോൺസിയർ മഡലീൻ എന്ന അപരനാമം ഉപയോഗിക്കുന്ന വാൽജീൻ ഒരു സമ്പന്ന ഫാക്ടറി ഉടമയായി മാറുകയും മോൺട്രൂയിൽ-സർ-മെർ യുടെ മേയറായി നിയമിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. തെരുവിലൂടെ നടക്കുമ്പോൾ, ഒരു വണ്ടിയുടെ ചക്രങ്ങൾക്കടിയിൽ കുടുങ്ങിക്കിടക്കുന്ന ഫൗഷെലെവെന്റ് എന്ന മനുഷ്യനെ അയാൾ കാണുന്നു. കൂലിക്ക് പോലും ആരും വണ്ടി ഉയർത്താൻ സന്നദ്ധരാകാത്തപ്പോൾ, അയാൾ ഫൗഷെലെവെന്റിനെ സ്വയം രക്ഷിക്കാൻ തീരുമാനിക്കുന്നു. അയാൾ വണ്ടിയുടെ അടിയിലേക്ക് ഇഴഞ്ഞു നീങ്ങി, അത് ഉയർത്തി, അയാളെ മോചിപ്പിക്കുന്നു. വാൽജീന്റെ തടവറയിൽ ബാഗ്നെ ഓഫ് ടൗലോണിൽ ഒരു അഡ്ജസ്റ്റന്റ് ഗാർഡായിരുന്ന പട്ടണത്തിലെ പോലീസ് ഇൻസ്പെക്ടർ, ഇൻസ്പെക്ടർ ജാവെർട്ട്, ഈ ശ്രദ്ധേയമായ ശക്തിപ്രകടനം കണ്ടതിനുശേഷം മേയറെ സംശയിക്കുന്നു. അത് ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന മറ്റൊരു വ്യക്തിയെ മാത്രമേ അയാൾക്ക് അറിയൂ, ജീൻ വാൽജീൻ എന്ന കുറ്റവാളിയെ.

വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് പാരീസിൽ, ഫാന്റൈൻ എന്ന ഗ്രിസെറ്റ് ഫെലിക്സ് തോലോമിയസുമായി വളരെയധികം പ്രണയത്തിലായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സുഹൃത്തുക്കളായ ലിസ്റ്റോളിയർ, ഫാമിയുൽ, ബ്ലാഷെവെല്ലെ എന്നിവർ ഫാന്റൈന്റെ സുഹൃത്തുക്കളായ ഡാലിയ, സെഫിൻ, ഫേവറിറ്റ് എന്നിവരുമായി ജോഡികളായി. പുരുഷന്മാർ സ്ത്രീകളെ ഉപേക്ഷിക്കുകയും അവരുടെ ബന്ധങ്ങളെ യുവത്വത്തിന്റെ വിനോദമായി കണക്കാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെയും തോലോമിയസിന്റെ മകളായ കോസെറ്റ് യെയും പരിപാലിക്കാൻ ഫാന്റൈൻ സ്വന്തം വിഭവങ്ങൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തണം. ഫാന്റൈൻ മോണ്ട്ഫെർമെയ്ലിൽ എത്തുമ്പോൾ, അവൾ കോസെറ്റിനെ അഴിമതിക്കാരിയായ സത്രം നടത്തിപ്പുകാരനും സ്വാർത്ഥയും ക്രൂരയുമായ ഭാര്യയുമായ തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ സംരക്ഷണയിൽ വിടുന്നു.

മകളെ അവർ ദുരുപയോഗം ചെയ്യുന്നുണ്ടെന്നും അവരുടെ സത്രത്തിൽ നിർബന്ധിത ജോലിക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടെന്നും ഫന്റീന് അറിയില്ല, മാത്രമല്ല അവരുടെ വളർന്നുവരുന്ന, പിടിച്ചുപറിക്കുന്നതും സാങ്കൽപ്പികവുമായ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. വിവാഹബന്ധത്തിൽ നിന്ന് ജനിച്ച മകളെ കണ്ടെത്തിയതിനാൽ ജീൻ വാൽജീന്റെ ഫാക്ടറിയിലെ ജോലിയിൽ നിന്ന് പിന്നീട് അവളെ പിരിച്ചുവിടുന്നു. അതേസമയം, തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ പണ ആവശ്യങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുവരികയാണ്. നിരാശയിൽ, ഫന്റീന് തന്റെ മുടിയും രണ്ട് മുൻ പല്ലുകളും വിൽക്കുകയും തെനാർഡിയേഴ്സിന് പണം നൽകുന്നതിനായി വേശ്യാവൃത്തിയിലേക്ക് തിരിയുകയും ചെയ്യുന്നു. വ്യക്തമാക്കാത്ത ഒരു രോഗം മൂലം ഫന്റീന് പതുക്കെ മരിക്കുന്നു.

ബമാറ്റബോയിസ് എന്ന ഡാൻഡി എന്നൊരു ഡാൻഡി ഫാന്റൈനെ തെരുവിൽ വെച്ച് ഉപദ്രവിക്കുന്നു, അവൾ അവനെ അടിച്ചുകൊണ്ട് പ്രതികരിക്കുന്നു. ജാവെർട്ട് ഫാന്റൈനെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു. തന്റെ മകളെ പോറ്റാൻ വേണ്ടി അവൾ തന്നെ മോചിപ്പിക്കണമെന്ന് അപേക്ഷിക്കുന്നു, പക്ഷേ ജാവെർട്ട് അവളെ ആറ് മാസം തടവിന് ശിക്ഷിക്കുന്നു. വാൽജീൻ (മേയർ മഡലീൻ) ഇടപെട്ട് ജാവെർട്ടിനെ മോചിപ്പിക്കാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ജാവെർട്ട് എതിർക്കുന്നു, പക്ഷേ വാൽജീൻ വിജയിക്കുന്നു. തന്റെ ഫാക്ടറി അവളെ പിന്തിരിപ്പിച്ചതിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം തോന്നിയ വാൽജീൻ, കോസെറ്റിനെ അവളുടെ അടുത്തേക്ക് കൊണ്ടുവരുമെന്ന് ഫാന്റൈന് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. അയാൾ അവളെ ഒരു ആശുപത്രിയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു.

വാൽജീനെ കാണാൻ ജാവെർട്ട് വീണ്ടും വരുന്നു. ഫാന്റൈനെ മോചിപ്പിക്കാൻ നിർബന്ധിതനായ ശേഷം, താൻ വാൽജീൻ ആണെന്ന് ഫ്രഞ്ച് അധികാരികൾക്ക് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തതായി ജാവെർട്ട് സമ്മതിക്കുന്നു. യഥാർത്ഥ ജീൻ വാൽജീൻ മറ്റാരെയോ ആണെന്ന് അധികാരികൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞതിനാലും, അവനെ കസ്റ്റഡിയിലെടുത്തതിനാലും, അടുത്ത ദിവസം തന്നെ വിചാരണ ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടതിനാലും താൻ തെറ്റുകാരനാണെന്ന് താൻ മനസ്സിലാക്കിയതായി അദ്ദേഹം വാൽജീനോട് പറയുന്നു. വാൽജീൻ കീറിമുറിക്കപ്പെടുന്നു, പക്ഷേ ചാമ്പ്മാത്തിയു എന്ന യഥാർത്ഥ പേരുള്ള നിരപരാധിയെ രക്ഷിക്കാൻ സ്വയം വെളിപ്പെടുത്താൻ തീരുമാനിക്കുന്നു. വിചാരണയിൽ പങ്കെടുക്കാൻ അദ്ദേഹം യാത്ര ചെയ്യുന്നു, അവിടെ തന്റെ യഥാർത്ഥ വ്യക്തിത്വം വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ഫാന്റൈനെ കാണാൻ വാൽജീൻ മോൺട്രൂയിലിലേക്ക് മടങ്ങുന്നു, തുടർന്ന് ജാവെർട്ട് അവളുടെ ആശുപത്രി മുറിയിൽ അവനെ നേരിടുന്നു.

ജാവെർട്ട് വാൽജീനെ പിടികൂടിയ ശേഷം, കൊസെറ്റിനെ ഫാന്റൈനിലേക്ക് കൊണ്ടുവരാൻ വാൽജീൻ മൂന്ന് ദിവസത്തെ സമയം ആവശ്യപ്പെടുന്നു, പക്ഷേ ജാവെർട്ട് വിസമ്മതിക്കുന്നു. കൊസെറ്റ് ആശുപത്രിയിൽ ഇല്ലെന്ന് ഫാന്റൈൻ മനസ്സിലാക്കുകയും അവൾ എവിടെയാണെന്ന് വിഷമത്തോടെ ചോദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ജാവെർട്ട് അവളോട് മിണ്ടാതിരിക്കാൻ ആജ്ഞാപിക്കുകയും പിന്നീട് വാൽജീന്റെ യഥാർത്ഥ വ്യക്തിത്വം അവളോട് വെളിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. രോഗത്തിന്റെ കാഠിന്യം കണ്ട് തളർന്നുപോയ അവൾ ഞെട്ടി വീഴുകയും മരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വാൽജീൻ ഫാന്റൈനിലേക്ക് പോകുന്നു, കേൾക്കാത്ത ഒരു മന്ത്രിപ്പിൽ അവളോട് സംസാരിക്കുന്നു, അവളുടെ കൈ ചുംബിക്കുന്നു, തുടർന്ന് ജാവെർട്ടിനൊപ്പം പോകുന്നു. പിന്നീട്, ഫാന്റൈന്റെ മൃതദേഹം ഒരു പൊതു ശവക്കുഴിയിലേക്ക് അനാദരവ് കാണിക്കുന്നു.

വാല്യം II: കോസെറ്റ്

വാൽജീൻ രക്ഷപ്പെടുന്നു, വീണ്ടും പിടിക്കപ്പെടുന്നു, വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധിക്കുന്നു. രാജാവ് തന്റെ ശിക്ഷ ജീവപര്യന്തം കഠിനാധ്വാനമായി കുറയ്ക്കുന്നു. ബാഗ്നെ ഓഫ് ടൗലോൺ തടവിലായിരിക്കുമ്പോൾ, വാൽജീൻ, വളരെ വ്യക്തിപരമായ അപകടത്തിൽ, കപ്പലിന്റെ റിഗ്ഗിംഗിൽ കുടുങ്ങിയ ഒരു നാവികനെ രക്ഷിക്കുന്നു. കാണികൾ അദ്ദേഹത്തെ മോചിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. സമുദ്രത്തിൽ വീഴാൻ അനുവദിച്ചുകൊണ്ട് വാൽജീൻ തന്റെ മരണം വ്യാജമാക്കുന്നു. അദ്ദേഹം മരിച്ചതായും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശരീരം നഷ്ടപ്പെട്ടതായും അധികാരികൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു.

ക്രിസ്മസ് രാവിൽ വാൽജീൻ മോണ്ട്ഫെർമെയിലിൽ എത്തുന്നു. കാട്ടിൽ ഒറ്റയ്ക്ക് വെള്ളം കൊണ്ടുവരുന്ന കൊസെറ്റിനെ അയാൾ കണ്ടെത്തുകയും അവളോടൊപ്പം സത്രത്തിലേക്ക് നടക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭക്ഷണം ഓർഡർ ചെയ്യുന്ന അദ്ദേഹം, തെനാർഡിയർമാർ അവളെ എങ്ങനെ പീഡിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്നും സ്വന്തം പെൺമക്കളായ Éponine, Azelma എന്നിവരെ ലാളിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പാവയുമായി കളിച്ചതിന് കൊസെറ്റിനോട് അവർ മോശമായി പെരുമാറുന്നു. കൊസെറ്റിന് വിലകൂടിയ ഒരു പുതിയ പാവ സമ്മാനമായി നൽകാൻ വാൽജീൻ പോയി മടങ്ങുന്നു, കുറച്ച് മടിയ്ക്ക് ശേഷം അവൾ അത് സന്തോഷത്തോടെ സ്വീകരിക്കുന്നു. എപോണിനും അസെൽമയ്ക്കും അസൂയ തോന്നുന്നു. മാഡം തെനാർഡിയർ വാൽജീനോട് ദേഷ്യപ്പെടുന്നു, അതേസമയം അവളുടെ ഭർത്താവ് വാൽജീന്റെ പെരുമാറ്റത്തെ നിസ്സാരമായി കാണുന്നു, തന്റെ ഭക്ഷണത്തിനും താമസത്തിനും വേണ്ടിവരുന്ന പണം മാത്രം താൻ നൽകണമെന്ന് മാത്രം അവൾ കരുതുന്നു.

പിറ്റേന്ന് രാവിലെ, കൊസെറ്റിനെ തന്നോടൊപ്പം കൊണ്ടുപോകാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്ന് വാൽജീൻ തെനാർഡിയേഴ്സിനെ അറിയിക്കുന്നു. മാഡം തെനാർഡിയേഴ്സ് ഉടൻ തന്നെ അത് സ്വീകരിക്കുന്നു, അതേസമയം തെനാർഡിയേഴ്സ് കൊസെറ്റിനെ സ്നേഹിക്കുന്നതായും അവളുടെ ക്ഷേമത്തിൽ ശ്രദ്ധാലുവാണെന്നും നടിക്കുകയും അവളെ ഉപേക്ഷിക്കാൻ മടിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വാൽജീൻ തെനാർഡിയേഴ്സിന് 1,500 ഫ്രാങ്ക് നൽകുന്നു, അവനും കൊസെറ്റും സത്രം വിടുന്നു. വാൽജീനിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ തട്ടിപ്പ് നടത്താമെന്ന പ്രതീക്ഷയിൽ തെനാർഡിയേഴ്സ് അവരുടെ പിന്നാലെ ഓടുന്നു, 1,500 ഫ്രാങ്ക് കൈവശം വച്ചുകൊണ്ട്, കൊസെറ്റിനെ തിരികെ വേണമെന്ന് വാൽജീനോട് പറയുന്നു. കുട്ടിയുടെ അമ്മയുടെ കുറിപ്പില്ലാതെ കൊസെറ്റിനെ മോചിപ്പിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം വാൽജീനിനെ അറിയിക്കുന്നു. കൊസെറ്റിനെ കൊണ്ടുപോകാൻ ചുമക്കുന്നയാൾക്ക് അധികാരം നൽകുന്ന തെനാർഡിയേഴ്സ് ഫാൻടൈന്റെ കത്ത് വാൽജീൻ നൽകുന്നു. തുടർന്ന് വാൽജീൻ ആയിരം കിരീടങ്ങൾ നൽകണമെന്ന് തെനാർഡിയർ ആവശ്യപ്പെടുന്നു, പക്ഷേ വാൽജീനും കൊസെറ്റും പോകുന്നു. തോക്ക് കൊണ്ടുവന്നില്ലെന്ന് തെനാർഡിയർ ഖേദിക്കുകയും വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു.

