ടികാൽ
 | |
| യുനെസ്കോ ലോക പൈതൃക സ്ഥാനം | |
|---|---|
| സ്ഥാനം | ഗ്വാട്ടിമാല  [2] |
| മാനദണ്ഡം | i, iii, iv, ix, x |
| അവലംബം | 64 |
| നിർദ്ദേശാങ്കം | 17°13′20″N 89°37′25″W / 17.222094444444°N 89.623613888889°W |
| രേഖപ്പെടുത്തിയത് | (Unknown വിഭാഗം) |
| വെബ്സൈറ്റ് | www |
പുരാതന മായൻ സംസ്കാര കാലഘട്ടത്തിലെ ഏറെ പ്രാധാന്യമുള്ള വൻനഗരങ്ങളിലൊന്ന്. എ. ഡി. 600 കളിലും 700 കളിലും ഇവിടെ ജനങ്ങൾ തിങ്ങിപ്പാർത്തിരുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. പടിഞ്ഞാറൻ ഗ്വാട്ടിമാലയിലുള്ള പീറ്റനിലെ ഉഷ്ണമേഖലാ മഴക്കാടുകളിൽ ഈ സംസ്കാരത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കാണാം.
ചരിത്രം
[തിരുത്തുക]ഒരു ചെറു കാർഷിക ഗ്രാമമെന്ന നിലയ്ക്കാണ് ഇതിന്റെ ആരംഭമെന്ന് (600 ബി.സി.) കരുതപ്പെടുന്നു. ബി. സി. 300 കളിൽ നിർമ്മാണമാരംഭിച്ച ടികാൽ നഗരത്തിന്റെ കേന്ദ്രഭാഗത്തിന്റെ പണി എ. ഡി. 800 ആയപ്പോഴേക്കും പൂർത്തിയായി എന്നാണ് വിശ്വാസം. ഏറെ വിസ്തൃതമായിരുന്ന നഗരത്തിന്റെ കേന്ദ്രഭാഗത്തിന് 2.59 ച. കി. മീ. വിസ്തീർണമുണ്ടായിരുന്നു. നഗരപ്രൗഢിയുടെ ഉച്ചാവസ്ഥയിൽ ഇവിടെ ഒരു ലക്ഷത്തോളം ജനങ്ങൾ നിവസിച്ചിരുന്നതായിട്ടാണ് രേഖകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. സമ്പൽസമൃദ്ധമായിരുന്ന ഈ നഗരം കാർഷിക-വാണിജ്യ-മത മേഖലകളിലും കലാരംഗത്തും ഒരുപോലെ ശോഭിച്ചിരുന്നു. മധ്യ മെക്സിക്കോയിൽനിന്നുവരെ വണിക്കുകൾ തങ്ങളുടെ ഉത്പന്നങ്ങൾ കൈമാറ്റം ചെയ്യുവാനായി ഇവിടെ എത്തിയിരുന്നു.
നാശം
[തിരുത്തുക]ജനപ്പെരുപ്പം, പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളുടെ ദൗർലഭ്യം, മായൻ നഗരങ്ങൾ തമ്മിലുണ്ടായിരുന്ന കിടമത്സരം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഈ നഗരം ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ടുവെന്ന് ചരിത്രകാരൻമാർ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഇന്നും ഇതിന്റെ യഥാർഥകാരണം അജ്ഞാതമാണ്.
ക്ഷേത്രങ്ങളുടെയും കൊട്ടാരങ്ങളുടെയും അവശിഷ്ടങ്ങൾ ടികാൽ പ്രദേശത്തു കാണാം. തട്ടുതട്ടായി നിലകൊള്ളുന്ന പിരമിഡുകളിലാണ് ഇവ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. നഗരചത്വരത്തിനു ചുറ്റുമായി വിന്യസിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഇതിലെ ഏറ്റവും പൊക്കംകൂടിയ കെട്ടിടഭാഗത്തിന്റെ ഉയരം 67 മീ. ആണ്.
ടികാൽ പ്രദേശത്തുനിന്നും കണ്ടെടുത്തിട്ടുള്ളതിൽവച്ച് ഏറ്റവും പ്രധാന പുരാവസ്തു മുദ്രിതമായ ഒരു ജേഡ് കല്ല് (Layden plaque) ആണ്. കട്ടികുറഞ്ഞ ഈ ജേഡ് പാളിയുടെ ഒരു വശം 320 എ. ഡിക്ക് അനുരൂപമായ ഒരു തീയതിയാലും മറുവശം വേഷഭൂഷാദികളണിഞ്ഞ രൂപത്താലും അലംകൃതമായിരിക്കുന്നു. ഇവിടെനിന്നും ലഭിച്ച കൊത്തുപണികൾ ചെയ്ത ശിലാസ്തൂപങ്ങൾ, ശിലാമണ്ഡപങ്ങൾ എന്നിവ ഒരു അനുഷ്ഠാന കേന്ദ്രമെന്ന നിലയിൽ ടികാലിനുണ്ടായിരുന്ന പ്രാധാന്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു.
