ലക്ഷ്മൺ പൈ
ലക്ഷ്മൺ പൈ | |
---|---|
ജനനം | |
മരണം | 14 മാർച്ച് 2021 ഗോവ | (പ്രായം 95)
തൊഴിൽ | ചിത്രകാരൻ |
അറിയപ്പെടുന്നത് | ആധുനിക ചിത്രകല |
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ) | പൂർണിമ പൈ |
കുട്ടികൾ | 1 |
പുരസ്കാരങ്ങൾ | പത്മഭൂഷൺ പത്മശ്രീ നെഹ്റു അവാർഡ് (1995) ഗോവ സർക്കാരിന്റെ സംസ്ഥാന അവാർഡ് ലളിതകല അക്കാദമി അവാർഡ്, ഗോവയിലെ പരമോന്നത സിവിലിയൻ അവാർഡ് ഗോമന്ത് വിഭൂഷൻ അവാർഡ് |
വെബ്സൈറ്റ് | laxmanpai |
ഒരു ഇന്ത്യൻ ചിത്രകാരനായിരുന്നു ലക്ഷ്മൺ പൈ (21 ജനുവരി 1926 - 14 മാർച്ച് 2021). [1] ഗോവ കോളേജ് ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ പ്രിൻസിപ്പലായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 1977 മുതൽ 1987 വരെ അദ്ദേഹം ഈ പദവി വഹിച്ചിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ മൂന്നാമത്തെ പരമോന്നത സിവിലിയൻ പുരസ്കാരമായ പത്മഭൂഷൺ, ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [2] പുരസ്കാരങ്ങൾ ലഭിച്ചു. [3] [4]
ആദ്യകാലജീവിതം
[തിരുത്തുക]1926 ജനുവരി 21 ന് ഗോവയിലെ മാർഗാവോയിലാണ് പൈ ജനിച്ചത്. [5] [6] മഡ്ഗാവിലെ ഇളയപ്പന്റെ മൌജൊ ഫോട്ടോ സ്റ്റുഡിയോയിൽ ആയിരുന്നു കലാപ്രവർത്തനത്തിന്റെ തുടക്കം. പെയിന്റ് ഉപയോഗിച്ച് കറുപ്പും വെളുപ്പും ചിത്രങ്ങൾ മോടിവരുത്തുക ഉപയോഗിച്ച് എവിടെ. 1940 കളിൽ ഗോവ വിമോചന പ്രസ്ഥാനത്തിൽ സജീവമായി പങ്കെടുത്ത അദ്ദേഹത്തെ പോർച്ചുഗീസുകാർ മൂന്നുതവണ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. [7] അറസ്റ്റിലായതിനെത്തുടർന്ന് പോർച്ചുഗീസ് പോലീസ് അദ്ദേഹത്തെ മർദ്ദിച്ചു. ഇക്കാരണത്താൽ മാതാപിതാക്കൾ അദ്ദേഹത്തെ ബോംബെ നഗരത്തിലേക്ക് അയച്ചു. അവിടെ 1943 മുതൽ 1947 വരെ മുംബൈയിലെ സർ ജെജെ സ്കൂൾ ഓഫ് ആർട്ടിൽ പഠിച്ചു. 1947 ൽ അദ്ദേഹത്തിന് മയോ മെഡൽ ലഭിച്ചു. [8] 1946 ൽ പൈ മാർഗോ പോലീസ് സ്റ്റേഷന് പുറത്ത് ഒരു സത്യാഗ്രഹം നടത്തി. [9]
കരിയർ
[തിരുത്തുക]പഠനം പൂർത്തിയാക്കിയ ഉടൻ പൈ സർ ജെജെ സ്കൂൾ ഓഫ് ആർട്ടിൽ അദ്ധ്യാപനം ആരംഭിച്ചു. [7] അതേസമയം, ബോംബെ പ്രോഗ്രസീവ് ആർട്ടിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തു, എന്നിരുന്നാലും അദ്ദേഹം അംഗമായില്ല. [9] ഒരിക്കൽ ഫ്രാൻസിസ് ന്യൂട്ടൺ സൂസ വരച്ച നഗ്നചിത്രത്തെ അന്നത്തെ ബോംബെ മുഖ്യമന്ത്രി മൊറാർജി ദേശായി എതിർത്തതായി പൈ ഓർമ്മിക്കുന്നു. സൂസയുമായുള്ള പൈയുടെ ബന്ധം കാരണം അദ്ദേഹത്തെ സ്ഥാനഭ്രഷ്ടനാക്കി. സർ ജെജെ സ്കൂൾ ഓഫ് ആർട്ടിന് പൈ ഇതിനെക്കുറിച്ച് ഒരു കത്തെഴുതിയെങ്കിലും സ്ഥാപന മേധാവിക്കെതിരായ ആരോപണം ഉപേക്ഷിക്കാൻ പറഞ്ഞു. അദ്ദേഹം അത് ചെയ്യാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും അതിന്റെ ഫലമായി പുറത്താക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു.
