മലകണ്ഡ് ജില്ല

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Malakand_District

Malakand ضلع ملاکنڈ‬ ملاکنډ ولسوالۍ‎
District of Khyber Pakhtunkhwa
Top: View from top of Malakand Pass Bottom: River Swat near Jalawanan
Malakand District (red) in Khyber Pakhtunkhwa
Country	Pakistan
Province	Khyber Pakhtunkhwa
Division	Malakand
Headquarters	Batkhela
ഭരണസമ്പ്രദായം
• Deputy Commissioner	Shahid Khan Mohmand
• District Police Officer	N/A
• District Health Officer	N/A
വിസ്തീർണ്ണം
• Total	952 ച.കി.മീ.(368 ച മൈ)
ജനസംഖ്യ  (2023)
• Total	8,26,250
• ജനസാന്ദ്രത	870/ച.കി.മീ.(2,200/ച മൈ)
• നഗരപ്രദേശം	73,590 (8.90%)
• ഗ്രാമപ്രദേശം	753,260
സമയമേഖല	UTC+5 (PST)
Number of Tehsils	2
വെബ്സൈറ്റ്	malakand.kp.gov.pk

പാക്കിസ്ഥാനിലെ ഖൈബർ പഖ്തൂൺഖ്വ പ്രവിശ്യയിലെ മലകണ്ട് ഡിവിഷനിലെ ഒരു ജില്ലയാണ് മലകണ്ട് ജില്ല.

1970 വരെ, ഇവിടം പാകിസ്ഥാനിലെ മുൻ പ്രവിശ്യാ ഭരണത്തിലുള്ള ആദിവാസി മേഖലയായ (PATA) മലകണ്ട് സംരക്ഷിത പ്രദേശത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. 1970-ൽ ജില്ല പിന്നീട് മലകണ്ട് ഡിവിഷന്റെ ഭാഗമായി തീർന്നു.

ബജൗർ, ലോവർ ദിർ, സ്വാത്, ബുനൈർ എന്നീ ജില്ലകളിലേക്കുള്ള കവാടമായി വർത്തിക്കുന്നതിനാൽ മലകണ്ട് ജില്ല തന്ത്രപ്രധാനമായ ഒരു സ്ഥാനത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പലതരം മരങ്ങളാൽ മൂടപ്പെട്ട മലകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മലകണ്ട് ഈ അടുത്ത കാലത്ത് തരിശായി കാണപ്പെടുന്നു. 1895ലും 1897ലും ഇംപീരിയൽ ബ്രിട്ടീഷ് ആർമിയുമായി പ്രാദേശിക പുഷ്തൂൺ ഗോത്രങ്ങൾ രണ്ട് ഘോരമായ യുദ്ധങ്ങൾ നടത്തിയ സ്ഥലമായ മർദാനിനെ സ്വാത്തിലേക്കും ദിറിലേക്കും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന മലകണ്ട് ചുരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് മലകണ്ടിലെ ദർഗായ് എന്ന പ്രദേശത്തിനടുത്താണ്.

ജില്ലയിലൂടെ സ്വാത് നദി ചാർസദ്ദ ജില്ലയിലേക്ക് താഴേക്ക് ഒഴുകി കാബൂൾ നദിയിൽ പതിക്കുന്നു. മലകണ്ട് ജില്ലയുടെ വടക്ക് ലോവർ ദിർ ജില്ലയും കിഴക്ക് സ്വാത് ജില്ലയും പടിഞ്ഞാറ് മുഹമ്മദ്, ബജൗർ ജില്ലകളും തെക്ക് കിഴക്കും തെക്ക് പടിഞ്ഞാറും യഥാക്രമം മർദാൻ, ചർസദ്ദ ജില്ലകളുമാണ് അതിർത്തികൾ. മലകണ്ട് സംരക്ഷിത പ്രദേശത്തിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം 952 km2 ആണ്.

ഭൂമിശാസ്ത്രം

മലകണ്ടിലെ മണ്ണ് പശിമയുള്ളതും നനവുള്ളതുമാണ്. സ്വാത്തിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്ന സ്വാത് നദിയാണ് പ്രധാനമായും ജലസേചനത്തിനുപയോഗിക്കുന്നത്. സ്വാത് റാണിസായിയിലൂടെ കടന്ന് ചർസദ്ദയ്ക്ക് സമീപം കാബൂൾ നദിയിൽ ചേരുന്നു. ഇവിടെ ശരാശരി മഴ മതിയാകാത്തതിനാൽ മണ്ണിന് കൃത്രിമ ജലസേചനം ആവശ്യമാണ്.