വാൽജീനും കൊസെറ്റും പാരീസിലേക്ക് പലായനം ചെയ്യുന്നു. ഗോർബ്യൂ ഹൗസിൽ വാൽജീൻ പുതിയ താമസസ്ഥലങ്ങൾ വാടകയ്‌ക്കെടുക്കുന്നു, അവിടെ അവനും കൊസെറ്റും സന്തോഷത്തോടെ താമസിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, കുറച്ച് മാസങ്ങൾക്ക് ശേഷം ജാവെർട്ട് വാൽജീന്റെ താമസസ്ഥലങ്ങൾ അവിടെ കണ്ടെത്തുന്നു. കൊസെറ്റിനെ വാൽജീൻ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോകുന്നു, അവർ ജാവെർട്ടിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. ഒരു വണ്ടിയുടെ അടിയിൽ കുടുങ്ങിയ വാൽജീൻ ഒരിക്കൽ രക്ഷപ്പെട്ടതും കോൺവെന്റിന്റെ തോട്ടക്കാരനായി മാറിയതുമായ ഫൗഷെലെവന്റിന്റെ സഹായത്തോടെ അവർ താമസിയാതെ പെറ്റിറ്റ്-പിക്പസ് കോൺവെന്റിൽ അഭയം കണ്ടെത്തുന്നു. വാൽജീനും ഒരു തോട്ടക്കാരനാകുന്നു, കൊസെറ്റ് കോൺവെന്റ് സ്‌കൂളിലെ വിദ്യാർത്ഥിയാകുന്നു.

വാല്യം III: മാരിയസ്

എട്ട് വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, എൻജോൾറാസ് നയിക്കുന്ന ഫ്രണ്ട്സ് ഓഫ് ദി എബിസി, ഓർലിയനിസ്റ്റ് വിരുദ്ധ ആഭ്യന്തര കലാപത്തിന് (അതായത്, 1832 ജൂൺ 5–6 തീയതികളിലെ പാരീസ് പ്രക്ഷോഭം) ഒരു നടപടിക്ക് തയ്യാറെടുക്കുകയാണ്, 1789 ലെ ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവം) പുസ്തകത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലമാണെന്ന ജനകീയ ധാരണയ്ക്ക് വിരുദ്ധമായ ഒരു പശ്ചാത്തലം^[13]^[14] തൊഴിലാളിവർഗത്തോടുള്ള സഹാനുഭൂതിക്ക് പേരുകേട്ട ഒരു ജനപ്രിയ ജനറൽ ലാമാർക് ന്റെ മരണത്തെത്തുടർന്ന്. നഗരത്തെ, പ്രത്യേകിച്ച് ദരിദ്രമായ അയൽപക്കങ്ങളെ നശിപ്പിച്ച ഒരു വലിയ കോളറ പകർച്ചവ്യാധിയുടെ ഇരയായിരുന്നു ലാമാർക്ക്, സർക്കാർ കിണറുകളിൽ വിഷം കലർത്തുകയായിരുന്നോ എന്ന സംശയം ഉണർത്തി. ഫ്രണ്ട്‌സ് ഓഫ് ദി എബിസിയിൽ കോർ ഡെസ് മിറക്കിൾസ്'' ലെ ദരിദ്രരും ഉൾപ്പെടുന്നു, തെനാർഡിയേഴ്‌സിന്റെ മൂത്ത മകൻ ഗാവ്‌റോച്ചെ, തെരുവ് മുല്ലപ്പൂവ് ഉൾപ്പെടെ.

മാരിയസ് പോണ്ട്മെർസി എന്ന വിദ്യാർത്ഥി, ബോണപാർട്ടിസ്റ്റ് വീക്ഷണങ്ങൾ കാരണം കുടുംബത്തിൽ നിന്ന് (പ്രത്യേകിച്ച് അദ്ദേഹത്തിന്റെ രാജകീയ മുത്തച്ഛനായ എം. ഗില്ലെനോർമണ്ടിൽ നിന്ന്) അകന്നുപോയി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് കേണൽ ജോർജ്ജ് പോണ്ട്മെർസിയുടെ മരണശേഷം, വാട്ടർലൂ തന്റെ ജീവൻ രക്ഷിച്ച തെനാർഡിയർ എന്ന സർജന്റിന് സഹായം നൽകാൻ തന്റെ മകനോട് നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ഒരു കുറിപ്പ് മാരിയസ് കണ്ടെത്തുന്നു - വാസ്തവത്തിൽ, തെനാർഡിയർ മൃതദേഹങ്ങൾ കൊള്ളയടിക്കുകയായിരുന്നു, ആകസ്മികമായി പോണ്ട്മെർസിയുടെ ജീവൻ മാത്രമാണ് രക്ഷിച്ചത്; ഒരു കൊള്ളക്കാരനാണെന്ന് വെളിപ്പെടുത്താതിരിക്കാൻ അദ്ദേഹം നെപ്പോളിയന്റെ കീഴിൽ ഒരു സർജന്റ് എന്ന് സ്വയം വിളിച്ചിരുന്നു.

ലക്സംബർഗ് ഗാർഡനിൽ, മാരിയസ് ഇപ്പോൾ വളർന്നതും സുന്ദരിയുമായ കൊസെറ്റുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു. തെനാർഡിയേഴ്സും പാരീസിലേക്ക് താമസം മാറി, ഇപ്പോൾ അവരുടെ സത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടതിനെത്തുടർന്ന് ദാരിദ്ര്യത്തിലാണ് കഴിയുന്നത്. ഗോർബ്യൂ ഹൗസിൽ ജോൺഡ്രെറ്റ് എന്ന കുടുംബപ്പേരിൽ അവർ താമസിക്കുന്നു (യാദൃശ്ചികമായി, തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ സത്രം വിട്ടതിനുശേഷം വാൽജീനും കൊസെറ്റും കുറച്ചുകാലം താമസിച്ചിരുന്ന അതേ കെട്ടിടം). തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ തൊട്ടടുത്താണ് മാരിയസും അവിടെ താമസിക്കുന്നത്.

ക്ഷീണിതയും ക്ഷീണിതയുമായ എപ്പോണിൻ, പണം യാചിക്കാൻ മാരിയസിന്റെ അപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ എത്തുന്നു. അവനെ ആകർഷിക്കാൻ, ഒരു പുസ്തകത്തിൽ നിന്ന് ഉറക്കെ വായിച്ചും ഒരു കടലാസിൽ "ദി കോപ്സ് ആർ ഹിയർ" എന്ന് എഴുതിക്കൊണ്ടും അവൾ തന്റെ സാക്ഷരത തെളിയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. മാരിയസ് അവളോട് സഹതാപം തോന്നുകയും അവൾക്ക് കുറച്ച് പണം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. എപ്പോണിൻ പോയതിനുശേഷം, മാരിയസ് അവരുടെ അപ്പാർട്ട്മെന്റിലെ "ജോൺഡ്രെറ്റുകളെ" ചുമരിലെ ഒരു വിള്ളലിലൂടെ നിരീക്ഷിക്കുന്നു. എപ്പോണിൻ വന്ന് ഒരു മനുഷ്യസ്‌നേഹിയും മകളും അവരെ സന്ദർശിക്കാൻ വരുന്നുണ്ടെന്ന് അറിയിക്കുന്നു. ദരിദ്രനായി കാണപ്പെടാൻ, തെനാർഡിയർ തീ കെടുത്തി ഒരു കസേര ഒടിക്കുന്നു. ഒരു ജനൽ പാളി ഇടാൻ അദ്ദേഹം അസെൽമയോട് കൽപ്പിക്കുന്നു, അത് അവൾ ചെയ്യുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി അവളുടെ കൈ മുറിയുന്നു (തെനാർഡിയർ പ്രതീക്ഷിച്ചതുപോലെ).

മനുഷ്യസ്‌നേഹിയും മകളും - വാൽജീനും കൊസെറ്റും - അകത്തേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു. മാരിയസ് ഉടൻ തന്നെ കൊസെറ്റിനെ തിരിച്ചറിയുന്നു. അവരെ കണ്ടയുടനെ, വാൽജീൻ അവർക്കുള്ള വാടക പണവുമായി മടങ്ങാമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. അവനും കൊസെറ്റും പോയതിനുശേഷം, മാരിയസ് എപ്പോണിനോട് തന്റെ വിലാസം തിരികെ നൽകാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. മാരിയസിനെത്തന്നെ പ്രണയിക്കുന്ന എപ്പോണൈൻ മനസ്സില്ലാമനസ്സോടെ സമ്മതിക്കുന്നു. തെനാർഡിയേഴ്‌സ് വാൽജീനെയും കൊസെറ്റിനെയും തിരിച്ചറിഞ്ഞു, പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ പ്രതിജ്ഞയെടുത്തു. തെനാർഡിയേഴ്‌സ് അറിയപ്പെടുന്നതും ഭയപ്പെടുന്നതുമായ കൊലപാതകികളുടെയും കൊള്ളക്കാരുടെയും ഒരു സംഘമായ രക്ഷാധികാരി-മിനെറ്റ് യുടെ സഹായം തേടുന്നു.

തെനാർഡിയറിന്റെ പദ്ധതി മാരിയസ് കേൾക്കുകയും കുറ്റകൃത്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യാൻ ജാവെർട്ടിലേക്ക് പോകുകയും ചെയ്യുന്നു. ജാവെർട്ട് മാരിയസിന് രണ്ട് പിസ്റ്റളുകൾ നൽകുകയും കാര്യങ്ങൾ അപകടത്തിലായാൽ ഒന്ന് വായുവിലേക്ക് വെടിവയ്ക്കാൻ നിർദ്ദേശിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മാരിയസ് വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുകയും ജാവെർട്ടും പോലീസും വരുന്നതുവരെ കാത്തിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പോലീസിനെ അന്വേഷിക്കാൻ തെനാർഡിയർ എപ്പോണിനെയും അസെൽമയെയും പുറത്തേക്ക് അയയ്ക്കുന്നു. വാൽജീൻ വാടക പണവുമായി തിരിച്ചെത്തുമ്പോൾ, തെനാർഡിയർ പാട്രൺ-മിനെറ്റിനൊപ്പം അദ്ദേഹത്തെ പതിയിരുന്ന് ആക്രമിക്കുന്നു, തന്റെ യഥാർത്ഥ വ്യക്തിത്വം വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. വാട്ടർലൂവിൽ തന്റെ പിതാവിന്റെ ജീവൻ രക്ഷിച്ച ആളായി മാരിയസ് തെനാർഡിയറിനെ തിരിച്ചറിയുകയും ഒരു പ്രതിസന്ധിയിൽ അകപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു.

വാൽജീനെ രക്ഷിക്കാൻ ഒരു വഴി കണ്ടെത്താൻ അവൻ ശ്രമിക്കുന്നു, അതേസമയം തന്നെ തെനാർഡിയറിനെ ഒറ്റിക്കൊടുക്കുന്നില്ല. വാൽജീൻ തെനാർഡിയറിനെ അറിയില്ലെന്ന് നിഷേധിക്കുകയും അവർ ഒരിക്കലും കണ്ടിട്ടില്ലെന്ന് അവനോട് പറയുകയും ചെയ്യുന്നു. വാൽജീൻ ഒരു ജനാലയിലൂടെ രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുന്നു, പക്ഷേ അയാൾക്ക് കീഴടങ്ങുകയും കെട്ടിയിടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. വാൽജീന് 200,000 ഫ്രാങ്ക് നൽകാൻ തെനാർഡിയർ വാൽജീനോട് കൽപ്പിക്കുന്നു. പണം കൈമാറുന്നതുവരെ അവളെ തങ്ങളോടൊപ്പം സൂക്ഷിക്കുമെന്ന് പറഞ്ഞ് അപ്പാർട്ട്മെന്റിലേക്ക് മടങ്ങാൻ കൊസെറ്റിന് ഒരു കത്ത് എഴുതാനും അദ്ദേഹം വാൽജീനോട് കൽപ്പിക്കുന്നു. വാൽജീൻ കത്ത് എഴുതി തെനാർഡിയറെ തന്റെ വിലാസം അറിയിച്ച ശേഷം, തെനാർഡിയർ മമ്മയെ അയയ്ക്കുന്നു. കൊസെറ്റിനെ കൊണ്ടുവരാൻ തെനാർഡിയറെ അയയ്ക്കുന്നു. മേം. തെനാർഡിയർ ഒറ്റയ്ക്ക് തിരിച്ചെത്തി വിലാസം വ്യാജമാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു.

ഈ സമയത്താണ് വാൽജീന് സ്വയം മോചിതനാകാൻ കഴിയുന്നത്. വാൽജീനെ കൊല്ലാൻ തെനാർഡിയർ തീരുമാനിക്കുന്നു. അവനും പാട്രൺ-മിനെറ്റും അങ്ങനെ ചെയ്യാൻ പോകുമ്പോൾ, എപ്പോണിൻ മുമ്പ് എഴുതിയ കടലാസ് കഷണം മാരിയസ് ഓർക്കുന്നു. അയാൾ അത് ചുമരിലെ വിള്ളലിലൂടെ തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ അപ്പാർട്ട്മെന്റിലേക്ക് എറിയുന്നു. തെനാർഡിയർ അത് വായിക്കുകയും എപ്പോണിൻ അത് അകത്തേക്ക് എറിഞ്ഞുവെന്ന് കരുതുകയും ചെയ്യുന്നു. അയാളും മേഡം തെനാർഡിയറും പാട്രൺ-മിനെറ്റും രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുന്നു, പക്ഷേ ജാവെർട്ട് അവരെ തടയുന്നു.

എല്ലാ തെനാർഡിയേഴ്സിനെയും പാട്രൺ-മിനെറ്റിനെയും (ജയിലിലേക്കുള്ള ഗതാഗതത്തിനിടയിൽ രക്ഷപ്പെടുന്ന ക്ലാക്വസസ്, കവർച്ചയിൽ പങ്കുചേരുന്നതിനുപകരം എപോണൈനിനൊപ്പം ഓടിപ്പോകാൻ നിൽക്കുന്ന മോണ്ട്പർണാസെ എന്നിവ ഒഴികെ) അദ്ദേഹം അറസ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു. ജാവെർട്ട് അവനെ കാണുന്നതിനുമുമ്പ് വാൽജീൻ സംഭവസ്ഥലത്ത് നിന്ന് രക്ഷപ്പെടുന്നു.

