ഹെമറ്റോഫാജി
ചില ജീവികൾ ഭക്ഷണമായി രക്തപാനം ചെയ്യുന്നതിനെ ഹെമറ്റോഫാജി അല്ലെങ്കിൽ ഹെമറ്റോഫാജിയ എന്നു പറയുന്നു. പോഷകസമൃദ്ധമായ പ്രോട്ടീനുകളും ലിപിഡുകളും അടങ്ങിയ ദ്രാവക കലയാണ് രക്തം എന്നതിനാൽ, ഹെമറ്റോഫാജി പുഴുക്കൾ, ആർത്രോപോഡുകൾ തുടങ്ങി നിരവധി ചെറിയ ജീവികൾക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആഹാരം ലഭിക്കാനുള്ള ഒരു മാർഗ്ഗമാണ്. കുടലിൽ വസിക്കുന്ന പരാന്നഭോജികളായ വിരകൾ, അട്ടകൾ (ഉദാ, നീരട്ട), തുടങ്ങിയവ ഇങ്ങനെ ആഹാരം സ്വീകരിക്കുന്നു. ലംപ്രെയ്സ്, കാൻഡിരു എന്നിവ പോലുള്ള മത്സ്യം, വാമ്പയർ വവ്വാൽ പോലുള്ള സസ്തനികൾ, വാമ്പയർ ഗ്രൗണ്ട് ഫിഞ്ച്, മോക്കിംഗ് ബേർഡ് പോലുള്ള പക്ഷികൾ എന്നിവയും ഹെമറ്റോഫാജികളാണ്.
മെക്കാനിസവും പരിണാമവും
[തിരുത്തുക]ഈ ഹെമറ്റോഫാഗസ് ജീവികൾക്ക് ആതിഥേയരുടെ ചർമ്മത്തിൽ തുളച്ചുകയറാൻ സഹായിക്കുന്ന വായ ഭാഗങ്ങളും രാസ ഘടകങ്ങളുമുണ്ട്. ഇത്തരത്തിലുള്ള തീറ്റയെടുക്കൽ ഫ്ളെബോടോമി എന്നറിയപ്പെടുന്നു.
ഫ്ളെബോടോമി നടത്തിക്കഴിഞ്ഞാൽ (മിക്ക പ്രാണികളിലും ഒരു പ്രത്യേക നേർത്ത പൊള്ളയായ "സൂചി", ചർമ്മവും കാപ്പിലറികളും സുഷിരമാക്കുന്ന പ്രോബോസ്സിസ് ; വവ്വാലുകളിൽ മൂർച്ചയുള്ള ഇൻസിസർ പല്ലുകൾ എന്നിവ ചർമ്മം മുറിക്കാൻ റേസറായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു). ഇവ സിരകളിൽ നിന്നോ കാപ്പിലറികളിൽ നിന്നോ രക്തം വലിച്ചെടുക്കുന്നു. സ്വാഭാവിക ഹീമോസ്റ്റാസിസ് (രക്തം കട്ടപിടിക്കൽ), വാസോകോൺസ്ട്രിക്ഷൻ, വീക്കം, വേദന സംവേദനം എന്നിവ മറികടക്കാൻ, ഹെമറ്റോഫാഗസ് ജീവികൾഹെമ്പിയോകെമിക്കൽ പദാർത്ഥങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന് ഉമിനീരിൽ കൂടി ആതിഥേയ ജീവിയിലെത്തുന്ന രാസപദാർത്ഥം അനസ്തേഷ്യയും കാപ്പിലറി ഡൈലേഷനും ഉണ്ടാക്കുന്നു. അട്ടകൾ സ്രവിക്കുന്ന ഹിരുഡിൻ പോലുള്ള രാസപദാർത്ഥങ്ങൾ ഈ പവൃത്തി ചെയ്യുന്നു. നിരവധി ഹെമറ്റോഫാഗസ് ഇനങ്ങളുടെ ഉമിനീരിലെ പദാർത്ഥങ്ങൾ പഠിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ആൻറികൊയാഗുലന്റ് മരുന്നുകൾ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തിട്ടുണ്ട്.
മെഡിക്കൽ പ്രാധാന്യം
[തിരുത്തുക]ഹെമറ്റോഫാഗസ് ജീവികളിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ബാക്ടീരിയ, വൈറസ്, രക്തത്തിൽ പരന്ന പരാന്നഭോജികൾ എന്നിവ രോഗകാരണമാകുന്നു. ബ്യൂബോണിക് പ്ലേഗ്, ചഗാസ് രോഗം, ഡെങ്കിപ്പനി, ഈസ്റ്റേൺ എക്വിൻ എൻസെഫലൈറ്റിസ്, ഫിലേറിയാസിസ്, ലീഷ്മാനിയാസിസ്, ലൈം രോഗം, മലേറിയ, റാബിസ്, സ്ലീപ്പിംഗ് സിക്നെസ്സ്, സെന്റ് ലൂയിസ് എൻസെഫലൈറ്റിസ്, തുലാരീമിയ, ടൈഫസ്, റോക്കി മൗണ്ടൻ പുള്ളി പനി, വെസ്റ്റ് നൈൽ പനി, സിക്ക പനി എന്നിങ്ങനെ പല പകർച്ചവ്യാധികളും പകരുന്നു.
ഹെമറ്റോഫാഗസ് ജീവികളെ ഡോക്ടർമാർ പ്രയോജനകരമായ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ശസ്ത്രക്രിയ അല്ലെങ്കിൽ ഹൃദയാഘാതത്തെത്തുടർന്ന് ചില മുറിവുകളിൽ രക്തം കട്ടപിടിക്കുന്നത് തടയാൻ ചില ഡോക്ടർമാർ ഇപ്പോൾ അട്ടകളെ ഉപയോഗിക്കുന്നു. (ഹിരുഡോതെറാപ്പി [ അവലംബം ആവശ്യമാണ് ]
ഹ്യൂമൻ ഹെമറ്റോഫാഗി
[തിരുത്തുക]പല മനുഷ്യ സമൂഹങ്ങളും രക്തം കുടിക്കുകയോ ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കളും പലഹാരങ്ങളും നിർമ്മിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു. പശുവിൻ രക്തം പാലിൽ കലർത്തിയത് ആഫ്രിക്കൻ മാസായിയുടെ പ്രധാന ഭക്ഷണമാണ്. ആവശ്യമെങ്കിൽ മംഗോളിയക്കാർ അവരുടെ കുതിരകളിൽ നിന്ന് രക്തം കുടിച്ചതായി മാർക്കോ പോളോ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള പല സ്ഥലങ്ങളും ബ്ലഡ് സോസേജ് കഴിക്കുന്നു . ഹെമറ്റോഫാഗി ചെയ്യുന്ന മാനസികരോഗികളുടെ കേസുകളും നിലവിലുണ്ട്. രക്തരക്ഷസ് സാഹിത്യങ്ങളിൽ കാണാം.