ജബ്ബാൻ, മലകണ്ട് ജലവൈദ്യുത പദ്ധതി പോലെയുള്ള അപൂർവ മനോഹരമായ സ്ഥലങ്ങളും ടൂറിസ്റ്റ് റിസോർട്ടുകളും മലകണ്ടിലുണ്ട്. മൂന്ന് മൈൽ നീളമുള്ള തുരങ്കത്തിലൂടെ വെള്ളം കടന്നുപോകുന്നു. കൂടാതെ 350 അടി സ്വാഭാവിക വീഴ്ചയുമുണ്ട്. മലകണ്ടിലെ പ്രധാന വരുമാന സ്രോതസ്സ് ദർഗായ്, മലകണ്ട് ഖാസ് എന്നിവിടങ്ങളിലെ രണ്ട് പവർ ഹൗസുകളാണ്. ഇവിടെ നിക്ഷേപകരുടെ ശ്രദ്ധ ആവശ്യമായ ചെറുകിട ജലവൈദ്യുത പദ്ധതികളുടെ നിർമ്മാണത്തിന് അനുയോജ്യമായ മറ്റ് 11 സൈറ്റുകളുണ്ട്.

മലകണ്ടിലെ പർവതങ്ങൾ ധാതുസമ്പത്താൽ സമ്പന്നമാണ്. മലകണ്ടിൽ ക്രോമൈറ്റ് അയൺ, ചൈന ക്ലേ, മുൾട്ടാണി മിട്ടി എന്നിവയുടെ നിക്ഷേപം കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.

ചരിത്രം

ജില്ലയിലെ വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയ ചരിത്രാവശിഷ്ടങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഈ പ്രദേശം ഗാന്ധാര നാഗരികതയുടെ ഭാഗമായിരുന്നുവെന്നും ബുദ്ധമതക്കാരും ഇവിടെ താമസിച്ചിരുന്നു എന്നാണ്.

12-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മുഹമ്മദ് ഘോരി ഈ പ്രദേശം ആക്രമിക്കുകയും ഇസ്ലാം മതം അവിടെ വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. ആക്രമണത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ദിലാസാക് പഷ്തൂൺ ഗോത്രക്കാർ ഈ പ്രദേശത്ത് താമസമാക്കി. ഏകദേശം 400 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്, മാറിമാറി വന്ന മുഗൾ ഭരണാധികാരികൾ ഈ പ്രദേശം പിടിച്ചെടുക്കാൻ വൃഥാ ശ്രമിച്ചിരുന്നു. മുഗളന്മാരുടെ പതനത്തിനുശേഷം, സിഖ് ഭരണാധികാരികൾ ഈ പ്രദേശം കീഴടക്കാൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും പിന്തിരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ എല്ലായ്‌പ്പോഴും ഈ പ്രദേശത്തെ കൊതിപ്പിക്കുന്ന കണ്ണുകളോടെ നോക്കിയിരുന്നുവെങ്കിലും തുറന്നുപറയാൻ ധൈര്യപ്പെട്ടില്ല. 1882-ൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരോട് മലകണ്ട് ജില്ലയിലെ (അന്ന് മലകണ്ട് ഏജൻസി എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു) ഗിൽജിത്തിന്റെ ഭരണമേഖലയിലായിരുന്ന ചിത്രാലിലേക്ക് തപാൽ കടന്നുപോകാൻ അനുവദിക്കണമെന്ന അഭ്യർത്ഥനയുമായി ഗുരുജനങ്ങൾ സമീപിച്ചു. 1885-ൽ ചിത്രാൽ പര്യടനം ഈ മേഖലയിൽ ബ്രിട്ടീഷ് ഇടപെടൽ ആവശ്യമായി വന്നു. ചിത്രാലിസ് ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥനെയും സൈനികരെയും ചിത്രാലിൽ ഉപരോധിച്ചിരുന്നു. അവിടെ തങ്ങളുടെ സൈന്യത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ, അവർക്ക് ചിത്രാലിലേക്ക് ഒരു റൂട്ട് ആവശ്യമായിരുന്നു. അക്കാലത്തെ ഏക പാതയായ ഗിൽജിത്-ചിത്രാൽ റോഡ് മഞ്ഞുമൂടിയതിനാൽ മലകണ്ട് ഏജൻസിയിലൂടെ കടന്നുപോകുകയല്ലാതെ അവർക്ക് മറ്റ് മാർഗമില്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മലകണ്ട് ചുരം ഉപരോധിച്ചു. ജനങ്ങൾ ധീരമായി പോരാടുകയും ശത്രുക്കൾക്ക് കടുത്ത പ്രതിരോധം നൽകുകയും ചെയ്തു. നാട്ടുകാരുടെ പഴയതും തുരുമ്പിച്ചതുമായ തോക്കുകളോടും വാളുകളോടും കിടപിടിക്കുന്നതായിരുന്നു പ്രത്യേകിച്ചും ബ്രിട്ടീഷ് പീരങ്കികൾ . തങ്ങളുടെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിക്കുന്നതിനും തന്ത്രപ്രധാനമായ ചിത്രാൽ റോഡിന്റെ സുരക്ഷ ഉറപ്പാക്കുന്നതിനുമായി അവർ മലകണ്ടിലും ചക്ദാരയിലും രണ്ട് കോട്ടകളും ചുറ്റുമുള്ള കുന്നുകളിൽ നിരവധി കാവൽസേനകളും നിർമ്മിച്ചു. അവയിലൊന്ന്, ചർച്ചിൽസ് പിക്കറ്റ്. ലെഫ്റ്റനൻ്റ് ചർച്ചിൽ പിന്നീട് ബ്രിട്ടന്റെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി. അതിനുശേഷം ബ്രിട്ടീഷുകാർ പ്രദേശത്തെ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ഇടപെട്ടു. ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കും പ്രദേശത്തെ ജനങ്ങൾക്കും ഇടയിൽ മധ്യസ്ഥത വഹിക്കാൻ മലകണ്ടിൽ ഒരു രാഷ്ട്രീയ ഏജൻ്റ് നിലയുറപ്പിച്ചിരുന്നു.