വാല്യം IV: റൂ പ്ലൂമെറ്റിലെ ഇഡിൽ ആൻഡ് റൂ സെന്റ് ഡെനിസിലെ ഇതിഹാസം

ജയിലിൽ നിന്ന് മോചിതയായ ശേഷം, അവൾ മാരിയസിനെ "ലാർക്ക് ഫീൽഡിൽ" കണ്ടെത്തുകയും കോസെറ്റിന്റെ വിലാസം കണ്ടെത്തിയതായി സങ്കടത്തോടെ അവനോട് പറയുകയും ചെയ്യുന്നു. അവൾ അവനെ വാൽജീന്റെയും കോസെറ്റിന്റെയും റൂ പ്ലൂമെറ്റിലെ വീട്ടിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു, മാരിയസ് കുറച്ച് ദിവസത്തേക്ക് വീട് നിരീക്ഷിക്കുന്നു. തുടർന്ന് അയാളും കോസെറ്റും ഒടുവിൽ കണ്ടുമുട്ടുകയും പരസ്പരം സ്നേഹം പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തെനാർഡിയറും, പാട്രൺ-മിനെറ്റും, ബ്രൂജോൺ ഉം ഗാവ്രോച്ചെയുടെ സഹായത്തോടെ ജയിലിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടുന്നു (ഗാവ്രോച്ചെ തന്റെ കുടുംബത്തെ അവരുടെ കുറ്റകൃത്യങ്ങളിൽ സഹായിക്കുന്ന അപൂർവ കേസ്). ഒരു രാത്രി, മാരിയസ് കോസെറ്റെ സന്ദർശിക്കുന്ന സമയത്ത്, ആറ് പേർ വാൽജീന്റെയും കോസെറ്റിന്റെയും വീട് കൊള്ളയടിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഗേറ്റിനരികിൽ ഇരിക്കുന്ന എപ്പോണിൻ, കള്ളന്മാർ പോയില്ലെങ്കിൽ നിലവിളിച്ച് മുഴുവൻ അയൽപക്കത്തെയും ഉണർത്തുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്നു. ഇത് കേട്ട് അവർ മനസ്സില്ലാമനസ്സോടെ പിൻവാങ്ങുന്നു. അതേസമയം, താനും വാൽജീനും ഒരു ആഴ്ചയ്ക്കുള്ളിൽ ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് പോകുമെന്ന് കോസെറ്റ് മാരിയസിനെ അറിയിക്കുന്നു, ഇത് ദമ്പതികളെ വളരെയധികം വിഷമിപ്പിക്കുന്നു.

അടുത്ത ദിവസം, വാൽജീൻ ചാമ്പ് ഡി മാർസിൽ ഇരിക്കുന്നു. അയൽപക്കത്ത് പലതവണ തെനാർഡിയറെ കണ്ടതിൽ അയാൾക്ക് വിഷമം തോന്നുന്നു. അപ്രതീക്ഷിതമായി, ഒരു കുറിപ്പ് അവന്റെ മടിയിൽ പതിക്കുന്നു. അതിൽ "പുറത്തേക്ക് പോകൂ" എന്ന് എഴുതിയിരിക്കുന്നു. മങ്ങിയ വെളിച്ചത്തിൽ ഒരു രൂപം ഓടിപ്പോകുന്നത് അവൻ കാണുന്നു. അവൻ വീട്ടിലേക്ക് പോയി, റൂ ഡി എൽ'ഹോം-ആർമെയിലെ അവരുടെ മറ്റൊരു വീട്ടിൽ തങ്ങൾ താമസിക്കുമെന്ന് കോസെറ്റിനോട് പറഞ്ഞു, അവർ ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് മാറുമെന്ന് വീണ്ടും പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു. കോസെറ്റിനെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ മാരിയസ് എം. ഗില്ലെനോർമണ്ടിൽ നിന്ന് അനുമതി നേടാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. അവന്റെ മുത്തച്ഛൻ കർക്കശക്കാരനും ദേഷ്യക്കാരനുമായി തോന്നുന്നു, പക്ഷേ മാരിയസിന്റെ തിരിച്ചുവരവിനായി അവൻ കൊതിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. കോപം ആളിക്കത്തുമ്പോൾ, വിവാഹത്തിന് സമ്മതിക്കാൻ അദ്ദേഹം വിസമ്മതിക്കുന്നു, പകരം കോസെറ്റിനെ തന്റെ യജമാനത്തിയാക്കാൻ മാരിയസിനോട് പറയുന്നു. അപമാനിക്കപ്പെട്ട മാരിയസ് പോകുന്നു.

അടുത്ത ദിവസം, വിദ്യാർത്ഥികൾ കലാപം നടത്തുകയും പാരീസിലെ ഇടുങ്ങിയ തെരുവുകളിൽ ബാരിക്കേഡുകൾ സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഗാവ്‌റോച്ചെ ജാവെർട്ടിനെ കണ്ടെത്തി എൻജോൾറാസിനെ അയാൾ ഒരു ചാരനാണെന്ന് അറിയിക്കുന്നു. എൻജോൾറാസ് ഇതേക്കുറിച്ച് ജാവെർട്ടിനെ നേരിടുമ്പോൾ, അയാൾ തന്റെ വ്യക്തിത്വം അംഗീകരിക്കുകയും വിദ്യാർത്ഥികളെ ചാരപ്പണി ചെയ്യാൻ ഉത്തരവിട്ടതായും സമ്മതിക്കുന്നു. എൻജോൾറാസും മറ്റ് വിദ്യാർത്ഥികളും അവനെ കൊരിന്ത് റെസ്റ്റോറന്റിലെ ഒരു തൂണിൽ കെട്ടിയിടുന്നു. അന്നു വൈകുന്നേരം, മാരിയസ് വാൽജീന്റെയും കോസെറ്റിന്റെയും റൂ പ്ലൂമെറ്റിലെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുന്നു, പക്ഷേ അവിടെ ഇപ്പോൾ ആളില്ല. തുടർന്ന് തന്റെ സുഹൃത്തുക്കൾ ബാരിക്കേഡിൽ തന്നെ കാത്തിരിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് പറയുന്ന ഒരു ശബ്ദം അയാൾ കേൾക്കുന്നു. കോസെറ്റ് അപ്രത്യക്ഷനായതിൽ അസ്വസ്ഥനായ അദ്ദേഹം ആ ശബ്ദം കേട്ട് പോകുന്നു.

മാരിയസ് ബാരിക്കേഡിൽ എത്തുമ്പോൾ, വിപ്ലവം ആരംഭിച്ചു കഴിഞ്ഞു. ഒരു പൊടി കെഗ് എടുക്കാൻ അയാൾ കുനിഞ്ഞപ്പോൾ, ഒരു പട്ടാളക്കാരൻ അയാളെ വെടിവയ്ക്കാൻ വരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഒരാൾ തന്റെ കൈകൊണ്ട് പട്ടാളക്കാരന്റെ തോക്കിന്റെ കഷണം മൂടുന്നു. പട്ടാളക്കാരൻ വെടിവയ്ക്കുകയും മാരിയസിനെ കാണാതെ ആ മനുഷ്യനെ മാരകമായി പരിക്കേൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതേസമയം, പട്ടാളക്കാർ അടുത്തുവരുന്നു. ഒരു കൈയിൽ ഒരു ടോർച്ചും മറുകൈയിൽ ഒരു പൊടി കെഗും പിടിച്ച് മാരിയസ് ബാരിക്കേഡിന്റെ മുകളിലേക്ക് കയറുന്നു, ബാരിക്കേഡ് പൊട്ടിക്കുമെന്ന് പട്ടാളക്കാരെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്നു. ഇത് സ്ഥിരീകരിച്ച ശേഷം, സൈനികർ ബാരിക്കേഡിൽ നിന്ന് പിൻവാങ്ങുന്നു.

മാരിയസ് ചെറിയ ബാരിക്കേഡിലേക്ക് പോകാൻ തീരുമാനിക്കുന്നു, പക്ഷേ അത് ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്നതായി അയാൾക്ക് തോന്നുന്നു. തിരിഞ്ഞു നോക്കുമ്പോൾ, നേരത്തെ അയാൾക്ക് വേണ്ടി വെടിയുതിർത്തയാൾ അയാളുടെ പേര് വിളിക്കുന്നു. പുരുഷ വസ്ത്രം ധരിച്ച എപ്പോണിൻ ആണ് ഈ മനുഷ്യൻ എന്ന് മാരിയസ് മനസ്സിലാക്കുന്നു. അവന്റെ മുട്ടുകുത്തി മരിക്കാൻ കിടക്കുമ്പോൾ, ഒരുമിച്ച് മരിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ച് ബാരിക്കേഡിലേക്ക് പോകാൻ പറഞ്ഞത് താനാണെന്ന് അവൾ സമ്മതിക്കുന്നു. അയാൾ മരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് മരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചതിനാൽ അവന്റെ ജീവൻ രക്ഷിച്ചതായും അവൾ സമ്മതിക്കുന്നു.

എപ്പോണിൻ അജ്ഞാതമായി കുറിപ്പ് വാൽജീന് എറിഞ്ഞുകൊടുത്തുവെന്നും എഴുത്തുകാരി വായനക്കാരനോട് പറയുന്നു. തുടർന്ന് എപ്പോണിൻ മാരിയസിനോട് തനിക്ക് ഒരു കത്ത് ഉണ്ടെന്ന് പറയുന്നു. കത്ത് തലേദിവസം തനിക്ക് ലഭിച്ചതായും, അത് അദ്ദേഹത്തിന് നൽകാൻ ആദ്യം പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നില്ല, മറിച്ച് മരണാനന്തര ജീവിതത്തിൽ അദ്ദേഹം അവളോട് ദേഷ്യപ്പെടുമെന്ന് ഭയന്ന് അങ്ങനെ ചെയ്യാൻ തീരുമാനിച്ചതായും അവൾ സമ്മതിക്കുന്നു. മാരിയസ് കത്ത് സ്വീകരിച്ച ശേഷം, അവൾ മരിക്കുമ്പോൾ എപ്പോണിൻ തന്റെ നെറ്റിയിൽ ചുംബിക്കാൻ അവനോട് ആവശ്യപ്പെടുന്നു, അത് ചെയ്യുമെന്ന് അദ്ദേഹം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. അവസാന ശ്വാസത്തോടെ, അവൾ അവനോട് "അൽപ്പം പ്രണയത്തിലായിരുന്നു" എന്ന് സമ്മതിക്കുകയും മരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

മാരിയസ് അവളുടെ അഭ്യർത്ഥന നിറവേറ്റുകയും കത്ത് വായിക്കാൻ ഒരു മദ്യശാലയിലേക്ക് പോകുകയും ചെയ്യുന്നു. അത് കൊസെറ്റിൽ നിന്നാണ്. കൊസെറ്റ് എവിടെയാണെന്ന് അയാൾ മനസ്സിലാക്കുകയും അവൾക്ക് ഒരു വിടവാങ്ങൽ കത്ത് എഴുതുകയും ചെയ്യുന്നു. അത് അവൾക്ക് എത്തിക്കാൻ ഗാവ്‌റോച്ചെയെ അയയ്ക്കുന്നു, പക്ഷേ ഗാവ്‌റോച്ചെ അത് വാൽജീനിന്റെ പക്കൽ ഉപേക്ഷിക്കുന്നു. കൊസെറ്റിന്റെ കാമുകൻ വഴക്കിടുന്നുണ്ടെന്ന് അറിഞ്ഞ വാൽജീൻ ആദ്യം ആശ്വാസം പ്രാപിക്കുന്നു, പക്ഷേ ഒരു മണിക്കൂറിനുശേഷം, അയാൾ ഒരു നാഷണൽ ഗാർഡ് യൂണിഫോം ധരിച്ച്, തോക്കും വെടിയുണ്ടകളും ധരിച്ച്, വീട് വിടുന്നു.

വാല്യം V: ജീൻ വാൽജീൻ

വാൽജീൻ ബാരിക്കേഡിൽ എത്തുകയും ഉടൻ തന്നെ ഒരു മനുഷ്യന്റെ ജീവൻ രക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മാരിയസിനെ സംരക്ഷിക്കണോ അതോ കൊല്ലണോ എന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് ഇപ്പോഴും ഉറപ്പില്ല. ആദ്യ കാഴ്ചയിൽ തന്നെ മാരിയസ് വാൽജീനെ തിരിച്ചറിയുന്നു. വെടിയുണ്ടകൾ ഏതാണ്ട് തീർന്നുപോയതായി എൻജോൾറാസ് പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു. മരിച്ച നാഷണൽ ഗാർഡ്‌സ്മാൻമാരിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ വെടിയുണ്ടകൾ ശേഖരിക്കാൻ ഗാവ്‌റോച്ചെ ബാരിക്കേഡിന് പുറത്ത് പോകുമ്പോൾ, അദ്ദേഹം വെടിയേറ്റ് മരിക്കുന്നു.

വാൽജീൻ ജാവെർട്ടിനെ തന്നെ വധിക്കാൻ സന്നദ്ധത പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു, എൻജോൾറാസ് അനുമതി നൽകുന്നു. വാൽജീൻ ജാവെർട്ടിനെ കാഴ്ചയിൽ നിന്ന് മാറ്റി, തുടർന്ന് അവനെ വിട്ടയക്കുമ്പോൾ വായുവിലേക്ക് വെടിവയ്ക്കുന്നു. വാൽജീൻ ജാവെർട്ടിനെ കൊന്നുവെന്ന് മാരിയസ് തെറ്റായി വിശ്വസിക്കുന്നു. ബാരിക്കേഡ് വീഴുമ്പോൾ, വാൽജീൻ പരിക്കേറ്റതും അബോധാവസ്ഥയിലുമായ മാരിയസിനെ എടുത്തുകൊണ്ടുപോകുന്നു. മറ്റ് എല്ലാ വിദ്യാർത്ഥികളും കൊല്ലപ്പെടുന്നു. മാരിയസിന്റെ മൃതദേഹം വഹിച്ചുകൊണ്ട് വാൽജീൻ അഴുക്കുചാലുകളിലൂടെ രക്ഷപ്പെടുന്നു. അയാൾ ഒരു പോലീസ് പട്രോളിംഗ് ഒഴിവാക്കി ഒരു എക്സിറ്റ് ഗേറ്റിൽ എത്തുന്നു, പക്ഷേ അത് പൂട്ടിയിരിക്കുന്നതായി കാണുന്നു. തേനാർഡിയർ ഇരുട്ടിൽ നിന്ന് പുറത്തുവരുന്നു. വാൽജീൻ തേനാർഡിയറെ തിരിച്ചറിയുന്നു, പക്ഷേ തേനാർഡിയർ വാൽജീനെ തിരിച്ചറിയുന്നില്ല. ഇരയുടെ മൃതദേഹം വലിച്ചിഴക്കുന്ന ഒരു കൊലപാതകിയാണെന്ന് കരുതുന്ന തേനാർഡിയർ പണത്തിനായി ഗേറ്റ് തുറക്കാൻ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. വാൽജീന്റെയും മാരിയസിന്റെയും പോക്കറ്റുകൾ തിരയുമ്പോൾ, മാരിയസിന്റെ കോട്ടിന്റെ ഒരു ഭാഗം രഹസ്യമായി കീറിക്കളയുന്നു, അങ്ങനെ അയാൾക്ക് പിന്നീട് തന്റെ ഐഡന്റിറ്റി നിർണ്ണയിക്കാൻ കഴിയും. ഥെ́നര്ദിഎര്, അവൻ കണ്ടെത്തുന്നു മുപ്പതു ഫ്രാങ്ക്സ് എടുക്കുന്നു ഗേറ്റ് തുറക്കുന്നു, വല്ജെഅന് വിടാൻ അനുവദിക്കുന്നു, വല്ജെഅന് സീവേജ് നിന്ന് ഉദയം അവനെ പിന്തുടരുന്നതു ചെയ്തു പോലീസുകാരൻ ശ്രദ്ധ പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന.

