Jump to content

അനിൽ പ്രകാശ് ജോഷി

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Anil Prakash Joshi എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
Anil Prakash Joshi
The President, A.P.J. Abdul Kalam presenting Padma Shri to Dr. Anil Prakash Joshi, for his contribution in promoting indigenous technologies, at investiture ceremony in New Delhi on March 29, 2006.
ജനനം (1955-04-06) 6 ഏപ്രിൽ 1955  (69 വയസ്സ്)
Kotdwar, Pauri Garhwal district, Uttarakhand, India
തൊഴിൽSocial worker
Botanist
Green activist
അറിയപ്പെടുന്നത്Himalayan Environmental Studies and Conservation Organization
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ)Dr. Sandhya Joshi
കുട്ടികൾShivam Joshi
മാതാപിതാക്ക(ൾ)Fateh Ram Joshi, Satyabhama Joshi
പുരസ്കാരങ്ങൾPadma Bhushan
Padma Shri
Jamnalal Bajaj Award
Ashoka Fellowship
The Week Man of the Year
ISC Jawaharlal Nehru Award

ഒരു പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകനും ഹരിത പ്രവർത്തകനും ഡെറാഡൂൺ ആസ്ഥാനമായുള്ള സന്നദ്ധ സംഘടനയായ ഹിമാലയൻ എൻവയോൺമെന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ആൻഡ് കൺസർവേഷൻ ഓർഗനൈസേഷന്റെ (ഹെസ്കോ) സ്ഥാപകനുമാണ് ഡോ. അനിൽ പ്രകാശ് ജോഷി . ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ വികസനത്തിനായി പരിസ്ഥിതിയെ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയായ സുസ്ഥിര സാങ്കേതികവിദ്യകൾ വികസിപ്പിക്കുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പ്രധാനമായും ഉൾപ്പെടുന്നു. ജിഡിപിക്ക് സമാന്തരമായ പാരിസ്ഥിതിക വളർച്ചാ അളവുകോലായ ജിഇപി (മൊത്തം പരിസ്ഥിതി ഉൽപ്പന്നം) അദ്ദേഹം ആവിഷ്കരിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2021 ജൂൺ 5-ന് ഉത്തരാഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ വളർച്ചാ നടപടിയായി GEP അംഗീകരിച്ചു. 2003-ൽ വീക്ക് മാഗസിൻ അദ്ദേഹത്തെ ഈ വർഷത്തെ മനുഷ്യനായി തിരഞ്ഞെടുത്തു. ജമ്‌നാലാൽ ബജാജ് അവാർഡ് സ്വീകർത്താവും അശോക ഫെല്ലോയുമാണ്. ഇന്ത്യൻ സമൂഹത്തിന് നൽകിയ സംഭാവനകൾക്ക് 2006-ൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് അദ്ദേഹത്തിന് നാലാമത്തെ ഉയർന്ന സിവിലിയൻ ബഹുമതിയായ പത്മശ്രീ നൽകി ആദരിച്ചു. ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിനുള്ള 2020-ലെ മൂന്നാമത്തെ പരമോന്നത സിവിലിയൻ ബഹുമതിയായ പത്മഭൂഷണും അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു. 2020 ഡിസംബർ 25-ന് സംപ്രേഷണം ചെയ്ത കൗൺ ബനേഗാ ക്രോർപതി, കരംവീർ എപ്പിസോഡിൽ ഡോ. ജോഷി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു.

ജീവചരിത്രം

[തിരുത്തുക]

ഡോ. അനിൽ പ്രകാശ് ജോഷി, 1955 ഏപ്രിൽ 6-ന്, ഇന്ത്യയിലെ ഇന്നത്തെ ഉത്തരാഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനത്തിലെ പൗരി ഗർവാൾ ജില്ലയിലെ കോട്ദ്വാറിൽ ഒരു കർഷക കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ചു[1]. കൂടാതെ സസ്യശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദവും പരിസ്ഥിതിശാസ്ത്രത്തിൽ ഡോക്ടറൽ ബിരുദവും കരസ്ഥമാക്കി. [2] കോട്‌വാർ ഗവൺമെന്റ് പിജി കോളേജിൽ ഫാക്കൽറ്റി അംഗമായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതം ആരംഭിച്ച അദ്ദേഹം 1979-ൽ ജോലി രാജിവച്ച് ഹിമാലയൻ എൻവയോൺമെന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ആൻഡ് കൺസർവേഷൻ ഓർഗനൈസേഷൻ (ഹെസ്കോ) എന്ന സർക്കാർ ഇതര സ്ഥാപനം സ്ഥാപിച്ചു. ഹെസ്‌കോയുടെ ആഭിമുഖ്യത്തിൽ, പ്രാദേശിക വിഭവങ്ങൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്തി കാർഷിക മേഖലയ്‌ക്കായി പുതിയ പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദ സാങ്കേതികവിദ്യകളുടെ ഗവേഷണവും വികസനവും ജോഷി പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. 30 പേരടങ്ങുന്ന ഒരു സംഘം അദ്ദേഹത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. കൂടാതെ ഈ സംഘം സംസ്ഥാനത്തെ 40 ഗ്രാമങ്ങളിൽ പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദ സാങ്കേതിക വിദ്യകളും[3] സംബന്ധിച്ച അറിവ് പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നതായി അറിയപ്പെടുന്നു.[4] അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൊത്ത പാരിസ്ഥിതിക ഉൽപ്പാദനം എന്ന ആശയം പിന്നീട് സംസ്ഥാന സർക്കാർ അംഗീകരിച്ചു.[5]