മീഡിയ

ഒന്നോ രണ്ടോ വീഡിയോ ചാനലുകളുള്ള ചാനലുകൾ നൽകുന്ന നിരവധി കേബിൾ ഓപ്പറേറ്റർമാർ ഇവിടെ ഉണ്ട്. പഖ്തൂൺഖ്വയിലെയും മലകണ്ടിലെയും മാധ്യമങ്ങളിൽ അടുത്തിടെ കൂട്ടിച്ചേർക്കപ്പെട്ടതാണ് മനേൻഡ് മീഡിയ. ഇത് നിലവിൽ ഒരു ന്യൂസ് പേപ്പർ മനേന്ദ് ഐന, ഒരു വെബ് ടിവി മനേൻഡ് ടിവി, ഒരു റേഡിയോ ചാനൽ മനേൻഡ് റേഡിയോ, ഒരു സോഷ്യൽ മാഡിയ എന്നിവ നടത്തുന്നു. മനേന്ദ് ന്യൂസ് പേപ്പർ, മനേന്ദ് അഖ്ബർ, മലകണ്ടിലെ ന്യൂസ് പേപ്പർ, പഖ്തൂൺഖ്വ ന്യൂസ് പേപ്പർ മനേന്ദ് ഇ ഐന, ദ മിറർ, മനേന്ദ് ടിവി, മനേന്ദ് റേഡിയോ എന്നിങ്ങനെയും ഇതിനെ വിളിക്കുന്നു. ഈ വാർത്താ പത്രത്തിൽ മനേൻഡ് ഇപ്പേപ്പർ എന്ന പേരിൽ ഒരു ഓൺലൈൻ പത്രമുണ്ട്.

അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ

ഉപവിഭാഗങ്ങൾ

1. സ്വാത് റാണിസായി (ബത്ഖേല)
2. സാം റാണിസായി
3. താനാ ബൈസായ് തഹസിൽ

ദേശീയ അസംബ്ലി

പാകിസ്ഥാൻ ദേശീയ അസംബ്ലിയിൽ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ഒരു എംഎൻഎ (നാഷണൽ അസംബ്ലി അംഗം) ഈ ജില്ലയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. അതിന്റെ മണ്ഡലം NA-35 ആണ്.

Election		Member	Party
	2002	മൗലാന മുഹമ്മദ് ഇനായത്തുർ റഹ്മാൻ	MMA
	2004	സയ്യിദ് ഭക്തിയാർ മാനി	MMA
	2008	ലാൽ മുഹമ്മദ് ഖാൻ	PPPP
	2013	ജുനൈദ് അക്ബർ	PTI
	2018	ജുനൈദ് അക്ബർ	PTI

പ്രവിശ്യാ അസംബ്ലി

പ്രവിശ്യാ അസംബ്ലി അംഗം	പാർട്ടി അഫിലിയേഷൻ	നിയോജക മണ്ഡലം	വർഷം
[[Shakeel Ahmad (politician)|]ഷക്കീൽ അഹമ്മദ്]	പാകിസ്ഥാൻ തെഹ്‌രീകെ ഇൻസാഫ്	PK-18 മലകണ്ട് സംരക്ഷിത പ്രദേശം-I	2018
പിർ മുസാവിർ ഖാൻ	പാകിസ്ഥാൻ തെഹ്‌രീകെ ഇൻസാഫ്	PK-19മലകണ്ട് സംരക്ഷിത പ്രദേശം-II	2018

ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രം

Historical population

Year	Pop.	±% p.a.
1951	89,699	—
1961	1,33,627	+4.07%
1972	1,85,872	+3.05%
1981	2,57,797	+3.70%
1998	4,52,291	+3.36%
2017	7,17,806	+2.46%
2023	8,26,250	+2.37%
Sources:

2023 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം മലകണ്ട് ജില്ലയിൽ 113,118 വീടുകളും 826,250 ജനസംഖ്യയും ഉണ്ട്. ജില്ലയിൽ 104.80 പുരുഷന്മാർക്കും 100 സ്ത്രീകൾക്കുമുള്ള ലിംഗാനുപാതമുണ്ട്, സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 61.66%: പുരുഷന്മാർക്ക് 71.91%, സ്ത്രീകൾക്ക് 51.05%. 244,624 പേർ (സർവേയിൽ പങ്കെടുത്ത ജനസംഖ്യയുടെ 29.64%) 10 വയസ്സിന് താഴെയുള്ളവരാണ്. 73,525 (8.90%) നഗരപ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നു. ജില്ലയിലെ 2,321 (0.28%) ആളുകൾ മതന്യൂനപക്ഷങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്, പ്രധാനമായും ക്രിസ്ത്യാനികളാണ്.ജനസംഖ്യയുടെ 98.31% സംസാരിക്കുന്ന പ്രധാന ഭാഷ പാഷ്തോ ആയിരുന്നു. സെൻസസിൽ 'മറ്റുള്ളവർ' എന്ന് തരംതിരിക്കുന്ന ജനസംഖ്യയുടെ 1.39% പേർ മറ്റു ഭാഷകൾ സംസാരിക്കുന്നു.

മലകണ്ടിൽ താമസിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പഷ്തൂൺ ഗോത്രമാണ് ഉത്മാൻഖേൽ. മലകണ്ടിന്റെ ഒരു ഭാഗം റാണിസായി എന്നറിയപ്പെടുന്ന പഷ്തൂണുകളുടെ യൂസുഫ്‌സായി വംശത്തിന്റെ അധീനതയിലാണ്. തെക്ക്, മലകണ്ട് ചുരത്തിന്റെ അടിയിൽ, സാം റാണിസായി എന്നറിയപ്പെടുന്ന റാണിസായികൾ താമസിക്കുന്നു. സാമ റാണിസായിയിലെ പ്രശസ്തമായ പട്ടണങ്ങളാണ് ദർഗായും സഖാക്കോട്ടും. സ്വാത്തിലേക്കുള്ള ചുരത്തിനപ്പുറം താമസിക്കുന്നവർ സ്വാത് റാണിസായിയാണ്. ഭരണവിഭാഗത്തിലും ഇത് പ്രകടമാണ്; അവിടെ ഒരാളെ സ്വാത് റാണിസായി എന്നും മറ്റൊന്നിനെ സാം റാണിസായി എന്നും വിളിക്കുന്നു. അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ ഗസ്നിയിൽ നിന്നുള്ള കുടിയേറ്റക്കാരും പഷ്തൂണിലെ ജലാൽസായി ഗോത്രക്കാരും ഷെർഗറിനടുത്തുള്ള ഷിംഗ്രേയിൽ താമസിക്കുന്നുണ്ട്. കിഴക്ക് പാലായ് മർദാൻ ജില്ല, തെക്ക് ഷേർഗഢ് വരെ മർദാൻ ജില്ല, തെക്ക് കിഴക്ക് ബംഗ്ലാ ഹരിചന്ദ് ചർസദ്ദ ജില്ല, പടിഞ്ഞാറ് പ്രംഗ് ഘർ മുഹമ്മദ് ഏജൻസി, സെലേ പട്ടേ ബജൗർ ഏജൻസി, വടക്ക് പടിഞ്ഞാറ് ചക്ദാര ലോവർ ദിർ ജില്ല, വടക്കോട്ട് സ്വാത്ത് എന്നിവയാണ് മലകണ്ട് ജില്ലയുടെ അതിരുകൾ .

മലകണ്ട് ജില്ലയ്ക്കുള്ളിലെ ക്രമസമാധാനത്തിന്റെ നിയന്ത്രണത്തിന്റെ ചുമതല മലകണ്ട് ലെവീസ് എന്ന അർദ്ധസൈനിക സേനയ്ക്കാണ്. ഇത് ബ്രിട്ടീഷ് കാലത്തെ മലകണ്ട് ഫീൽഡ് ഫോഴ്സിന്റെ മാതൃകയിലാണ് വിന്യസിച്ചിരിക്കുന്നത്.

പുറം കണ്ണികൾ

• Khyber.org website: Malakand^[Usurped!]