എസ്. നിജലിംഗപ്പ
S. Nijalingappa | |
---|---|
4th Chief Minister of Mysore State | |
ഓഫീസിൽ 21 June 1962 – 29 May 1968 | |
മുൻഗാമി | S. R. Kanthi |
പിൻഗാമി | Veerendra Patil |
ഓഫീസിൽ 1 November 1956 – 16 May 1958 | |
മുൻഗാമി | Kadidal Manjappa |
പിൻഗാമി | B. D. Jatti |
വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ | |
ജനനം | Halavagalu, Madras Presidency, British India (now in Karnataka, India) | 10 ഡിസംബർ 1902
മരണം | 8 ഓഗസ്റ്റ് 2000 Chitradurga, Karnataka, India | (പ്രായം 97)
രാഷ്ട്രീയ കക്ഷി | Indian National Congress |
അൽമ മേറ്റർ | Central College of Bangalore, ILS Law College |
സിദ്ധവനഹള്ളി നിജലിംഗപ്പ (10 ഡിസംബർ 1902 - 8 ഓഗസ്റ്റ് 2000) ഒരു ഇന്ത്യൻ കോൺഗ്രസ് കാരനായ രാഷ്ട്രീയക്കാരനും അഭിഭാഷകനും ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രവർത്തകനുമായിരുന്നു. അഖിലേന്ത്യാകോൺഗ്രസ് കമ്മറ്റി പ്രസിഡണ്ടായും അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. മൈസൂർ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ (ഇപ്പോൾ കർണാടക ) നാലാമത്തെ മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം, രണ്ട് തവണ (1956-1958, 1962-1968) മുഖ്യമന്ത്രിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന് പുറമേ, കർണാടക ഏകീകരണ പ്രസ്ഥാനത്തിലും അദ്ദേഹം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. കർണ്ണാടക സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പുരോഗതിക്ക് വളരേയധികം സംഭാവന നൽകിയ അദ്ദേഹത്തെ കർണാടകരത്ന അവാർഡ് നൽകി ആദരിച്ചിട്ടുണ്ട്.
ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും
[തിരുത്തുക]1902 ഡിസംബർ 10-ന് മദ്രാസ് പ്രസിഡൻസിയിലെ ബെല്ലാരി ജില്ലയിലെ ഹലുവാഗലു എന്ന ചെറിയ ഗ്രാമത്തിലെ ഒരു ഇടത്തരം കുടുംബത്തിലാണ് നിജലിംഗപ്പ ജനിച്ചത്. [1] ചെറുകിട വ്യവസായിയായ പിതാവ് നിജലിംഗപ്പയ്ക്ക് അഞ്ച് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ മരിച്ചു; അവന്റെ അമ്മ ഒരു വീട്ടമ്മയായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം ലിംഗായത്ത് ഹിന്ദുക്കളായിരുന്നു ; നിജലിംഗപ്പയുടെ അമ്മ ശിവഭക്തയായിരുന്നു . [1] തന്റെ "അച്ഛന്റെ പൂർവ്വികർ എല്ലാം പണക്കാരായിരുന്നു " എന്നും അവർ "ചൂതാട്ടം, മദ്യപാനം, സ്ത്രീഗമനം എന്നിവയിൽ തങ്ങളുടെ സമ്പത്ത് വിനിയോഗിച്ചു" എന്നും നിജലിംഗപ്പ പിന്നീട് ഓർമ്മിപ്പിച്ചു. "അമ്മയുടെ അച്ഛൻ [തന്റെ] മാതാപിതാക്കളെ സഹായിച്ചു എങ്കിലും, കുടുംബം ഇപ്പോഴും വളരെ ദരിദ്രരായിരുന്നു" എന്ന് അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
ദാവണഗരെയിലാണ് വളർന്നത്, കുട്ടിക്കാലത്ത്, മുതിർന്ന അധ്യാപകനായ വീരപ്പ മാസ്റ്റർ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നൽകി. 1919-ൽ ദാവൻഗരെയിലെ ഒരു ഔപചാരികമായ വെസ്റ്റേൺ പ്രൈമറി സ്കൂളിലും തുടർന്ന് ചിത്രദുർഗയിലെ ഒരു സെക്കൻഡറി സ്കൂളിലും ചേർന്നു. ഈ സമയത്ത്, ആനി ബസന്റിന്റെ കൃതികൾ വായിച്ചതിനുശേഷം അദ്ദേഹം രാഷ്ട്രീയത്തിൽ താൽപ്പര്യം പ്രകടിപ്പിച്ചു. [2] 1924-ൽ അദ്ദേഹം ബെംഗളൂരു സെൻട്രൽ കോളേജിൽ നിന്ന് കലയിൽ ബിരുദം നേടി, 1926-ൽ പൂനെയിലെ ഇന്ത്യൻ ലോ സൊസൈറ്റിയുടെ ലോ കോളേജിൽ നിന്ന് നിയമബിരുദം നേടി [1]
ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിലെ മറ്റ് പല നേതാക്കളെയും പോലെ, പരമ്പരാഗത ഇന്ത്യൻ ശൈലിയും പാശ്ചാത്യ രീതിയിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസവും സമന്വയിപ്പിച്ചാണ് അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചത്. മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെയും രാജേന്ദ്രപ്രസാദിന്റെയും ആശയങ്ങളിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയ അദ്ദേഹം തന്റെ ജന്മനാടായ കർണാടകയിലെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ സജീവമായി പങ്കെടുക്കാൻ തുടങ്ങി.
രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം
[തിരുത്തുക]ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് സെഷനുകളിൽ കാഴ്ചക്കാരനായി നിജലിംഗപ്പ പങ്കെടുത്തു. 1936-ൽ എൻ.എസ്. ഹർദിക്കറുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തിയപ്പോൾ അദ്ദേഹം സംഘടനയിൽ സജീവമായ താൽപ്പര്യം പ്രകടിപ്പിച്ചു. ആദ്യം ഒരു സന്നദ്ധപ്രവർത്തകനായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ച അദ്ദേഹം പിന്നീട് പ്രദേശ് കോൺഗ്രസ് കമ്മിറ്റിയുടെ പ്രസിഡന്റായി, തുടർന്ന് 1968-ൽ അഖിലേന്ത്യാ കോൺഗ്രസ് കമ്മിറ്റിയുടെ പ്രസിഡന്റായി.
അദ്ദേഹം മൈസൂർ കോൺഗ്രസിന്റെ പ്രസിഡന്റായി, 1946 മുതൽ 1950 വരെ ചരിത്രപരമായ ഭരണഘടനാ അസംബ്ലിയിലും അംഗമായിരുന്നു. 1952-ൽ അദ്ദേഹം പിന്നീട് മൈസൂർ സംസ്ഥാനത്തെ ചിത്രദുർഗ മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് (ഇപ്പോൾ ചിത്രദുർഗ) ഒന്നാം ലോകസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.
കർണാടകയുടെ ഏകീകരണത്തിനായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ സേവനത്തെ മാനിച്ച്, ഏകീകൃത സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ആദ്യ മുഖ്യമന്ത്രിയായി നിജലിംഗപ്പയെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. അതേ സ്ഥാനത്തേക്ക് വീണ്ടും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട അദ്ദേഹം 1968 ഏപ്രിൽ വരെ ആ സ്ഥാനത്ത് തുടർന്നു. കർണാടകയിൽ, കാർഷിക, ജലസേചനം, വ്യാവസായിക, ഗതാഗത പദ്ധതികളുടെ വികസനത്തിൽ അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചു. [3]
1967ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ജനങ്ങൾ പാർട്ടിയിൽ അവിശ്വാസം പ്രകടിപ്പിച്ചപ്പോൾ നിജലിംഗപ്പ കോൺഗ്രസ് അധ്യക്ഷനായി . 1968ലും 1969ലും യഥാക്രമം ഹൈദരാബാദിലും ഫരീദാബാദിലും നടന്ന രണ്ട് കോൺഗ്രസ് സമ്മേളനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം അധ്യക്ഷനായിരുന്നു. ഈ സമയത്ത് പാർട്ടിക്കുള്ളിലെ വിഭാഗീയത വർധിക്കുകയും ഒടുവിൽ 1969-ൽ പാർട്ടിയുടെ ചരിത്രപരമായ പിളർപ്പിൽ കലാശിക്കുകയും ചെയ്തു [4] നിജലിംഗപ്പ, നീലം സഞ്ജിവ റെഡ്ഡി, കെ. കാമരാജ്, മൊറാർജി ദേശായി തുടങ്ങിയ മുതിർന്ന നേതാക്കൾ അടങ്ങുന്ന കോൺഗ്രസ് (സംഘടനാ) ആയി പാർട്ടി വിഭജിക്കപ്പെട്ടതിനാൽ, അവിഭക്ത ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ അവസാന പ്രസിഡന്റായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഇന്ദിരാഗാന്ധിയെ പിന്തുണച്ച കക്ഷി കോൺഗ്രസ് (ആർ) എന്നറിയപ്പെട്ടു. . [5]
സംഘടനാ കോൺഗ്രസ്