പുറത്തേക്ക് പോകുമ്പോൾ, വാൽജീൻ ജാവെർട്ടിനെ കണ്ടുമുട്ടുകയും മാരിയസിനെ കുടുംബത്തിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവരാൻ സമയം ആവശ്യപ്പെടുകയും തുടർന്ന് അയാൾക്ക് കീഴടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിശയകരമെന്നു പറയട്ടെ, മാരിയസ് മിനിറ്റുകൾക്കുള്ളിൽ മരിക്കുമെന്ന് കരുതി ജാവെർട്ട് സമ്മതിക്കുന്നു. മാരിയസിനെ മുത്തച്ഛന്റെ വീട്ടിൽ ഉപേക്ഷിച്ച ശേഷം, വാൽജീൻ സ്വന്തം വീട്ടിലേക്ക് ഒരു ഹ്രസ്വ സന്ദർശനം ആവശ്യപ്പെടുന്നു, ജാവെർട്ട് സമ്മതിക്കുന്നു. അവിടെ, തെരുവിൽ തന്നെ കാത്തിരിക്കുമെന്ന് ജാവെർട്ട് വാൽജീനോട് പറയുന്നു, എന്നാൽ വാൽജീൻ ലാൻഡിംഗ് വിൻഡോയിൽ നിന്ന് തെരുവ് പരിശോധിക്കുമ്പോൾ, ജാവെർട്ട് പോയതായി അയാൾ കാണുന്നു. നിയമത്തിലുള്ള തന്റെ കർശനമായ വിശ്വാസത്തിനും വാൽജീൻ കാണിച്ച കാരുണ്യത്തിനും ഇടയിൽ കുടുങ്ങിക്കിടക്കുകയാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കി ജാവെർട്ട് തെരുവിലൂടെ നടക്കുന്നു. വാൽജീനെ അധികാരികൾക്ക് മുന്നിൽ ഏൽപ്പിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് അയാൾക്ക് തോന്നുന്നു, പക്ഷേ നിയമത്തോടുള്ള തന്റെ കടമ അവഗണിക്കാനും കഴിയില്ല. ഈ പ്രതിസന്ധിയെ നേരിടാൻ കഴിയാതെ ജാവെർട്ട് സീനിലേക്ക് ചാടി ആത്മഹത്യ ചെയ്യുന്നു.

മാരിയസ് പതുക്കെ പരിക്കുകളിൽ നിന്ന് സുഖം പ്രാപിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ നടത്തുന്നതിനിടയിൽ, വാൽജീൻ അവർക്ക് ഏകദേശം 600,000 ഫ്രാങ്കുകളുടെ ഒരു സമ്പത്ത് നൽകുന്നു. മാർഡി ഗ്രാസ് ആഘോഷങ്ങൾക്കിടയിൽ അവരുടെ വിവാഹ പാർട്ടി പാരീസിൽ ചുറ്റിത്തിരിയുമ്പോൾ, വാൽജീനെ തെനാർഡിയർ കാണുന്നു, തുടർന്ന് അസെൽമയോട് തന്നെ പിന്തുടരാൻ കൽപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹശേഷം, താൻ ഒരു മുൻ കുറ്റവാളിയാണെന്ന് വാൽജീൻ മാരിയസിനോട് സമ്മതിക്കുന്നു. മാരിയസ് പരിഭ്രാന്തനാകുന്നു, വാൽജീന്റെ ധാർമ്മിക സ്വഭാവത്തെക്കുറിച്ച് ഏറ്റവും മോശമായത് അനുമാനിക്കുന്നു, കൂടാതെ വാൽജീന്റെ കൊസെറ്റുമായുള്ള സമയം പരിമിതപ്പെടുത്താൻ തന്ത്രങ്ങൾ മെനയുന്നു. മാരിയസിന്റെ വിധിന്യായവും കോസെറ്റിൽ നിന്നുള്ള വേർപിരിയലും വാൽജീൻ അംഗീകരിക്കുന്നു. ജീവിക്കാനുള്ള ആഗ്രഹം നഷ്ടപ്പെട്ട വാൽജീൻ തന്റെ കിടക്കയിലേക്ക് വിരമിക്കുന്നു.

തെനാർഡിയർ വേഷംമാറി മാരിയസിനെ സമീപിക്കുന്നു, പക്ഷേ മാരിയസ് അവനെ തിരിച്ചറിയുന്നു. വാൽജീനെക്കുറിച്ച് തനിക്കറിയാവുന്ന കാര്യങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് മാരിയസിനെ ബ്ലാക്ക് മെയിൽ ചെയ്യാൻ തെനാർഡിയർ ശ്രമിക്കുന്നു, എന്നാൽ അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നതിലൂടെ, താൻ ചെയ്ത എല്ലാ നല്ല കാര്യങ്ങളും വെളിപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് വാൽജീനിനെക്കുറിച്ചുള്ള മാരിയസിന്റെ തെറ്റിദ്ധാരണകൾ അദ്ദേഹം അബദ്ധവശാൽ തിരുത്തുന്നു. വാൽജീൻ ഒരു കൊലപാതകിയാണെന്ന് മാരിയസിനെ ബോധ്യപ്പെടുത്താൻ അദ്ദേഹം ശ്രമിക്കുന്നു, കൂടാതെ അദ്ദേഹം കീറിയ കോട്ടിന്റെ കഷണം തെളിവായി അവതരിപ്പിക്കുന്നു. സ്തബ്ധനായി, മാരിയസ് ആ തുണി സ്വന്തം കോട്ടിന്റെ ഭാഗമാണെന്ന് തിരിച്ചറിയുകയും ബാരിക്കേഡിൽ നിന്ന് തന്നെ രക്ഷിച്ചത് വാൽജീനാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മാരിയസ് ഒരു പിടി കുറിപ്പുകൾ പുറത്തെടുത്ത് തെനാർഡിയറുടെ മുഖത്തേക്ക് എറിയുന്നു. തുടർന്ന് അദ്ദേഹം തന്റെ കുറ്റകൃത്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് തെനാർഡിയറിനെ നേരിടുകയും മടങ്ങിവരാതിരിക്കാൻ ഒരു വലിയ തുക വാഗ്ദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. തെനാർഡിയർ ഓഫർ സ്വീകരിക്കുന്നു, അവനും അസെൽമയും അമേരിക്കയിലേക്ക് യാത്ര ചെയ്യുന്നു, അവിടെ അദ്ദേഹം ഒരു അടിമ വ്യാപാരിയായി മാറുന്നു.

വാൽജീന്റെ വീട്ടിലേക്ക് അവർ ഓടിയെത്തുമ്പോൾ, വാൽജീൻ ബാരിക്കേഡിൽ തന്റെ ജീവൻ രക്ഷിച്ചുവെന്ന് മാരിയസ് കൊസെറ്റിനോട് പറയുന്നു. മരണത്തോടടുത്ത വാൽജീനെ കണ്ടെത്താനും അവനുമായി അനുരഞ്ജനം നടത്താനും അവർ എത്തുന്നു. വാൽജീൻ കൊസെറ്റിനോട് അവളുടെ അമ്മയുടെ കഥയും പേരും പറയുന്നു. അദ്ദേഹം സന്തുഷ്ടനായി മരിക്കുകയും പെരെ ലാച്ചൈസ് സെമിത്തേരിയിൽ ഒരു ശൂന്യമായ സ്ലാബിനടിയിൽ അടക്കം ചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു.

കഥാപാത്രങ്ങൾ

മേജർ

ജീൻ വാൽജീൻ (മോൺസിയർ മഡലീൻ, അൾട്ടിമെയ്ൻ ഫൗഷെലെവന്റ്, മോൺസിയർ ലെബ്ലാങ്ക്, ഉർബെയിൻ ഫാബ്രെ എന്നീ പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നു) – നോവലിന്റെ നായകൻ. അദ്ദേഹം ഫാവെറോൾസ്, ഐസ്‌നെയിൽ ജനിച്ചു. സഹോദരിയുടെ വിശക്കുന്ന ഏഴ് കുട്ടികളെ പോറ്റാൻ ഒരു റൊട്ടി മോഷ്ടിച്ചതിന് ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ട് അഞ്ച് വർഷം ജയിലിലടയ്ക്കപ്പെട്ടു, പത്തൊൻപത് വർഷത്തിന് ശേഷം അദ്ദേഹം ജയിലിൽ നിന്ന് പരോൾ ചെയ്യപ്പെടുന്നു (പരാജയപ്പെട്ട നാല് രക്ഷപ്പെടൽ ശ്രമങ്ങൾ പന്ത്രണ്ട് വർഷം കൂടി ചേർത്തു, രണ്ടാമത്തെ രക്ഷപ്പെടൽ ശ്രമത്തിനിടെ തിരിച്ചടിച്ചതിന് രണ്ട് വർഷം കൂടി ചേർത്തു). മുൻ കുറ്റവാളിയായതിനാൽ സമൂഹം നിരസിക്കപ്പെട്ട അദ്ദേഹം ബിഷപ്പ് മരിയലിനെ കണ്ടുമുട്ടുന്നു, അദ്ദേഹം കരുണ കാണിക്കുകയും പുതിയ മനുഷ്യനാകാൻ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തുകൊണ്ട് തന്റെ ജീവിതം മാറ്റിമറിക്കുന്നു. ബിഷപ്പ് മരിയേൽ പറഞ്ഞ കാര്യങ്ങൾ ഇരുന്ന് ചിന്തിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ, ഒരു യുവ അലഞ്ഞുതിരിയുന്നയാൾ ഉപേക്ഷിച്ച നാൽപ്പത് സൂ തൂക്കമുള്ള ഒരു കഷണത്തിൽ അയാൾ തന്റെ ഷൂ ഇടുന്നു. ആ കുട്ടി തന്റെ ആരാധനയിൽ നിന്ന് ഉണർത്തി പണം വീണ്ടെടുക്കാൻ ശ്രമിക്കുമ്പോൾ വാൽജീൻ തന്റെ വടി ഉപയോഗിച്ച് കുട്ടിയെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്നു. കടന്നുപോകുന്ന പുരോഹിതനോട് അയാൾ തന്റെ പേരും ആൺകുട്ടിയുടെ പേരും പറയുന്നു, ഇത് പോലീസിന് സായുധ കൊള്ളയ്ക്ക് കുറ്റം ചുമത്താൻ അനുവദിക്കുന്നു - വീണ്ടും പിടിക്കപ്പെട്ടാൽ, അയാൾക്ക് ജീവപര്യന്തം തടവ് ശിക്ഷ ലഭിക്കുമെന്ന ഒരു വാചകം. സത്യസന്ധമായ ജീവിതം നയിക്കുന്നതിനായി അദ്ദേഹം ഒരു പുതിയ ഐഡന്റിറ്റി (മോൺസിയർ മഡലീൻ) സ്വീകരിക്കുന്നു. അദ്ദേഹം പുതിയ നിർമ്മാണ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ അവതരിപ്പിക്കുകയും ഒടുവിൽ രണ്ട് ഫാക്ടറികൾ നിർമ്മിക്കുകയും പ്രദേശത്തെ ഏറ്റവും ധനികരിൽ ഒരാളായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. ജനകീയ പ്രശംസയാൽ, അദ്ദേഹം മോൺട്രൂയിൽ-സർ-മെർയുടെ മേയറായി നിയമിക്കപ്പെടുന്നു. ഫാന്റൈന്റെ ശിക്ഷയിൽ ജാവെർട്ടിനെ നേരിടുന്നു, മറ്റൊരാളെ ജീവപര്യന്തം ജയിലിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കാൻ പോലീസിന് കീഴടങ്ങുന്നു, കൂടാതെ കോസെറ്റിനെ തെനാർഡിയേഴ്സിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുന്നു. ദരിദ്രരോടുള്ള ഉദാരമനസ്കത കാരണം പാരീസിൽ ജാവെർട്ട് കണ്ടെത്തിയ അദ്ദേഹം, അടുത്ത കുറച്ച് വർഷത്തേക്ക് ഒരു കോൺവെന്റിൽ തടവിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടുന്നു. മാരിയസിനെ തടവിൽ നിന്നും ബാരിക്കേഡിലെ മരണത്തിൽ നിന്നും അവൻ രക്ഷിക്കുന്നു, വിവാഹശേഷം മാരിയസിനും കൊസെറ്റിനും തന്റെ യഥാർത്ഥ വ്യക്തിത്വം വെളിപ്പെടുത്തുന്നു, മരണത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പ് അവരുമായി വീണ്ടും ഒന്നിക്കുന്നു, ബിഷപ്പിനും ഫാന്റൈനും നൽകിയ വാഗ്ദാനം പാലിച്ചു. മരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഫാന്റൈന്റെ പ്രതിച്ഛായയാണ് അദ്ദേഹം അവസാനമായി കാണുന്നത്.