തുടർന്ന്, അന്ന് പാരീസിലുണ്ടായിരുന്ന എസ്എച്ച് റാസയ്ക്ക് അദ്ദേഹം കത്തെഴുതി. പൈയോട് പാരീസിലെത്താൻ റാസ ആവശ്യപ്പെട്ടു. പൈ പാരീസിലേക്ക് പോയി അവിടെ ഫ്രെസ്കോയും കൊത്തുപണിയും പഠിച്ചു. പ്രശസ്തമായ എകോൾ ഡെസ് ബ്യൂക്സ്-ആർട്സിൽ പഠിച്ച അദ്ദേഹം പത്തുവർഷം പാരീസിൽ താമസിച്ചു. പാരീസിലെ താമസത്തിനിടയിൽ പായ് നഗരത്തിൽ പത്ത് സോളോ എക്സിബിഷനുകൾ നടത്തി. [10] [11]
ലോകമെമ്പാടുമുള്ള 110-ലധികം വൺ മാൻ ഷോകൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ക്രെഡിറ്റിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ലണ്ടൻ, മ്യൂണിച്ച്, ഹാനോവർ, സ്റ്റട്ട്ഗാർട്ട്, ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റി, ബ്രെമെൻ, സാൻ ഫ്രാൻസിസ്കോ, ബാങ്കോക്ക്, ക്വാലാലംപൂർ, സിംഗപ്പൂർ, ന്യൂഡൽഹി, മുംബൈ, കൊൽക്കത്ത, ഗോവ, സാവോ പോളോ എന്നിവിടങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോളോ എക്സിബിഷനുകൾ നടന്നു. [7] പൈ ജർമ്മനിയിൽ റോസെന്താൽ പോർസലൈൻ കല പഠിച്ചു. പാരീസ്, ടോക്കിയോ, സാവോ പോളോ എന്നിവിടങ്ങളിലെ നിരവധി ബിനയലുകളിലും അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തു. [12]
ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങിയ അദ്ദേഹം 1977 ൽ ഗോവ കോളേജ് ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ പ്രിൻസിപ്പൽ സ്ഥാനം ഏറ്റെടുത്തു. 1987 വരെ ഈ സ്ഥാപനത്തിൽ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. പനജിയുടെ അൽട്ടിൻഹോ പ്രദേശത്ത് പുതിയ കോളേജ് കാമ്പസ് സൃഷ്ടിക്കുന്നതിൽ അദ്ദേഹം പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചു.
പൈയുടെ കൃതികൾ
[തിരുത്തുക]1947 മുതൽ 1950 വരെ ഗോവൻ വിഷയങ്ങളിൽ നിന്നും ഇന്ത്യൻ മിനിയേച്ചറുകളിൽ നിന്നും പൈ പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യ കൃതികൾ ഗോവന്റെ ജീവിതരീതിയെക്കുറിച്ചാണ് സംസാരിക്കുന്നത്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ നിന്ന് ' സാംബൗലിം ഷിഗ്മോ' അല്ലെങ്കിൽ ഫെനി നിർമ്മാണ പ്രക്രിയയെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. പുരാതന ഈജിപ്ഷ്യൻ ശില്പങ്ങളും പൈയ്ക്ക് പ്രചോദനമായി. പെയിന്റ് ചെയ്യുമ്പോൾ അദ്ദേഹം സംഗീതം ശ്രദ്ധിച്ചു. കുമാർ ഗാന്ധർവ്, ഭീംസെൻ ജോഷി, കിഷോരി അമോങ്കർ എന്നിവരാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രിയങ്കരങ്ങൾ. [7] ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രീയ സംഗീതത്തിന്റെ വിവിധ രാഗങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി പൈ വിവിധ ചിത്രങ്ങൾ വരച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികളിൽ, കുറിപ്പുകളുടെ വൈബ്രേഷനുകൾ നിർണ്ണയിക്കുന്ന സംഗീതത്തിന്റെ മാനസികാവസ്ഥകൾക്ക് അദ്ദേഹം ഒരു വിഷ്വൽ വ്യാഖ്യാനം നൽകുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രരചന പരമ്പരയായ 'മ്യൂസിക്കൽ മൂഡ്സ്' (1965) ഇന്ത്യൻ ക്ലാസിക്കൽ രാഗങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. [9] സിത്താർ, ബൻസൂരി എന്നിവയും പൈ വായിച്ചിരുന്നു.