[തിരുത്തുക]1969ൽ കോൺഗ്രസ്സിലെ ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ അപ്രമാദിത്തത്തെ ചോദ്യം ചെയ്തുകൊണ്ട് അന്നത്തെ പ്രധാന നേതാക്കൾ എല്ലാവരും ചേർന്ന് ഉണ്ടാക്കിയ പിളർപ്പാണ് സംഘടനാ കോൺഗ്രസ് എന്നറിയപ്പെട്ടത്. നിജലിംഗപ്പ, നീലം സഞ്ജിവ റെഡ്ഡി, കെ. കാമരാജ്, മൊറാർജി ദേശായി എന്നിവരെല്ലാം അതിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. പിളർപ്പിനുമുമ്പുള്ള കോൺഗ്രസ് പാർട്ടിയിലേ നേതാക്കൾ മിക്കവാറും സംഘടനാ കോൺഗസ്സിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നെങ്കിലും അത് ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിഷ്പ്രഭമായി.അതുകൊണ്ട് കോൺഗ്രസ് പിളർപ്പിന് ശേഷം നിജലിംഗപ്പ ക്രമേണ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. പിന്നീട് സർദാർ വല്ലഭായ് പട്ടേൽ സൊസൈറ്റിയുടെ ചെയർമാനായും പ്രവർത്തിച്ചു.
വഹിച്ച സ്ഥാനങ്ങൾ
[തിരുത്തുക]
- 1936-1940: ചിതൽഡ്രോഗ് ജില്ലാ കോൺഗ്രസ് കമ്മിറ്റിയുടെ പ്രസിഡന്റ്
- 1937–1938: മൈസൂർ ലെജിസ്ലേറ്റീവ് കൗൺസിൽ അംഗം
- 1938-1950: മൈസൂർ കോൺഗ്രസ് വർക്കിംഗ് കമ്മിറ്റി അംഗം
- 1942–1945: മൈസൂർ പ്രദേശ് കോൺഗ്രസ് കമ്മിറ്റി (പിസിസി) ജനറൽ സെക്രട്ടറി
- 1945–1946: മൈസൂർ പിസിസി പ്രസിഡന്റ്
- 1946: കർണാടക പിസിസി പ്രസിഡന്റ്
- ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ അസംബ്ലിയിലെയും താൽക്കാലിക പാർലമെന്റിലെയും അംഗം
- 1948–1950: മൈസൂരിലെ ഭരണഘടനാ അസംബ്ലി അംഗവും പ്രസിഡന്റും
- 1949: കോൺഗ്രസ് വർക്കിംഗ് കമ്മിറ്റി അംഗം
- മൈസൂർ സർക്കാരിലെ ഗോപാൽ റാവു അന്വേഷണ സമിതി അംഗം
മരണവും പാരമ്പര്യവും
[തിരുത്തുക]നിജലിംഗപ്പ 2000 ഓഗസ്റ്റ് 8-ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ 97അമത്തെ വയസ്സിൽ ചിത്രദുർഗ്ഗയിലെ വീട്ടിൽ അന്തരിച്ചു
1963-ൽ നിജലിംഗപ്പ മുഖ്യമന്ത്രിയായിരിക്കെ, യു.എസ്.എയിലെ ലാൻഡ് ഗ്രാന്റ് കോളേജ് സമ്പ്രദായത്തിന്റെ മാതൃകയിൽ യു.എ.എസ് സ്ഥാപിക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അഗ്രികൾച്ചറൽ സയൻസ് സർവകലാശാല ബിൽ (ആക്ട് നമ്പർ 22) പാസാക്കുകയും ചെയ്തു. ഗാന്ധി കൃഷി വിജ്ഞാന കേന്ദ്ര കാമ്പസിന് 1300 ഏക്കർ അദ്ദേഹം അനുവദിച്ചു. [6]
വിരമിച്ച ശേഷവും നിജലിംഗപ്പ പരക്കെ ആദരിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു, ലാളിത്യത്തിനും സത്യസന്ധതയ്ക്കും പേരുകേട്ടവനായിരുന്നു. കർണാടക മുഖ്യമന്ത്രി എന്ന നിലയിൽ ടിബറ്റൻ അഭയാർത്ഥികൾക്ക് പുനരധിവാസത്തിനായി ഭൂമി നൽകിയതിനാൽ ഇന്ത്യയിലെ ടിബറ്റൻ സമൂഹം അദ്ദേഹത്തെ സ്നേഹപൂർവ്വം സ്മരിക്കുന്നു. ഇപ്പോൾ, കർണാടകയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ടിബറ്റൻ സെറ്റിൽമെന്റുകളും പ്രവാസികളുടെ ഏറ്റവുമധികം ജനസംഖ്യയും ഇവിടെ ഉണ്ട്, കർണാടകയിലെ ബൈലക്കുപ്പെ, മുണ്ട്ഗോഡ്, കൊല്ലേഗൽ, ഗുരുപുര (ബൈലക്കുപ്പയ്ക്ക് സമീപം) എന്നീ നാല് ടിബറ്റൻ സെറ്റിൽമെന്റുകൾ ഇന്നുമുണ്ട്. [7]