ജാവർട്ട് – വാൽജീനെ തിരിച്ചുപിടിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഒരു മതഭ്രാന്തനായ പോലീസ് ഇൻസ്പെക്ടർ. കുറ്റവാളിയായ ഒരു പിതാവിനും ജോത്സ്യയായ അമ്മയ്ക്കും ജയിലുകളിൽ ജനിച്ച അദ്ദേഹം ഇരുവരെയും ഉപേക്ഷിച്ച് ജയിലിൽ ഒരു ഗാർഡായി ജോലി ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുന്നു, വാൽജീൻ ഭാഗമായ ചെയിൻ ഗ്യാങ്ങിന്റെ മേൽനോട്ടക്കാരനായി ഒരു കാലയളവ് ഉൾപ്പെടെ (ഇവിടെ വാൽജീന്റെ അപാരമായ ശക്തിയും അവൻ എങ്ങനെയിരിക്കുമെന്ന് നേരിട്ട് കാണുന്നു). ഒടുവിൽ, അദ്ദേഹം മോൺട്രൂയിൽ-സർ-മെറിൽ പോലീസ് സേനയിൽ ചേരുന്നു. അദ്ദേഹം ഫാന്റൈനെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യുകയും വാൽജീൻ/മാഡലീനുമായി സംഘർഷത്തിലേർപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു, അവർ ഫാന്റൈനെ മോചിപ്പിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തോട് കൽപ്പിക്കുന്നു. വാൽജീൻ തന്റെ സ്ക്വാഡിന് മുന്നിൽ ജാവർട്ടിനെ പുറത്താക്കുന്നു, പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ ശ്രമിച്ച ജാവർട്ട്, ജീൻ വാൽജീനെ കണ്ടെത്തിയതായി പോലീസ് ഇൻസ്പെക്ടറോട് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു. ജീൻ വാൽജീൻ എന്ന് തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെട്ട ഒരാളെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തതിനാൽ, അദ്ദേഹം തെറ്റാണെന്ന് അദ്ദേഹത്തോട് പറയപ്പെടുന്നു. മറ്റുള്ളവരോട് കാണിക്കുന്നതിനേക്കാൾ കഠിനമായി പെരുമാറാൻ കഴിയില്ലാത്തതിനാൽ, തന്നെ അപമാനകരമായി പിരിച്ചുവിടാൻ അദ്ദേഹം എം. മഡലീനോട് അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. യഥാർത്ഥ ജീൻ വാൽജീൻ കീഴടങ്ങുമ്പോൾ, ജാവെർട്ടിന് പാരീസ് പോലീസ് സേനയിലേക്ക് സ്ഥാനക്കയറ്റം ലഭിക്കുന്നു, അവിടെ അദ്ദേഹം വാൽജീനെ അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് ജയിലിലേക്ക് അയയ്ക്കുന്നു. വാൽജീൻ വീണ്ടും രക്ഷപ്പെട്ടതിനുശേഷം, ജാവെർട്ട് ഒരു അറസ്റ്റ് കൂടി നടത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു. ഗോർബ്യൂ ഹൗസിൽ വെച്ച് അദ്ദേഹം വാൽജീനെ പിടികൂടാൻ പോകുന്നു, തെനാർഡിയേഴ്സിനെയും രക്ഷാധികാരി-മിനെറ്റിനെയും അറസ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു. പിന്നീട്, ബാരിക്കേഡിന് പിന്നിൽ രഹസ്യമായി പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ, അയാളുടെ വ്യക്തിത്വം കണ്ടെത്തുന്നു. വാൽജീൻ ജാവെർട്ടിനെ വധിക്കുന്നതായി നടിക്കുന്നു, പക്ഷേ അയാളെ വിട്ടയക്കുന്നു. അടുത്തതായി അഴുക്കുചാലിൽ നിന്ന് പുറത്തുവരുന്ന വാൽജീനെ ജാവെർട്ട് കണ്ടുമുട്ടുമ്പോൾ, അയാൾക്ക് വീട്ടിലേക്ക് ഒരു ചെറിയ സന്ദർശനം അനുവദിക്കുകയും തുടർന്ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്യുന്നതിനുപകരം നടക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നിയമാനുസൃതമായ ഗതി അധാർമികമാണെന്ന തിരിച്ചറിവുമായി നിയമത്തോടുള്ള തന്റെ ഭക്തിയെ പൊരുത്തപ്പെടുത്താൻ ജാവെർട്ടിന് കഴിയില്ല. ജയിലുകളിൽ സംഭവിക്കുന്ന വൃത്തികെട്ട സാഹചര്യങ്ങളും തടവുകാർ നേരിടുന്ന ദുരുപയോഗങ്ങളും വിവരിച്ചുകൊണ്ട് പോലീസ് പ്രിഫെക്റ്റിന് ഒരു കത്ത് എഴുതിയ ശേഷം, അദ്ദേഹം സീനിലേക്ക് ചാടി സ്വന്തം ജീവൻ എടുക്കുന്നു.

ഫാന്റൈൻ – മോൺട്രൂയിൽ-സർ-മെറിൽ ജനിച്ചെങ്കിലും കൗമാരപ്രായത്തിൽ പാരീസിലേക്ക് താമസം മാറി. ഈ ഗ്രിസെറ്റ് ഒരു കൊച്ചുകുട്ടിയോടൊപ്പം കാമുകൻ ഫെലിക്സ് തോലോമിയസ് ഉപേക്ഷിച്ചു. ഫാന്റൈൻ തന്റെ മകൾ കൊസെറ്റിനെ മോണ്ട്ഫെർമെയിൽ ഗ്രാമത്തിലെ സത്രം നടത്തിപ്പുകാരായ തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ സംരക്ഷണയിൽ വിടുന്നു. അമ്മേ, തെനാർഡിയേഴ്സ് സ്വന്തം പെൺമക്കളെ കൊള്ളയടിക്കുകയും കൊസെറ്റിനെ പീഡിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഫാന്റൈൻ മോൺസിയൂർ മഡലീന്റെ ഫാക്ടറിയിൽ ജോലി കണ്ടെത്തുന്നു. നിരക്ഷരയായ അവൾ മറ്റുള്ളവരെക്കൊണ്ട് തന്റെ പേരിൽ തെനാർഡിയേഴ്സിന് കത്തുകൾ എഴുതിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു വനിതാ സൂപ്പർവൈസർ താൻ ഒരു അവിവാഹിതയായ അമ്മയാണെന്ന് കണ്ടെത്തി അവളെ പിരിച്ചുവിടുന്നു. തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ ആവർത്തിച്ചുള്ള പണ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നതിനായി, അവൾ തന്റെ മുടിയും രണ്ട് മുൻ പല്ലുകളും വിൽക്കുകയും വേശ്യാവൃത്തിയിലേക്ക് തിരിയുകയും ചെയ്യുന്നു. അവൾ രോഗിയാകുന്നു. തന്നെ അപമാനിക്കുന്ന പേരുകൾ വിളിച്ച് മഞ്ഞ് വിതറിയ ഒരാളെ ആക്രമിച്ചതിന് ജാവെർട്ട് അവളെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തപ്പോൾ വാൽജീൻ അവളുടെ ദുരവസ്ഥ മനസ്സിലാക്കുന്നു. അയാൾ അവളെ ഒരു ആശുപത്രിയിലേക്ക് അയയ്ക്കുന്നു. അവളുടെ രോഗം അവളെ വളരെ ദുർബലയാക്കി, ആശുപത്രി മുറിയിൽ വാൽജീനുമായി ഏറ്റുമുട്ടുന്ന ജാവെർട്ട്, വാൽജീൻ ഒരു കുറ്റവാളിയാണെന്നും കൊസെറ്റിനെ അവളുടെ അടുക്കൽ കൊണ്ടുവന്നിട്ടില്ലെന്നും വെളിപ്പെടുത്തുമ്പോൾ (ജീൻ വാൽജീന്റെ സമീപകാല അസാന്നിധ്യം തന്റെ മകളെ അവളുടെ അടുക്കൽ കൊണ്ടുവന്നതുകൊണ്ടാണെന്ന തെറ്റായ വിശ്വാസത്തെ ഡോക്ടർ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചതിന് ശേഷം).

കോസെറ്റ് (ഔപചാരികമായി യൂഫ്രാസി, "ദി ലാർക്ക്" എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു, മാഡമോയിസെല്ലെ ലാനോയർ, ഉർസുല) – ഫാന്റൈന്റെയും തോലോമിയസിന്റെയും അവിഹിത മകൾ. ഏകദേശം മൂന്ന് വയസ്സ് മുതൽ എട്ട് വയസ്സ് വരെ, അവളെ മർദ്ദിക്കുകയും തെനാർഡിയേഴ്സിന് വേണ്ടി ഒരു തൊഴിലാളിയായി ജോലി ചെയ്യാൻ നിർബന്ധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അവളുടെ അമ്മ മരിച്ചതിനുശേഷം, വാൽജീൻ അവളെ തെനാർഡിയേഴ്സിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിച്ച് തന്റെ മകളെപ്പോലെ പരിപാലിക്കുന്നു. പാരീസ് കോൺവെന്റിലെ കന്യാസ്ത്രീകൾ അവളെ പഠിപ്പിക്കുന്നു. അവൾ വളർന്നു വളരെ സുന്ദരിയായി മാറുന്നു. അവൾ മാരിയസ് പോണ്ട്മെർസിയുമായി പ്രണയത്തിലാകുകയും നോവലിന്റെ അവസാനത്തോടടുത്ത് അദ്ദേഹത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

മാരിയസ് പോണ്ട്മെർസ – ഫ്രണ്ട്സ് ഓഫ് ദി എബിസിയുമായി അയഞ്ഞ ബന്ധമുള്ള ഒരു യുവ നിയമ വിദ്യാർത്ഥി. തന്റെ പിതാവിന്റെ രാഷ്ട്രീയ തത്വങ്ങൾ പങ്കിടുന്ന അദ്ദേഹം തന്റെ രാജകീയ മുത്തച്ഛനായ മോൺസിയൂർ ഗില്ലെനോർമണ്ടുമായി ഒരു കൊടുങ്കാറ്റുള്ള ബന്ധത്തിലാണ്. വാൽജീൻ അവളെ ലണ്ടനിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയെന്ന് വിശ്വസിക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹം കൊസെറ്റുമായി പ്രണയത്തിലാകുകയും ബാരിക്കേഡുകളിൽ പോരാടുകയും ചെയ്യുന്നു. താനും കൊസെറ്റും വിവാഹിതരായ ശേഷം, തെനാർഡിയറെ ഒരു തട്ടിപ്പുകാരനായി അദ്ദേഹം തിരിച്ചറിയുകയും ഫ്രാൻസ് വിടാൻ പണം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.

എപോണിൻ (ജോണ്ട്രെറ്റ് പെൺകുട്ടി) - തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ മൂത്ത മകൾ. കുട്ടിയായിരിക്കുമ്പോൾ, മാതാപിതാക്കളാൽ ലാളിക്കപ്പെടുകയും കൊള്ളയടിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു, പക്ഷേ കൗമാരത്തിലെത്തുമ്പോൾ അവൾ ഒരു തെരുവുനായയായി മാറുന്നു. പണം സമ്പാദിക്കുന്നതിനായി അവൾ പിതാവിന്റെ കുറ്റകൃത്യങ്ങളിലും യാചനാ പദ്ധതികളിലും പങ്കെടുക്കുന്നു. അവൾ മാരിയസുമായി അന്ധമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു. മാരിയസിന്റെ അഭ്യർത്ഥനപ്രകാരം, അവൾ വാൽജീന്റെയും കൊസെറ്റിന്റെയും വീട് കണ്ടെത്തി ദുഃഖത്തോടെ അവനെ അവിടേക്ക് നയിക്കുന്നു. മാരിയസ് കൊസെറ്റിനെ കാണാൻ അവിടേക്ക് പോകുന്ന ഒരു സമയത്ത്, വീട് കൊള്ളയടിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അവളുടെ പിതാവ് പാട്രൺ-മിനെറ്റിനെയും ബ്രൂജോൺ നെയും അവൾ തടയുന്നു. ഒരു ആൺകുട്ടിയുടെ വേഷം ധരിച്ച ശേഷം, താനും മാരിയസും ഒരുമിച്ച് അവിടെ മരിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ച് അവൾ മാരിയസിനെ ബാരിക്കേഡുകളിലേക്ക് പോകാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, അവന്റെ മുമ്പിൽ മരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചുകൊണ്ട്, ഒരു പട്ടാളക്കാരൻ അവനെ വെടിവയ്ക്കുന്നത് തടയാൻ അവൾ കൈ നീട്ടുന്നു; വെടിയുണ്ട അവളുടെ കൈയിലൂടെയും പുറകിലൂടെയും കടന്നുപോകുമ്പോൾ അവൾക്ക് മാരകമായി പരിക്കേറ്റു. അവൾ മരിക്കുമ്പോൾ, ഇതെല്ലാം മാരിയസിനോട് ഏറ്റുപറയുകയും കോസെറ്റിൽ നിന്നുള്ള ഒരു കത്ത് അദ്ദേഹത്തിന് നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. മാരിയസിനോടുള്ള അവളുടെ അവസാന അഭ്യർത്ഥന, അവൾ കടന്നുപോയിക്കഴിഞ്ഞാൽ, അവൻ അവളുടെ നെറ്റിയിൽ ചുംബിക്കണമെന്നാണ്. അവൻ അവളുടെ അഭ്യർത്ഥന നിറവേറ്റുന്നത് അവന്റെ ഭാഗത്തുനിന്നുള്ള പ്രണയ വികാരങ്ങൾ കൊണ്ടല്ല, മറിച്ച് അവളുടെ കഠിനമായ ജീവിതത്തോടുള്ള സഹതാപം കൊണ്ടാണ്.