ബെൻ ആന്റ് ആബി ഗ്രേ ഫൗണ്ടേഷൻ, ന്യൂയോർക്ക് പബ്ലിക് ലൈബ്രറി, ബെർലിൻ മ്യൂസിയം, മ്യൂസിയം ഓഫ് മോഡേൺ ആർട്ട്, പാരീസ്, മദ്രാസ് മ്യൂസിയം, നാഗ്പൂർ മ്യൂസിയം, നാഷണൽ ഗാലറി ഓഫ് മോഡേൺ ആർട്ട്, ന്യൂഡൽഹി, പഞ്ചാബ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി മ്യൂസിയം എന്നിവിടങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
സ്വകാര്യ ജീവിതം
[തിരുത്തുക]നേരത്തെ ഷിംലയിൽ വെച്ച് കണ്ടുമുട്ടിയ പൂർണിമയെ 40 ആം വയസ്സിൽ പൈ വിവാഹം കഴിച്ചു. [13] [9]
മരണം
[തിരുത്തുക]2021 മാർച്ച് 14 ന് ഗോവയിലെ ഡോണ പോളയിലെ വീട്ടിൽ വച്ച് പൈ അന്തരിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന് 95 വയസ്സായിരുന്നു. [14]
അവാർഡുകൾ
[തിരുത്തുക]- ലളിത് കല അക്കാദമി അവാർഡ്, മൂന്ന് തവണ (1961, 1963, 1972) [5]
- പത്മശ്രീ അവാർഡുകൾ, ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് (1985) [3]
- ഗോവ സർക്കാരിന്റെ സംസ്ഥാന അവാർഡ്
- നെഹ്റു അവാർഡ് (1995)
- ഗോവയിലെ പരമോന്നത സിവിലിയൻ അവാർഡ് ഗോമന്ത് വിഭൂഷൻ അവാർഡ്. [15] [16]
- പത്മ ഭൂഷൺ [17]
ഇതും കാണുക
[തിരുത്തുക]പരാമർശങ്ങൾ
[തിരുത്തുക]
- ↑ "Christies profile". Christies The Art People. 2015. Retrieved 20 July 2015.
- ↑ "Goa Art Gallery profile". Goa Art Gallery. 2015. Retrieved 20 July 2015.
- ↑ 3.0 3.1 "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 26 January 2018. Retrieved 25 January 2018.
- ↑ "From Liberation struggle to Padma Bhushan: Laxman Pai". Gauree Malkarnekar. The Times of India. 26 January 2018. Retrieved 26 January 2018.
- ↑ 5.0 5.1 "Saffron Art profile". Saffron Art. 2015. Retrieved 20 July 2015.
- ↑ "Blouartinfo profile". Blouartinfo. 2015. Archived from the original on 2019-03-06. Retrieved 20 July 2015.
- ↑ "Biography Laxman Pai". Ask Art. 2015. Retrieved 20 July 2015.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 18 Sep, Lisa Monteiro /; 2016; Ist, 03:44. "The life and times of Goa's greatest living artist | Goa News - Times of India". The Times of India (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 15 March 2021.
{{cite web}}
:|last2=
has numeric name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ 15 Mar, Lisa Monteiro / TNN /; 2021; Ist, 04:01. "Artist, Freedom Fighter, Teacher: The Colourful Life Of Pai | Goa News - Times of India". The Times of India (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 15 March 2021.
{{cite web}}
:|last2=
has numeric name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Sothebys - Laxman Pai". Sothebys.
- ↑ "Laxman Pai : Artist Detail Information". dhoomimalgallery.com. Archived from the original on 2021-05-08. Retrieved 15 March 2021.
- ↑ "Laxman Pai: The Life And Times of An Art Great |". goastreets.com. Archived from the original on 2021-04-23. Retrieved 15 March 2021.
- ↑ "Goan artist Laxman Pai passes away at 95". The Indian Express (in ഇംഗ്ലീഷ്). 15 March 2021. Retrieved 15 March 2021.
- ↑ Times, Navhind (9 December 2016). "Laxman Pai conferred with the Gomant Vibhushan Award".
- ↑ "Laxman Pai to be conferred with Gomant Vibhushan". The Goan EveryDay.
- ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 26 January 2018. Retrieved 25 January 2018.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link)