2003-ൽ നിജലിംഗപ്പയെ ആദരിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു സ്റ്റാമ്പ് പുറത്തിറക്കി. [8] ചിത്രദുർഗയുടെ പ്രാന്തപ്രദേശത്ത് NH-4 ന് സമീപം നിജലിംഗപ്പയുടെ ഒരു സ്മാരകം നിർമ്മിച്ചു; 2011 ജനുവരി ന് ദലൈലാമ ഇത് ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. ബെൽഗാമിലെ പഞ്ചസാര ഗവേഷണ സ്ഥാപനത്തിന് നിജലിംഗപ്പയുടെ പേര് നൽകുമെന്ന് കർണാടക മുഖ്യമന്ത്രി ബിഎസ് യെദ്യൂരപ്പ പ്രഖ്യാപിച്ചു.
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ 1.0 1.1 1.2 "FACTIONS AND POLITICAL LEADERS" (PDF). p. 193. Retrieved 11 March 2018."FACTIONS AND POLITICAL LEADERS" (PDF). p. 193. Retrieved 11 March 2018.
- ↑ Riti, M. D. "A politician who rose above politics". Rediff.com. Retrieved 11 March 2018.
- ↑ "NIJALINGAPPA – ARCHITECT OF KARNATAKA" (PDF). presidentvenkatraman.in. Archived from the original (PDF) on 2016-03-03.
- ↑ Singh, Mahendra Prasad (1981). Split in a Predominant Party: The Indian National Congress in 1969. ISBN 9788170171409.
- ↑ "Split in the Congress". Indiansaga.
- ↑ "History". uasbangalore.edu.in. Archived from the original on 2023-04-02. Retrieved 2023-04-02.
- ↑ "His Holiness the Dalai Lama Remembers Former Chief Minister Nijalingappa". Central Tibetan Administration. January 31, 2011. Archived from the original on 2013-03-21.
- ↑ Ainy (2016-06-01). "S. Nijalingappa". iStampGallery (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2023-03-11.
കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്
[തിരുത്തുക]- Nijalingappa, S. (2000). My Life and Politics: An Autobiography. Vision Books. ISBN 9788170944232.
പുറംകണ്ണികൾ
[തിരുത്തുക]- ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് വെബ്സൈറ്റിൽ ജീവചരിത്രം[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
- Pages using the JsonConfig extension
- CS1 അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്-language sources (en-us)
- Articles with dead external links from ജൂൺ 2023
- Chief Ministers of Karnataka
- ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ പ്രസിഡന്റുമാർ
- ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണസഭയിലെ അംഗങ്ങൾ
- കർണാടകയിൽ നിന്നുള്ള ലോക്സഭാംഗങ്ങൾ
- കർണാടകയിൽ നിന്നുമുള്ള ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകർ
- ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് മുഖ്യമന്ത്രിമാർ
- കർണ്ണാടകത്തിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ
- ഒന്നാം ലോക്സഭയിലെ അംഗങ്ങൾ
- 2000-ൽ മരിച്ചവർ
- 1902-ൽ ജനിച്ചവർ
- ഡിസംബർ 10-ന് ജനിച്ചവർ
- ഓഗസ്റ്റ് 8-ന് മരിച്ചവർ