മോൺസിയൂർ തേനാർഡിയറും മാഡം തേനാർഡിയറും (ജോണ്ട്രെറ്റ്സ്, എം. ഫാബന്റോ, എം. തേനാർഡ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ചില വിവർത്തനങ്ങൾ അവരെ തെനാർഡീസ് എന്ന് തിരിച്ചറിയുന്നു) – ഭർത്താവും ഭാര്യയും, അഞ്ച് കുട്ടികളുടെ മാതാപിതാക്കൾ: രണ്ട് പെൺമക്കൾ, എപോണിൻ, അസെൽമ, മൂന്ന് ആൺമക്കൾ, ഗാവ്രോച്ചെ, പേരില്ലാത്ത രണ്ട് ഇളയ ആൺമക്കൾ. സത്രം നടത്തിപ്പുകാരെന്ന നിലയിൽ, അവർ കുട്ടിയായിരിക്കെ കൊസെറ്റിനെ ദുരുപയോഗം ചെയ്യുകയും വാൽജീൻ കൊസെറ്റിനെ കൊണ്ടുപോകുന്നതുവരെ അവളുടെ പിന്തുണയ്ക്കായി ഫാന്റൈനിൽ നിന്ന് പണം കൈപ്പറ്റുകയും ചെയ്യുന്നു. അവർ പാപ്പരാകുകയും ജോണ്ട്രെറ്റ് എന്ന പേരിൽ പാരീസിലെ ഗോർബ്യൂ ഹൗസ് എന്ന വീട്ടിലേക്ക് താമസം മാറ്റുകയും മാരിയസിന് അടുത്തുള്ള മുറിയിൽ താമസിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭർത്താവ് പാട്രൺ-മിനെറ്റ് എന്ന ക്രിമിനൽ ഗ്രൂപ്പുമായി സഹവസിക്കുകയും മാരിയസ് വാൽജീനെ തടയുന്നതുവരെ കൊള്ളയടിക്കാൻ ഗൂഢാലോചന നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ജാവെർട്ട് ദമ്പതികളെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു. ഭാര്യ ജയിലിൽ മരിക്കുന്നു. വാൽജീന്റെ ഭൂതകാലത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അറിവ് ഉപയോഗിച്ച് ഭർത്താവ് മാരിയസിനെ ബ്ലാക്ക് മെയിൽ ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുന്നു, പക്ഷേ മാരിയസ് പണം നൽകി രാജ്യം വിടുകയും അയാൾ അമേരിക്കയിൽ അടിമക്കച്ചവടക്കാരനായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഗാവ്‌റോച്ചെ – തെനാർഡിയേഴ്‌സിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട മധ്യസ്ഥനും മൂത്ത മകനുമാണ്. ബാസ്റ്റില്ലിന് പുറത്ത് ഒരു ആന പ്രതിമയുടെ ഉള്ളിൽ ഉറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്ന അദ്ദേഹം ഒരു തെരുവ് അർച്ചിൻ ആയി ഒറ്റയ്ക്ക് ജീവിക്കുന്നു. തന്റെ രണ്ട് ഇളയ സഹോദരന്മാർ തന്നോട് ബന്ധമുള്ളവരാണെന്ന് അറിയാതെ അദ്ദേഹം അവരെ കുറച്ചുനേരം പരിപാലിക്കുന്നു. ബാരിക്കേഡുകളിൽ പങ്കെടുക്കുകയും മരിച്ച നാഷണൽ ഗാർഡ്‌സ്മാൻമാരിൽ നിന്ന് വെടിയുണ്ടകൾ ശേഖരിക്കുന്നതിനിടെ കൊല്ലപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു.
ബിഷപ്പ് മിറിയൽ – ഡിഗ്‌നെ ബിഷപ്പ് (മുഴുവൻ പേര് ചാൾസ്-ഫ്രാങ്കോയിസ്-ബിയൻ‌വെനു മിറിയൽ, മോൺസീഗ്നൂർ ബിൻ‌വെനു എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) – നെപ്പോളിയനുമായി യാദൃശ്ചികമായി കണ്ടുമുട്ടിയതിന് ശേഷം ബിഷപ്പായി സ്ഥാനക്കയറ്റം ലഭിച്ച ഒരു ദയാലുവായ വൃദ്ധ പുരോഹിതൻ. വാൽജീൻ അയാളിൽ നിന്ന് കുറച്ച് വെള്ളി മോഷ്ടിച്ച ശേഷം, അറസ്റ്റിൽ നിന്ന് അയാളെ രക്ഷിക്കുകയും, വഴികൾ മാറ്റാൻ അവനെ പ്രചോദിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

എബിസിയുടെ സുഹൃത്തുക്കൾ

ഒരു വിപ്ലവ വിദ്യാർത്ഥി ക്ലബ്. ഫ്രഞ്ചിൽ, "ABC" എന്ന അക്ഷരങ്ങൾ "അബസിഡഡ്" എന്ന ഫ്രഞ്ച് പദമായ abaissés എന്നതിന് സമാനമായി ഉച്ചരിക്കപ്പെടുന്നു.

Bahorel - പാരീസിലെ വിദ്യാർത്ഥി കഫേകളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു കർഷക പശ്ചാത്തലത്തിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഡാൻഡി, അലസൻ.
Combeferre - വിപ്ലവത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നതായി വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു മെഡിക്കൽ വിദ്യാർത്ഥി.
Courfeyrac - ഫ്രണ്ട്സ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ കേന്ദ്രമായി വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു നിയമ വിദ്യാർത്ഥി. അദ്ദേഹം മാന്യനും, ഊഷ്മളനും, മാരിയസിന്റെ ഏറ്റവും അടുത്ത കൂട്ടുകാരനുമാണ്.
Enjolras - പാരീസ് കലാപംയിലെ ഫ്രണ്ട്സിന്റെ നേതാവ്. ദൃഢനിശ്ചയവും ആകർഷകവുമായ ഒരു യുവാവായ അദ്ദേഹം റിപ്പബ്ലിക്കൻ തത്വങ്ങളോടും പുരോഗതിയുടെ ആശയത്തോടും ആവേശപൂർവ്വം പ്രതിജ്ഞാബദ്ധനാണ്. ബാരിക്കേഡ് വീണതിനുശേഷം അദ്ദേഹത്തെയും ഗ്രാന്റൈറിനെയും നാഷണൽ ഗാർഡുകൾ വധിക്കുന്നു.
Feuilly – അനാഥനായ ആരാധക നിർമ്മാതാവ്, സ്വയം എഴുതാനും വായിക്കാനും പഠിച്ച ഒരു വികാരഭരിതനായ പോളോനോഫൈൽ. ഫ്രണ്ട്സിലെ വിദ്യാർത്ഥിയല്ലാത്ത ഒരേയൊരു അംഗമാണ് അദ്ദേഹം.
ഗ്രാന്റൈർ ("R") - വിപ്ലവത്തിൽ താൽപ്പര്യമില്ലാത്ത ഒരു മദ്യപാനി. അശുഭാപ്തിവിശ്വാസം ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, അദ്ദേഹം ഒടുവിൽ റിപ്പബ്ലിക്കിൽ വിശ്വസിക്കുന്നയാളായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും അദ്ദേഹം ബഹുമാനിക്കുന്ന എൻജോൾറാസിനൊപ്പം മരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ജീൻ പ്രൂവൈർ (ജെഹാനും) - ഇറ്റാലിയൻ, ലാറ്റിൻ, ഗ്രീക്ക്, ഹീബ്രു ഭാഷകളിൽ അറിവുള്ളതും മധ്യകാലഘട്ടത്തിൽ താൽപ്പര്യമുള്ളതുമായ ഒരു റൊമാന്റിക്
ജോളി – ആരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ച് അസാധാരണമായ സിദ്ധാന്തങ്ങളുള്ള ഒരു മെഡിക്കൽ വിദ്യാർത്ഥി. അദ്ദേഹം ഒരു ഹൈപ്പോകോൺഡ്രിയാക്ക് ആണ്, ഫ്രണ്ട്സിലെ ഏറ്റവും സന്തുഷ്ടൻ എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു.
Lesgle'' (Lègle, Laigle, L'Aigle [The Eagle], അല്ലെങ്കിൽ Bossuet എന്നിവയും) – ഗ്രൂപ്പിലെ ഏറ്റവും പ്രായം കൂടിയ അംഗം. നിർഭാഗ്യവാനായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ലെസ്ഗിൾ ഇരുപത്തിയഞ്ചാം വയസ്സിൽ കഷണ്ടി വരാൻ തുടങ്ങുന്നു. മാരിയസിനെ സുഹൃത്തുക്കൾക്ക് പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത് ലെസ്ഗിളാണ്.