വുമൺ ടെക്നോളജി പാർക്ക്, മൗണ്ടൻ-ഇക്കോ സിസ്റ്റത്തിനായുള്ള സാങ്കേതിക ഇടപെടൽ, പർവതത്തിലെ ഇക്കോളജിക്കൽ ഫുഡ് മിഷൻ, വിമൻസ് ഇനീഷ്യേറ്റീവ് ഫോർ സെൽഫ് എംപ്ലോയ്‌മെന്റ് (WISE) എന്നിങ്ങനെ വിഭവാധിഷ്ഠിത ഗ്രാമീണ വികസനത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഡോ. ജോഷി നിരവധി സാമൂഹിക പരിപാടികൾ ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. [6][1]കൂടാതെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ വാട്ടർ മില്ലുകൾ, കമ്പോസ്റ്റിംഗ് കുഴികൾ, ടോയ്‌ലറ്റുകൾ, പ്ലാൻ അധിഷ്ഠിത മരുന്നുകളും ഹെർബൽ കീടനാശിനികളും മഴവെള്ള സംഭരണ ​​സാങ്കേതിക വിദ്യകളും ലഭ്യമാക്കുന്നതിൽ വിജയിച്ചതായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.[4] കളയായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്ന കുറി എന്ന പ്രാദേശിക കുറ്റിച്ചെടിക്ക് ഫർണിച്ചറുകൾ, കുന്തുരുക്കങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാക്കാനും അവശേഷിച്ചവ കാലിത്തീറ്റയായി ഉപയോഗിക്കാനും ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നത് ജോഷി വികസിപ്പിച്ച ഒരു സംരംഭമായിരുന്നു.[7] ഈ വിഷയത്തിൽ 60-ലധികം ലേഖനങ്ങളും പത്ത് പുസ്തകങ്ങളും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലുണ്ട്.[1]

സാമൂഹിക സംരംഭക ശൃംഖലയായ അശോക, 1993-ൽ അദ്ദേഹത്തെ തങ്ങളുടെ ഫെല്ലോ ആയി തിരഞ്ഞെടുത്തു.[4] ഇന്ത്യൻ സയൻസ് കോൺഗ്രസ് അദ്ദേഹത്തിന് 1999-ൽ ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റു അവാർഡ് നൽകി. 2002-ൽ ദി വീക്ക് മാഗസിൻ അദ്ദേഹത്തെ മാൻ ഓഫ് ദ ഇയർ ആയി തിരഞ്ഞെടുത്തു.[1] പത്മശ്രീ സിവിലിയൻ അവാർഡിനുള്ള 2006-ലെ റിപ്പബ്ലിക് ദിന ബഹുമതികളുടെ പട്ടികയിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് അദ്ദേഹത്തെ ഉൾപ്പെടുത്തി. അതേ വർഷം, ഗ്രാമവികസനത്തിന് ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക വിദ്യയുടെ പ്രയോഗത്തിൽ അദ്ദേഹം നടത്തിയ ശ്രമങ്ങൾക്ക് ജമ്‌നാലാൽ ബജാജ് അവാർഡും ലഭിച്ചു.[8]

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Dr. Anil Prakash Joshi - JB Award". Jamnalal Bajaj Foundation. 2006. Archived from the original on 8 December 2015. Retrieved 5 December 2015.
  2. ↑ "Anil Prakash Joshi biography". Veethi. 2015. Retrieved 5 December 2015.
  3. ↑ "Lack of basic amenities in rural areas cause for exodus". The Tribune. 1 September 2015. Archived from the original on 2019-07-03. Retrieved 5 December 2015.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 "Ashoka Fellowship". Ashoka.org. 2015. Retrieved 5 December 2015.
  5. ↑ "Dr Anil P Joshi". Measure What Matters. 2015. Archived from the original on 2019-09-11. Retrieved 5 December 2015.
  6. ↑ "Anil Prakash Joshi". Ashoka India. Archived from the original on 2018-02-23. Retrieved 28 April 2017.
  7. ↑ "The Mountain Man". The Better India. 28 June 2009. Retrieved 5 December 2015.
  8. ↑ "Jamnalal Bajaj awards presented". The Hindu. 7 November 2006. Retrieved 5 December 2015.

പുറംകണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=അനിൽ_പ്രകാശ്_ജോഷി&oldid=4109341" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്