മഗാഹി ഭാഷ
Magahi | |
---|---|
Magadhi | |
| |
ഉത്ഭവിച്ച ദേശം | India |
ഭൂപ്രദേശം | Bihar, Jharkhand, West Bengal[2][3][4] |
സംസാരിക്കുന്ന നരവംശം | Magahi |
മാതൃഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നവർ | 20.7 million (2011 census)[5][6] (additional speakers counted under Hindi) |
പൂർവ്വികരൂപം | |
ഭാഷാഭേദങ്ങൾ |
|
Devanagari Kaithi (formerly) | |
ഔദ്യോഗിക സ്ഥിതി | |
Recognised minority language in | |
ഭാഷാ കോഡുകൾ | |
ISO 639-2 | mag |
ISO 639-3 | mag |
ഗ്ലോട്ടോലോഗ് | maga1260 [8] |
Magahi speaking regions |
കിഴക്കൻ ഇന്ത്യയിലെ ബീഹാർ, ജാർഖണ്ഡ്, പശ്ചിമ ബംഗാൾ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും, [9][10] നേപ്പാളിലെ തെറായിയിലും [11]സംസാരിക്കുന്ന ഒരു ഭാഷയാണ് മാഗാഹി ഭാഷ (𑂧👂𑂯𑂲), മഗധി (𑂧👂👂𑂲) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. മാഗഹിയുടെ പൂർവ്വികനാണ് മാഗധി പ്രാകൃതം, അതിൽ നിന്നാണ് ഈ പേരുണ്ടായത്.[12]
നാടൻ പാട്ടുകളുടെയും കഥകളുടെയും വളരെ സമ്പന്നവും പഴയതുമായ പാരമ്പര്യമുണ്ട്. പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ മാൾഡ ജില്ലയിലും ബീഹാറിലെ ഒമ്പത് ജില്ലകളിലും (ഗയ, പട്ന, ജെഹാനാബാദ്, ഔറംഗബാദ്, നളന്ദ, ഷെയ്ഖ്പുര, നവാഡ, ലഖിസാരായി, അർവാൾ), ജാർഖണ്ഡിലെ എട്ട് ജില്ലകൾ (ഹസാരിബാഗ്, പലാമു, ഛത്ര, കോഡെർമ, ജംതാര, ബൊക്കാറോ, ധൻബാദ്, ഗിരിദിഹ്) എന്നിവിടങ്ങളിലും ഇത് സംസാരിക്കുന്നു. [13]മഗാഹിയുടെ ഭാഷാഭേദമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഖോർത്ത സംസാരിക്കുന്നവർ ഉൾപ്പെടെ[5]മഗാഹി ഭാഷ സംസാരിക്കുന്ന ഏകദേശം 20,700,000 പേരുണ്ട്.
പുരാതന മഗധ രാജ്യമായ മഗധയിൽ നിന്നാണ് മഗാഹി ഉരുത്തിരിഞ്ഞത്. ഗംഗയുടെ തെക്കും സോൻ നദിയുടെ കിഴക്കുമുള്ള പ്രദേശമായിരുന്നു ഇതിന്റെ കേന്ദ്രം.
മഗാഹിയിൽ സംസാരിക്കുന്നവരുടെ എണ്ണം ഏകദേശം 12.6 ദശലക്ഷമാണെങ്കിലും ഇന്ത്യയിൽ അത് ഭരണഘടനാപരമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. ബീഹാറിൽ വിദ്യാഭ്യാസപരവും ഔദ്യോഗികവുമായ കാര്യങ്ങൾക്ക് ഹിന്ദിയാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.[14] 1961 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം മാഗാഹി ഹിന്ദിയുടെ കീഴിൽ നിയമപരമായി ലയിച്ചു.[15]
കുറിപ്പുകൾ
[തിരുത്തുക]- ↑ additional official language of Jharkhand
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ Grierson, George Abraham. Linguistic Survey Of India, Volume 5.2. p. 10.
- ↑ Grierson, G.A. (1927). "Magahi or Magadhi". Internet Archive.
- ↑ "Magahi". Omniglot.
- ↑ Atreya, Lata. "Magahi and Magadh: Language and the People" (PDF). Global Journal of Interdisciplinary Social Sciences.
- ↑ 5.0 5.1 "Magahi". ethnologue.
- ↑ "Scheduled Languages in descending order of speaker's strength - 2011" (PDF). Registrar General and Census Commissioner of India. 29 June 2018.
- ↑ "झारखंड : रघुवर कैबिनेट से मगही, भोजपुरी, मैथिली व अंगिका को द्वितीय भाषा का दर्जा". Prabhat Khabar (in ഹിന്ദി). 21 March 2018. Retrieved 17 November 2018.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Magahi". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
{{cite book}}
: External link in
(help); Unknown parameter|chapterurl=
|chapterurl=
ignored (|chapter-url=
suggested) (help) - ↑ Prasad, Saryoo (2008). Magahī Phonology: A Descriptive Study. p. 6. ISBN 9788180695254. Retrieved 4 November 2018.
- ↑ Brass, Paul R. (2005). Language, Religion and Politics in North India. p. 93. ISBN 9780595343942. Retrieved 4 November 2018.
- ↑ Eberhard, David M.; Simons, Gary F.; Fennig, Charles D., eds. (2021). Magahi (Twenty-fourth ed.). Dallas, Texas: SIL International. Retrieved 29 April 2021.
{{cite book}}
:|work=
ignored (help) - ↑ "How a Bihari lost his mother tongue to Hindi". 22 September 2017. It is considered as a dialect of Hindi continuum.
- ↑ Frawley, William (May 2003). International Encyclopedia of Linguistics: 4-Volume Set (in ഇംഗ്ലീഷ്). Oxford University Press, USA. ISBN 9780195139778. Retrieved 8 November 2018.
- ↑ "History of Indian Languages". Diehardindian.com. Archived from the original on 26 February 2012. Retrieved 29 February 2012.
- ↑ Verma, Mahandra K. (2001). "Language Endangerment and Indian languages : An exploration and a critique". Linguistic Structure and Language Dynamics in South Asia. ISBN 9788120817654.
കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്
[തിരുത്തുക]- Munishwar Jha - "Magadhi And Its Formation," Calcutta Sanskrit College Research Series, 1967, 256 pp
- Saryu Prasad - "A Descriptive Study of Magahi Phonology", PhD thesis submitted to Patna University.
- A.C. Sinha (1966) - "Phonology and Morphology of a Magahi Dialect", PhD awarded by the University of Poona.(now Pune)
- G.A. Grierson Essays on Bihari Declension and Conjugation, Journal of the Asiatic Society of Bengal, vol. iii, pp. 119–159
- Hoernle, A.F. Rudolf & Grierson, G.A. A Comparative Dictionary of the Bihari Language
- Prasad, Swarnlata (1959) Juncture and Aitch in Magahi, Indian Linguistics, Turner Jubilee Volume, 1959 pp. 118–124.
- Sweta Sinha (2014) - "The Prosody of Stress and Rhythm in Magahi", PhD thesis submitted to Jawaharlal Nehru University, New Delhi.
- Sweta Sinha (2018)- "Magahi Prosody", Bahri Publications: New Delhi. ISBN 978-93-83469-14-7.