മൈനർ

അസെൽമ – തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ ഇളയ മകൾ. അവളുടെ സഹോദരി എപോണിനെ പോലെ, അവൾ കുട്ടിക്കാലത്ത് കൊള്ളയടിക്കപ്പെടുകയും പ്രായമാകുമ്പോൾ ദരിദ്രയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. വാൽജീനിനെ തന്റെ പിതാവ് കൊള്ളയടിക്കുന്നത് പരാജയപ്പെട്ടതിൽ അവൾ പങ്കാളിയാകുന്നു. മാരിയസിന്റെയും കോസെറ്റിന്റെയും വിവാഹദിനത്തിൽ, പിതാവിന്റെ കൽപ്പനപ്രകാരം അവൾ വാൽജീനിനെ പിന്തുടർന്നു. നോവലിന്റെ അവസാനം അവൾ പിതാവിനൊപ്പം അമേരിക്കയിലേക്ക് യാത്ര ചെയ്യുന്നു.
ബമാറ്റബോയിസ് – ഫാന്റൈനെ ഉപദ്രവിക്കുന്ന ഒരു അലസനും പിന്നീട് ചാമ്പ്മാത്തിയുവിന്റെ വിചാരണയിൽ ജൂറിയറുമായി
(മ്ലെ) ബാപ്റ്റിസ്റ്റൈൻ മിറിയൽ – ബിഷപ്പ് മിറിയലിന്റെ സഹോദരി. അവൾ തന്റെ സഹോദരനെ സ്നേഹിക്കുകയും ആരാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ബ്ലാഷെവെല്ലെ – മൊണ്ടൗബനിൽ നിന്നുള്ള പാരീസിലെ ഒരു ധനിക വിദ്യാർത്ഥി. അദ്ദേഹം ഫെലിക്സ് തോലോമിയസിന്റെ സുഹൃത്താണ്, ഫാന്റൈന്റെ സുഹൃത്തായ ഫേവറിറ്റുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു.
ബൗഗൺ, മാഡം (മാഡം ബർഗൺ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) – ഗോർബ്യൂ ഹൗസിന്റെ വീട്ടുജോലിക്കാരി
ബ്രെവെറ്റ് – വാൽജീനെ അവിടെ അറിയാവുന്ന ഒരു മുൻ കുറ്റവാളി; വാൽജീനിന് ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം മോചിതനായി. 1823-ൽ, അജ്ഞാതമായ ഒരു കുറ്റകൃത്യത്തിന് അദ്ദേഹം അറാസിലെ ജയിലിൽ കഴിയുകയാണ്. ചാമ്പ്മാത്തിയു യഥാർത്ഥത്തിൽ വാൽജീൻ ആണെന്ന് ആദ്യമായി അവകാശപ്പെടുന്നത് അദ്ദേഹമാണ്. അദ്ദേഹം നെയ്ത, ചെക്കർഡ് സസ്പെൻഡറുകൾ ധരിച്ചിരുന്നു.
ബ്രൂജോൺ – ഒരു കൊള്ളക്കാരനും കുറ്റവാളിയും. എം. തെനാർഡിയറുമായും പാട്രൺ-മിനെറ്റ് സംഘവുമായും (ഗോർബ്യൂ കവർച്ച, റൂ പ്ലൂമെറ്റിലെ കവർച്ച ശ്രമം പോലുള്ളവ) കുറ്റകൃത്യങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പങ്കെടുക്കുന്നു. ബ്രൂജോണിനെ "ഒരു ഉന്മേഷദായകനായ ചെറുപ്പക്കാരൻ, വളരെ കൗശലക്കാരനും വളരെ സമർത്ഥനും, വ്യസനപരവും സങ്കടകരവുമായ ഒരു വ്യക്തി" എന്ന് രചയിതാവ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു.
ചാംപ്മാതിയു - ആപ്പിൾ മോഷ്ടിച്ചതിന് പിടിക്കപ്പെട്ടതിന് ശേഷം വാൽജീൻ എന്ന് തെറ്റായി തിരിച്ചറിയപ്പെടുന്ന ഒരു അലഞ്ഞുതിരിയുന്നയാൾ
ചെനിൽഡിയു - ടൗലോണിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ജീവപര്യന്തം തടവുകാരൻ. അവനും വാൽജീനും അഞ്ച് വർഷമായി ചങ്ങലയിൽ ഇണകളായിരുന്നു. ഒരിക്കൽ തീക്കനൽ നിറഞ്ഞ ഒരു ചാഫിംഗ് ഡിഷിൽ തോളിൽ വച്ചുകൊണ്ട് തന്റെ ജീവപര്യന്തം തടവുകാരന്റെ ബ്രാൻഡായ TFP (travaux forcés à perpetuité, "ജീവനുവേണ്ടി നിർബന്ധിത തൊഴിൽ") നീക്കം ചെയ്യാൻ അദ്ദേഹം പരാജയപ്പെട്ടു. ചെറുതും നൂലുകളുള്ളതും എന്നാൽ ഊർജ്ജസ്വലവുമായ ഒരു മനുഷ്യനായിട്ടാണ് അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്.
കൊച്ചെപൈൽ - ടൗലോണിൽ നിന്നുള്ള മറ്റൊരു ജീവപര്യന്തം തടവുകാരൻ. പൈറീനീസിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇടയനായിരുന്നു അദ്ദേഹം, കള്ളക്കടത്തുകാരനായി മാറി. മണ്ടനായി വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു, കൈയിൽ ഒരു പച്ചകുത്തൽ ഉണ്ട്, 1 മാർച്ച് 1815.
കേണൽ ജോർജ്ജ് പോണ്ട്മെർസി - മാരിയസിന്റെ പിതാവും നെപ്പോളിയന്റെ സൈന്യത്തിലെ ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥനും. വാട്ടർലൂവിൽ പരിക്കേറ്റ പോണ്ട്മെർസി തെറ്റായി വിശ്വസിക്കുന്നു, എം. തെനാർഡിയർ തന്റെ ജീവൻ രക്ഷിച്ചു. ഈ വലിയ കടത്തെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം മാരിയസിനോട് പറയുന്നു. അദ്ദേഹം മാരിയസിനെ സ്നേഹിക്കുന്നു, എം. ഗില്ലെനോർമണ്ട് അദ്ദേഹത്തെ സന്ദർശിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നില്ലെങ്കിലും, മാരിയസിനെ ദൂരെ നിന്ന് നോക്കാൻ വേണ്ടി ഞായറാഴ്ച പള്ളിയിലെ ഒരു തൂണിന് പിന്നിൽ അദ്ദേഹം നിരന്തരം ഒളിച്ചിരിക്കും. നെപ്പോളിയൻ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ബാരൺ ആക്കി, പക്ഷേ അടുത്ത ഭരണകൂടം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബാരണിയെയോ കേണൽ എന്ന നിലയെയോ അംഗീകരിക്കാൻ വിസമ്മതിച്ചു, പകരം അദ്ദേഹത്തെ ഒരു കമാൻഡന്റ് ആയി മാത്രമേ പരാമർശിക്കുന്നുള്ളൂ. പുസ്തകം സാധാരണയായി അദ്ദേഹത്തെ "കേണൽ" എന്ന് വിളിക്കുന്നു.
ഡാലിയ - പാരീസിലെ ഒരു യുവ ഗ്രിസെറ്റ്, ഫേവറിറ്റ്, സെഫിൻ എന്നിവരോടൊപ്പം ഫാന്റൈന്റെ തയ്യൽക്കാരി സുഹൃത്തുക്കളുടെ കൂട്ടത്തിലെ അംഗം. ഫെലിക്സ് തോലോമിയസിന്റെ സുഹൃത്ത് ലിസ്റ്റോളിയറുമായി അവൾ പ്രണയത്തിലാകുന്നു.
Fameuil – പാരീസിലെ ഒരു ധനികയായ വിദ്യാർത്ഥിനി, യഥാർത്ഥത്തിൽ ലിമോജസിൽ നിന്നുള്ളയാളാണ്. ഫെലിക്സ് തോലോമിയസിന്റെ സുഹൃത്തായ അദ്ദേഹം ഫാന്റൈന്റെ സുഹൃത്ത് സെഫൈനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു.
ഫൗഷെലെവെന്റ് – വാൽജീൻ (എം. മഡലീൻ ആയി) ഒരു വണ്ടിക്കടിയിൽ കുടുങ്ങിപ്പോകുന്നതിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുന്ന ഒരു പരാജയപ്പെട്ട ബിസിനസുകാരൻ. വാൽജീൻ അദ്ദേഹത്തിന് പാരീസ് കോൺവെന്റിൽ ഒരു തോട്ടക്കാരനായി ജോലി നൽകുന്നു, അവിടെ ഫൗഷെലെവെന്റ് പിന്നീട് വാൽജീനും കൊസെറ്റിനും അഭയം നൽകുകയും വാൽജീനെ തന്റെ സഹോദരനായി വേഷമിടാൻ അനുവദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
പ്രിയപ്പെട്ടവൻ – പാരീസിലെ ഒരു യുവ ഗ്രിസെറ്റ്, ഫാന്റൈന്റെ തയ്യൽക്കാരി സുഹൃത്തുക്കളുടെ (സെഫൈനും ഡാലിയയും ഉൾപ്പെടെ) ഗ്രൂപ്പിന്റെ നേതാവുമാണ്. അവൾ സ്വതന്ത്രയും ലോകത്തിന്റെ വഴികളിൽ നല്ല അറിവുള്ളവളുമാണ്, മുമ്പ് ഇംഗ്ലണ്ടിലായിരുന്നു. ഫെലിക്സ് തോലോമിയസിന്റെ സുഹൃത്തായ ബ്ലാഷെവല്ലെയെ അവൾക്ക് സഹിക്കാൻ കഴിയില്ലെങ്കിലും മറ്റൊരാളുമായി പ്രണയത്തിലാണെങ്കിലും, ഒരു ധനികനെ പ്രണയിക്കുന്നതിന്റെ ആനുകൂല്യങ്ങൾ ആസ്വദിക്കാൻ അവൾ അവനുമായി ഒരു ബന്ധം നിലനിർത്തുന്നു.
ഗില്ലെനോർമണ്ട്, മാഡെമോയ്‌സെല്ലെ - അവൾ താമസിക്കുന്ന എം. ഗില്ലെനോർമണ്ടിന്റെ മകൾ. അവളുടെ പരേതയായ അർദ്ധസഹോദരി (മറ്റൊരു വിവാഹത്തിൽ നിന്നുള്ള എം. ഗില്ലെനോർമണ്ടിന്റെ മകൾ) മാരിയസിന്റെ അമ്മയായിരുന്നു.
ഗില്ലെനോർമണ്ട്, മോൺസിയർ - മാരിയസിന്റെ മുത്തച്ഛൻ. ഒരു രാജവാഴ്ചക്കാരനായ അദ്ദേഹം രാഷ്ട്രീയ വിഷയങ്ങളിൽ മാരിയസുമായി കടുത്ത വിയോജിപ്പിലാണ്, അവർക്ക് നിരവധി വാദങ്ങളുണ്ട്. മാരിയസിനെ തന്റെ പിതാവ് കേണൽ ജോർജ്ജ് പോണ്ട്മെർസി സ്വാധീനിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് തടയാൻ അദ്ദേഹം ശ്രമിക്കുന്നു. ആശയങ്ങളുടെ പേരിൽ അദ്ദേഹവുമായി നിരന്തരം സംഘർഷത്തിലായിരിക്കുമ്പോൾ, അദ്ദേഹം തന്റെ ചെറുമകനെ വാത്സല്യത്തിൽ സൂക്ഷിക്കുന്നു.
തിയോഡ്യൂൾ ഗില്ലെനോർമണ്ട് - സൈനിക ഉദ്യോഗസ്ഥനും മാരിയസിന്റെ കസിനും. മാരിയസിനെ അവരുടെ മുത്തച്ഛന്റെ വാത്സല്യത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിക്കാൻ അദ്ദേഹം അർദ്ധമനസ്സോടെയും പരാജയപ്പെട്ടതുമായ ശ്രമം നടത്തുന്നു.
'ലിസ്റ്റോലിയർ' – കാഹോർസിൽ നിന്നുള്ള പാരീസിലെ ഒരു ധനിക വിദ്യാർത്ഥി. ഫെലിക്സ് തോലോമിയസിന്റെ സുഹൃത്തായ അദ്ദേഹം ഫാന്റൈന്റെ സുഹൃത്ത് ഡാലിയയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു.
മബ്യൂഫ് - കേണൽ പോണ്ട്മെർസിയുടെ സുഹൃത്തും വൃദ്ധയുമായ ഒരു പള്ളി വാർഡനും. കേണലിന്റെ മരണശേഷം മകൻ മാരിയസുമായി സൗഹൃദത്തിലാകുകയും പിതാവ് തന്നെ സ്നേഹിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മബ്യൂഫിന് സസ്യങ്ങളും പുസ്തകങ്ങളും ഇഷ്ടമാണ്, പക്ഷേ ഒരു സുഹൃത്തിന്റെ വൈദ്യചികിത്സയ്ക്ക് പണം നൽകുന്നതിനായി തന്റെ പുസ്തകങ്ങളും പ്രിന്റുകളും വിൽക്കുന്നു. മുറ്റത്ത് ഒരു പേഴ്സ് കണ്ടെത്തിയപ്പോൾ, മബ്യൂഫ് അത് പോലീസിന് നൽകുന്നു. തന്റെ അവസാന പുസ്തകം വിറ്റ ശേഷം, കലാപത്തിൽ വിദ്യാർത്ഥികളോടൊപ്പം ചേരുന്നു. ബാരിക്കേഡിന് മുകളിൽ പതാക ഉയർത്തി വെടിയേറ്റ് മരിക്കുന്നു.
മഗ്ലോയർ, മാഡം - ബിഷപ്പ് മിറിയലിന്റെയും സഹോദരിയുടെയും വീട്ടുജോലിക്കാരൻ
മഗ്നോൺ - എം. ഗില്ലെനോർമണ്ടിന്റെ മുൻ സേവകനും തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്തും. എം. ഗില്ലെനോർമണ്ടിൽ നിന്ന് തന്റെ രണ്ട് അവിഹിത പുത്രന്മാർക്ക് ശിശു സംരക്ഷണ പേയ്‌മെന്റുകൾ അവൾ സ്വീകരിച്ചിരുന്നു, അവർക്ക് അദ്ദേഹം ജന്മം നൽകിയതായി അവർ അവകാശപ്പെടുന്നു. ഒരു പകർച്ചവ്യാധിയിൽ മക്കൾ മരിക്കുമ്പോൾ, അവരുടെ വരുമാനം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി അവർ അവരെ തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ രണ്ട് ഇളയ ആൺമക്കളെ ഏൽപ്പിക്കുന്നു. തെനാർഡിയേഴ്സിന് പേയ്‌മെന്റുകളുടെ ഒരു ഭാഗം ലഭിക്കുന്നു. ഗോർബ്യൂ കവർച്ചയിൽ പങ്കെടുത്തതിന് അവർ തെറ്റായി അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു.
മദർ ഇന്നസെന്റ് (മാർഗറൈറ്റ് ഡി ബ്ലെമൂർ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) – പെറ്റിറ്റ്-പിക്പസ് കോൺവെന്റിന്റെ പ്രിയോറസ്
രക്ഷാധികാരി-മിനെറ്റ് – ഗോർബ്യൂ ഹൗസിൽ വാൽജീനെതിരെ തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ പതിയിരുന്നാക്രമണത്തിലും റൂ പ്ലൂമെറ്റിൽ നടന്ന കവർച്ചശ്രമത്തിലും സഹായിക്കുന്ന കൊള്ളക്കാരുടെ ഒരു ക്വാർട്ടറ്റ്. മോണ്ട്പർണാസെ, ക്ലാക്വസസ്, ബാബെറ്റ്, ഗുയുലെമർ എന്നിവരാണ് സംഘത്തിലുള്ളത്. ഗോർബ്യൂ കവർച്ചയ്ക്ക് ശേഷം ജയിലിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്ന വണ്ടിയിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടുന്ന ക്ലാക്വസസ്, "ലെ കാബക്" എന്ന മറവിൽ വിപ്ലവത്തിൽ ചേരുകയും സാധാരണക്കാരെ വെടിവച്ചതിന് എൻജോൾറാസ് വധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
പെറ്റിറ്റ് ഗെർവൈസ് - ഒരു നാണയം താഴെയിടുന്ന ഒരു സഞ്ചാരിയായ സാവോയാർഡ് ആൺകുട്ടി. ഇപ്പോഴും ക്രിമിനൽ മനസ്സുള്ള വാൽജീൻ, നാണയത്തിൽ കാൽ വയ്ക്കുകയും അത് തിരികെ നൽകാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
സിസ്റ്റർ സിംപ്ലൈസ് - ഫാന്റൈനെ രോഗശയ്യയിൽ പരിചരിക്കുകയും വാൽജീനെ സംരക്ഷിക്കാൻ ജാവെർട്ടിനോട് കള്ളം പറയുകയും ചെയ്യുന്ന പ്രശസ്തയായ സത്യസന്ധയായ കന്യാസ്ത്രീ.
ഫെലിക്സ് തോലോമിയസ് - ഫാന്റൈന്റെ കാമുകനും കോസെറ്റിന്റെ ജീവശാസ്ത്രപരമായ പിതാവുമാണ്. പാരീസിലെ ഒരു ധനികനും സ്വാർത്ഥനുമായ വിദ്യാർത്ഥിനി, ടൗലൗസിൽ നിന്നുള്ളയാളാണ്, മകൾക്ക് രണ്ട് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അദ്ദേഹം ഒടുവിൽ ഫാന്റൈനെ ഉപേക്ഷിക്കുന്നു.
ടൗസെന്റ് - വാൽജീന്റെയും കോസെറ്റിന്റെയും പാരീസിലെ വേലക്കാരി. അവൾക്ക് നേരിയ വിക്ക് ഉണ്ട്.
രണ്ട് കൊച്ചുകുട്ടികൾ - തെനാർഡിയേഴ്സിന്റെ പേരിടാത്ത രണ്ട് ഇളയ പുത്രന്മാർ, അവരുടെ മരിച്ച രണ്ട് പുത്രന്മാർക്ക് പകരമായി അവർ മാഗ്നോണിലേക്ക് അയയ്ക്കുന്നു. തെരുവുകളിൽ താമസിക്കുന്ന അവർ ഗാവ്‌റോച്ചെയെ കണ്ടുമുട്ടുന്നു, അവർ തന്റെ സഹോദരങ്ങളാണെന്ന് അയാൾക്ക് അറിയില്ല, പക്ഷേ അവരെ തന്റെ സഹോദരന്മാരെപ്പോലെയാണ് പരിഗണിക്കുന്നത്. ഗാവ്‌റോച്ചെയുടെ മരണശേഷം, ലക്സംബർഗ് ഗാർഡനിലെ ഒരു ജലധാരയിൽ ഒരു ബൂർഷ്വാ മനുഷ്യൻ ഫലിതങ്ങൾക്ക് എറിഞ്ഞുകൊടുത്ത റൊട്ടി അവർ വീണ്ടെടുക്കുന്നു.
സെഫിൻ – പാരീസിലെ ഒരു യുവ ഗ്രിസെറ്റ് ഫേവറിറ്റും ഡാലിയയും ചേർന്ന് ഫാന്റൈന്റെ തയ്യൽക്കാരി സുഹൃത്തുക്കളുടെ കൂട്ടത്തിലെ അംഗമാണ്. ഫെലിക്സ് തോലോമിയസിന്റെ സുഹൃത്ത് ഫാമുയിലുമായി അവൾ പ്രണയത്തിലാകുന്നു.