1960 കളിലും 70 കളിലും പെൻസിൽവാനിയ സർവകലാശാലയിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞർ ഈ പ്രദേശത്ത് പര്യവേക്ഷണവും പുരാവസ്തുഗവേഷണവും നടത്തുകയുണ്ടായി. ഇന്ന് ഗ്വാട്ടിമാലയിലെ ദേശീയ ഉദ്യാനങ്ങളിലൊന്നാണ് ടികാൽ.
ഭരണാധികാരികൾ
[തിരുത്തുക]The dynastic line of Tikal, founded as early as the 1st century AD, spanned 800 years and included at least 33 rulers.[3]
| Name (or nickname)[4][5] | Ruled | Dynastic succession no. |
Alternative Names | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Yax Ehb' Xook | c. 90 | 1 | Yax Moch Xok, Yax Chakte'l Xok, First Scaffold Shark[6] | ||
| Foliated Jaguar | c. 292 | ? | – | ||
| Animal Headdress | ? | 10? | Kinich Ehb'? | ||
| Siyaj Chan K'awiil I | c. 307 | 11 | – | ||
| Lady Une' B'alam | c. 317 | 12? | – | ||
| K'inich Muwaan Jol I | ? –359 | 13 | Mahk'ina Bird Skull, Feather Skull | ||
| Chak Tok Ich'aak I | 360–378 | 14 | Jaguar Paw, Great Paw, Great Jaguar Paw | ||
| Yax Nuun Ayiin I | 379 –404? | 15 | Curl Snout, Curl Nose | ||
| Siyaj Chan K'awiil II | 411–456 | 16 | Stormy Sky, Manikin Cleft Sky | ||
| Kan Chitam | 458–c. 486 | 17 | Kan Boar, K'an Ak | ||
| Chak Tok Ich'aak II | c. 486–508 | 18 | Jaguar Paw II, Jaguar Paw Skull | ||
| Lady of Tikal | Kaloomte' B'alam | c. 511–527+ | 19 | Curl Head | |
| Bird Claw | ? | 20? | Animal Skull I | ||
| Wak Chan K'awiil | 537?–562 | 21 | Double Bird | ||
| Animal Skull | c. 593–628 | 22 | – | ||
| K'inich Muwaan Jol II | c. 628–650 | 23 or 24 | – | ||
| Nuun Ujol Chaak | c. 650–679 | 25 | Shield Skull, Nun Bak Chak | ||
| Jasaw Chan K'awiil I | 682–734 | 26 | Ruler A, Ah Cacao | ||
| Yik'in Chan K'awiil | 734–c. 766 | 27 | Ruler B, Yaxkin Caan Chac, Sun Sky Rain | ||
| Ruler 28 | c. 766–768 | 28 | – | ||
| Yax Nuun Ayiin II | 768–c. 794 | 29 | – | ||
| Nuun Ujol K'inich | c. 800? | 30? | – | ||
| Dark Sun | –810+ | 31? | – | ||
| Jewel K'awiil | –849+ | ? | – | ||
| Jasaw Chan K'awiil II | –869+ | ? | – | ||
ചിത്രശാല
[തിരുത്തുക]-
ടികാൽ -
-
ടികാലിന്റെ ചിഹ്നം -
സൺ മൂൺ പിരമിഡ് -
ടികാൽ പ്ലാസയും വടക്കേ അക്രോപൊളിസും -
-
-
എഡ്ഷുക്ക് -
-
മുണ്ടോ പെർഡിഡോ പിരമിഡ് -
ഏഴ് ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ ടികാൽ പ്ലാസ -
-
സെയാർക്ക് ക്ഷേത്രം -
-
വടക്കേ അക്രോപൊളിസിലെ മുഖത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള കൊത്തുപണി -
നാലാം ക്ഷേത്രത്തിലെ മൂന്നാം ലിഖിതം. -
ടികാലിൽനിന്നും ലഭിച്ച മുപ്പത്തൊന്നാം ശിലാലിഖിതം. ഷിയാജ് ചാൻ ഖാവ്വി രണ്ടാമന്റെത് -
.jpg)
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ Martin & Grube 2000, p.47.
- ↑ archINFORM https://www.archinform.net/ort/826.htm. Retrieved 6 ഓഗസ്റ്റ് 2018.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ Martin & Grube 2000, p.25.
- ↑ Sharer & Traxler 2006, pp.310-2
- ↑ Martin & Grube 2000 pp.26-52.
- ↑ Drew 1999, p.187.
Wonders of the world
പുറം കണ്ണികൾ
[തിരുത്തുക]
- Information at www.tikalpark.com
- Official site, Ministry of Culture and Sports of Guatemala (in Spanish)
- Tikal Digital Media Archive at CyArk Archived 2011-11-14 at the Wayback Machine.
 | കടപ്പാട്: കേരള സർക്കാർ ഗ്നൂ സ്വതന്ത്ര പ്രസിദ്ധീകരണാനുമതി പ്രകാരം ഓൺലൈനിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മലയാളം സർ‌വ്വവിജ്ഞാനകോശത്തിലെ ടികാൽ എന്ന ലേഖനത്തിന്റെ ഉള്ളടക്കം ഈ ലേഖനത്തിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക് പകർത്തിയതിന് ശേഷം പ്രസ്തുത ഉള്ളടക്കത്തിന് സാരമായ മാറ്റങ്ങൾ വന്നിട്ടുണ്ടാകാം. |