ആഖ്യാതാവ്

ഹ്യൂഗോ ആഖ്യാതാവിന് ഒരു പേര് നൽകുന്നില്ല, കൂടാതെ നോവലിന്റെ രചയിതാവിനെ തിരിച്ചറിയാൻ വായനക്കാരനെ അനുവദിക്കുന്നു. ആഖ്യാതാവ് ഇടയ്ക്കിടെ ആഖ്യാനത്തിലേക്ക് സ്വയം കുത്തിവയ്ക്കുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ആഖ്യാനത്തിന്റെ സമയത്തിന് പുറത്തുള്ള വസ്തുതകൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുകയോ ചെയ്യുന്നു, താൻ പൂർണ്ണമായും ഫിക്ഷനല്ല, ചരിത്ര സംഭവങ്ങൾ വിവരിക്കുകയാണെന്ന് ഊന്നിപ്പറയുന്നു. വാട്ടർലൂ എന്ന തന്റെ വിവരണം അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിക്കുന്നത്, യുദ്ധക്കളത്തോടുള്ള ആഖ്യാതാവിന്റെ സമീപകാല സമീപനത്തെ വിവരിക്കുന്ന നിരവധി ഖണ്ഡികകളോടെയാണ്: "കഴിഞ്ഞ വർഷം (1861), മെയ് മാസത്തിലെ മനോഹരമായ ഒരു പ്രഭാതത്തിൽ, ഒരു സഞ്ചാരി, ഈ കഥ പറയുന്ന വ്യക്തി, നിവെല്ലസിൽ നിന്ന് വരികയായിരുന്നു..."^[15] 1832-ലെ തെരുവ് പോരാട്ടത്തിനിടെ "[ഒരു] നിരീക്ഷകൻ, ഒരു സ്വപ്നജീവി, ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ രചയിതാവ്" എങ്ങനെയാണ് ഏറ്റുമുട്ടലിൽ അകപ്പെട്ടതെന്ന് ആഖ്യാതാവ് വിവരിക്കുന്നു: "വെടിയുണ്ടകളിൽ നിന്ന് അവനെ സംരക്ഷിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് ഉണ്ടായിരുന്നതെല്ലാം കടകളെ വേർതിരിക്കുന്ന രണ്ട് പകുതി നിരകളുടെ വീർപ്പുമുട്ടൽ മാത്രമായിരുന്നു; ഏകദേശം അരമണിക്കൂറോളം അദ്ദേഹം ഈ അതിലോലമായ സാഹചര്യത്തിൽ തുടർന്നു." ഒരു ഘട്ടത്തിൽ, "തന്റെ ചെറുപ്പത്തിലെ പാരീസിനെ... അത് ഇപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നതുപോലെ" വിവരിക്കുമ്പോൾ വായനക്കാരന്റെ ധാരണയെക്കുറിച്ച് ചോദിക്കാൻ - "സ്വയം പരാമർശിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയിൽ ഖേദിക്കുന്ന ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ രചയിതാവ്" - കടന്നുകയറിയതിന് അദ്ദേഹം ക്ഷമാപണം നടത്തുന്നു. പ്രവാസത്തിൽ നിന്ന് എഴുതിയ ഒരു സ്വയം ഛായാചിത്രമായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ സമകാലിക വായനക്കാർ തിരിച്ചറിയുന്ന മുൻകാല സ്ഥലങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഓർമ്മകളെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ധ്യാനം ഇത് അവതരിപ്പിക്കുന്നു: "നിങ്ങൾ നിങ്ങളുടെ ഹൃദയത്തിന്റെ, നിങ്ങളുടെ രക്തത്തിന്റെ, നിങ്ങളുടെ ആത്മാവിന്റെ ഒരു ഭാഗം, ആ നടപ്പാതകളിൽ ഉപേക്ഷിച്ചു." "ഒരു ഹെയർഡ്രെസ്സറുടെ കടയ്ക്ക് മുകളിലൂടെ ഒരു വെടിയുണ്ട തുളച്ചുകയറി... തൂക്കിയിട്ടിരുന്ന ഒരു പിച്ചള ഷേവിംഗ് ഡിഷ് തുളച്ചുകയറി. ഈ തുളച്ച ഷേവിംഗ് ഡിഷ് 1848-ൽ, മാർക്കറ്റിന്റെ തൂണുകളുടെ മൂലയിലുള്ള റൂ ഡു കോൺട്രാറ്റ്-സോഷ്യലിൽ ഇപ്പോഴും കാണാമായിരുന്നു" എന്ന് അദ്ദേഹം വിവരിക്കുന്നു. ബാരിക്കേഡുകളിൽ പോലീസിന്റെ ഇരട്ട ഏജന്റുമാരുടെ തെളിവായി, അദ്ദേഹം എഴുതുന്നു, "ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ രചയിതാവിന്റെ കൈകളിൽ, 1848-ൽ, ഈ വിഷയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ട് 1832-ൽ പോലീസ് പ്രിഫെക്റ്റിന് നൽകിയിരുന്നു."

സമകാലിക സ്വീകരണം

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്യത്തിൽ ഫ്രാൻസിലെ മുൻനിര കവികളിൽ ഒരാളായി വിക്ടർ ഹ്യൂഗോ കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നതിനാൽ, നോവലിന്റെ ആവിർഭാവം ഏറെ പ്രതീക്ഷയോടെ കാത്തിരുന്ന ഒരു സംഭവമായിരുന്നു. ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ് 1860 ഏപ്രിലിൽ തന്നെ അതിന്റെ വരാനിരിക്കുന്ന പ്രസിദ്ധീകരണം പ്രഖ്യാപിച്ചു.^[16] ഹ്യൂഗോ തന്റെ പ്രസാധകരെ തന്റെ കഥ സംഗ്രഹിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് വിലക്കുകയും പ്രസിദ്ധീകരണത്തിന് മുമ്പ് ഉദ്ധരണികൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ അനുമതി നൽകാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ മുൻകാല വിജയങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കാൻ അദ്ദേഹം അവരോട് നിർദ്ദേശിച്ചു. ലെസ് മിസറബിൾസിന്റെ ആദ്യ രണ്ട് വാല്യങ്ങൾ 1862 മാർച്ച് 30 അല്ലെങ്കിൽ 31 തീയതികളിൽ ബ്രസ്സൽസിലും ഏപ്രിൽ 3 ന് പാരീസിലും പുറത്തിറക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഒരു വലിയ പരസ്യ പ്രചാരണം നടന്നു. ശേഷിക്കുന്ന വാല്യങ്ങൾ 1862 മെയ് 15 ന് പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ^[17] ബാക്കിയുള്ള വാല്യങ്ങൾ 1862 മെയ് 15 ന് പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു.

വിമർശനാത്മക പ്രതികരണങ്ങൾ വ്യാപകവും പലപ്പോഴും നിഷേധാത്മകവുമായിരുന്നു. ചില വിമർശകർ വിഷയം അധാർമികമാണെന്ന് കണ്ടെത്തി, മറ്റുള്ളവർ അതിന്റെ അമിതമായ വൈകാരികതയെക്കുറിച്ച് പരാതിപ്പെട്ടു, മറ്റുള്ളവർ വിപ്ലവകാരികളോടുള്ള അതിന്റെ പ്രത്യക്ഷമായ സഹതാപം കണ്ട് അസ്വസ്ഥരായി. 1862 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് എൽ. ഗൗത്തിയർ ലെ മോണ്ടെയിൽ എഴുതി, "വിജയകരമായ കലാപ ആസൂത്രണത്തെക്കുറിച്ച് മോൺസിയർ ഹ്യൂഗോ നൽകുന്ന എല്ലാ വിശദാംശങ്ങളും അജയ്യമായ വെറുപ്പില്ലാതെ ഒരാൾക്ക് വായിക്കാൻ കഴിയില്ല."^[18] Goncourt brothers നോവലിനെ കൃത്രിമവും നിരാശാജനകവുമായി വിലയിരുത്തി.^[19] ഫ്ലോബർട്ട് അതിൽ "സത്യമോ മഹത്വമോ" കണ്ടെത്തിയില്ല. കഥാപാത്രങ്ങൾ "വളരെ നന്നായി സംസാരിക്കുന്നു - പക്ഷേ എല്ലാവരും ഒരേ രീതിയിൽ" സംസാരിക്കുന്ന അപരിഷ്കൃതമായ സ്റ്റീരിയോടൈപ്പുകളാണെന്ന് അദ്ദേഹം പരാതിപ്പെട്ടു. അദ്ദേഹം അതിനെ ഒരു "ശിശു" ശ്രമമായി കണക്കാക്കുകയും "ഒരു ദൈവത്തിന്റെ പതനം" പോലെ ഹ്യൂഗോയുടെ കരിയർ അവസാനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.^[20] ഒരു പത്ര അവലോകനത്തിൽ, ചാൾസ് ബോഡ്‌ലെയർ സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളിൽ പൊതുജനശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിൽ ഹ്യൂഗോയുടെ വിജയത്തെ പ്രശംസിച്ചു, എന്നിരുന്നാലും അത്തരം പ്രചാരണം കലയുടെ വിപരീതമാണെന്ന് അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. സ്വകാര്യമായി, അദ്ദേഹം അതിനെ "വെറുപ്പുളവാക്കുന്നതും അയോഗ്യവും" (immonde et inepte) എന്ന് അധിക്ഷേപിച്ചു.^[21]^[22]

ഈ കൃതി വാണിജ്യപരമായി വിജയിക്കുകയും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതുമുതൽ ജനപ്രിയ പുസ്തകമായി മാറുകയും ചെയ്തു.^[23]^[24] അതേ വർഷം തന്നെ ഇറ്റാലിയൻ, ഗ്രീക്ക്, പോർച്ചുഗീസ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി വിദേശ ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ട ഇത് ഫ്രാൻസിൽ മാത്രമല്ല, യൂറോപ്പിലുടനീളം, വിദേശത്തും പ്രചാരത്തിലായി.

റഫറൻസുകൾ

↑ Carter, Alice (24 December 2012). "Victor Hugo's 150-year-old tragedy continues to excite on stage and film". Triblive. Retrieved 29 June 2020.
↑ Matt, Rawle (17 December 2019). The Grace of Les Miserables Youth Study Book. Abingdon Press. ISBN 9781501887222.
↑ Victor Hugo. "Les misérables, Tome I". Retrieved 2015-04-23.
↑ "Les Misérables". Longman Dictionary of Contemporary English. Longman. Retrieved 16 ഓഗസ്റ്റ് 2019.
↑ Sinclair, Upton (1915). The Cry for Justice: Anthology of the Literature of Social Protest. charlesrivereditors.com Charles Rivers Editors. ISBN 978-1-247-96345-7.
↑ Alexander Welsh, "Opening and Closing Les Misérables", in Harold Bloom, ed., Victor Hugo: Modern Critical Views (NY: Chelsea House, 1988), 155; Vol. 5, Book 1, Chapter 20
↑ "Read the Ten Longest Novels Ever Written". Amazon.com. Retrieved 31 December 2012.
↑ Behr 1993, 39–42.
↑ A. F. Davidson, Victor Hugo: His Life And Work (J. B. Lippincott, 1929), Kindle Location 4026, 4189
↑ Brombert, Victor (1988). "Les Misérables: Salvation from Below". In Harold Bloom (ed.). Modern Critical Views: Victor Hugo. New York: Chelsea House. p. 195.
↑ Brombert 1988, pp. 195–197.
↑ Alexander Welsh, "Opening and Closing Les Misérables," in Harold Bloom, ed., Modern Critical Views: Victor Hugo (Chelsea House, 1988), 151–152
↑ Masters, Tim (October 1, 2010). "Bon anniversaire! 25 facts about Les Mis". BBC. Retrieved June 25, 2024.
↑ Haven, Cynthia L (December 24, 2012). "Enjoy Les Misérables. But please get the history straight". Stanford University. Retrieved June 25, 2024.
↑ ബ്രോംബർട്ട് 1988, pp. 198–199; വാല്യം. 2, പുസ്തകം 1, അധ്യായം 1.
↑ "Personalities". The New York Times. 10 April 1860. Retrieved 3 January 2013.
↑ "Les Misérables, Victor Hugo, first edition, 1862". ABE Books. Retrieved 21 January 2013.
↑ Les 5 et 6 Juin 1832. L'Evenement et Les Miserables
↑ Goncourt, Edmond et Jules, Journal, Vol. I, Laffont, 1989, ISBN 2-221-05527-6, April 1862, pp. 808–809
↑ "Letter of G. Flaubert to Madame Roger des Genettes – July 1862". Archived from the original on 27 November 2006.
↑ Hyslop, Lois Bee (October 1976). "Baudelaire on Les Misérables". The French Review. 41 (1): 23–29.
↑ Turner, David Hancock (18 January 2013). "Les Misérables and Its Critics". Jacobin. Retrieved 14 June 2016.
↑ Marguerite Yourcenar. "Réception des Misérables en Grèce" (PDF). Archived from the original (PDF) on 20 July 2011. Retrieved 16 September 2007.
↑ Réception des Misérables au Portugal Archived 29 സെപ്റ്റംബർ 2007 at the Wayback Machine

[1] Carter, Alice (24 December 2012). "Victor Hugo's 150-year-old tragedy continues to excite on stage and film". Triblive. Retrieved 29 June 2020.

[2] Matt, Rawle (17 December 2019). The Grace of Les Miserables Youth Study Book. Abingdon Press. ISBN 9781501887222.

[3] Victor Hugo. "Les misérables, Tome I". Retrieved 2015-04-23.

[4] "Les Misérables". Longman Dictionary of Contemporary English. Longman. Retrieved 16 ഓഗസ്റ്റ് 2019.

[5] Sinclair, Upton (1915). The Cry for Justice: Anthology of the Literature of Social Protest. charlesrivereditors.com Charles Rivers Editors. ISBN 978-1-247-96345-7.

[6] Alexander Welsh, "Opening and Closing Les Misérables", in Harold Bloom, ed., Victor Hugo: Modern Critical Views (NY: Chelsea House, 1988), 155; Vol. 5, Book 1, Chapter 20

[7] "Read the Ten Longest Novels Ever Written". Amazon.com. Retrieved 31 December 2012.

[FOOTNOTEBehr199339–42-8] Behr 1993, 39–42.

[9] A. F. Davidson, Victor Hugo: His Life And Work (J. B. Lippincott, 1929), Kindle Location 4026, 4189

[10] Brombert, Victor (1988). "Les Misérables: Salvation from Below". In Harold Bloom (ed.). Modern Critical Views: Victor Hugo. New York: Chelsea House. p. 195.

[FOOTNOTEBrombert1988195–197-11] Brombert 1988, pp. 195–197.

[12] Alexander Welsh, "Opening and Closing Les Misérables," in Harold Bloom, ed., Modern Critical Views: Victor Hugo (Chelsea House, 1988), 151–152

[13] Masters, Tim (October 1, 2010). "Bon anniversaire! 25 facts about Les Mis". BBC. Retrieved June 25, 2024.

[14] Haven, Cynthia L (December 24, 2012). "Enjoy Les Misérables. But please get the history straight". Stanford University. Retrieved June 25, 2024.

[FOOTNOTEബ്രോംബർട്ട്1988pp._198–199;_വാല്യം._2,_പുസ്തകം_1,_അധ്യായം_1-15] ബ്രോംബർട്ട് 1988, pp. 198–199; വാല്യം. 2, പുസ്തകം 1, അധ്യായം 1.

[16] "Personalities". The New York Times. 10 April 1860. Retrieved 3 January 2013.

[17] "Les Misérables, Victor Hugo, first edition, 1862". ABE Books. Retrieved 21 January 2013.

[18] Les 5 et 6 Juin 1832. L'Evenement et Les Miserables

[19] Goncourt, Edmond et Jules, Journal, Vol. I, Laffont, 1989, ISBN 2-221-05527-6, April 1862, pp. 808–809

[20] "Letter of G. Flaubert to Madame Roger des Genettes – July 1862". Archived from the original on 27 November 2006.

[21] Hyslop, Lois Bee (October 1976). "Baudelaire on Les Misérables". The French Review. 41 (1): 23–29.

[jacobin-22] Turner, David Hancock (18 January 2013). "Les Misérables and Its Critics". Jacobin. Retrieved 14 June 2016.

[23] Marguerite Yourcenar. "Réception des Misérables en Grèce" (PDF). Archived from the original (PDF) on 20 July 2011. Retrieved 16 September 2007.

[24] Réception des Misérables au Portugal Archived 29 സെപ്റ്റംബർ 2007 at the Wayback Machine

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]