എം. ആർ. രാജഗോപാൽ
എം. ആർ. രാജഗോപാൽ | |
---|---|
ജനനം | തിരുവനന്തപുരം, കേരള, ഇന്ത്യ. | 23 സെപ്റ്റംബർ 1947
ദേശീയത | ഇന്ത്യക്കാരൻ |
വിദ്യാഭ്യാസം | തിരുവനന്തപുരത്തെ മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ നിന്ന് മെഡിക്കൽ ബിരുദം. ന്യൂഡൽഹിയിലെ ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിൽ നിന്ന് ബിരുദാനന്തര ബിരുദം. |
സജീവ കാലം | 1994 – മുതൽ ഇങ്ങോട്ട് |
അറിയപ്പെടുന്നത് | സാന്ത്വനപരിചരണത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ മുൻഗാമി |
Medical career | |
Profession | ഡോക്ടർ ഓഫ് മെഡിസിൻ |
Institutions | മെഡിക്കൽ കോളേജ്, തിരുവനന്തപുരം; മെഡിക്കൽ കോളേജ്, കാലിക്കറ്റ്; പെയിൻ ആൻഡ് പാലിയേറ്റീവ് കെയർ സൊസൈറ്റി, കാലിക്കറ്റ്; തിരുവനന്തപുരം ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് പാലിയേറ്റീവ് സയൻസസ്, തിരുവനന്തപുരം |
Specialism | അനസ്തീഷ്യോളജി, സാന്ത്വനചികിൽസ |
Research | സാന്ത്വനചികിൽസ |
സാന്ത്വനചികിത്സ മേഖലയിൽ സജീവമായ ഒരു ഡോക്ടറാണ് എം ആർ രാജഗോപാൽ (ജനനം: സെപ്റ്റംബർ 23, 1947). കേരളം ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന പാലിയേറ്റീവ് കെയർ സർക്കാരിതര സംഘടനയായ പാലിയം ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാപക ചെയർമാനാണ് അദ്ദേഹം. [1] [2] ഇന്ത്യയിലെ സാന്ത്വന പരിചരണ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയെ മാനിച്ചുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം 'ഇന്ത്യയിലെ സാന്ത്വന പരിചരണത്തിന്റെ പിതാവ്' എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] 2018 ൽ ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ ഡോ. എം ആർ രാജഗോപാലിനെ പത്മശ്രീ അവാർഡ് നൽകി ആദരിച്ചു. [10] [11]
ഡോ എം രാജഗോപാലിന്റെ ജീവിതത്തെ ആധാരമാക്കി "Hippocratic: 18 Experiments in Gently Shaking the World" എന്ന ഒരു ഡോക്യുമെന്ററി ഫിലിം [12], ലോക സാന്ത്വന ചികിത്സാ ദിവസമായ 14 ഒക്ടോബർ 2017 ന് ഓസ്ട്രേലിയയിലെ മൂൺഷൈൻ ഏജൻസി പുറത്തിറക്കി.[13] [14] [15] [16]
2014 ൽ നാർക്കോട്ടിക് ഡ്രഗ്സ് ആന്റ് സൈക്കോട്രോപിക് ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ (എൻഡിപിഎസ്) ആക്റ്റ് ഭേദഗതി ചെയ്യുന്നതിനും അത് നടപ്പാക്കുന്നതിനും രാജഗോപാലിന്റെ ഉപദേശം കണക്കിലെടുത്തിട്ടുണ്ട്. - അനാവശ്യമായ കഷ്ടപ്പാടുകൾ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ദശലക്ഷക്കണക്കിന് പേർക്ക് വേദന പരിഹാരങ്ങൾ അനുവദിക്കുന്നതിനും ഒരു നിർണായക നടപടിയായിരുന്നു അത്. [17] ഇന്ത്യൻ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം നാഷണൽ പ്രോഗ്രാം ഫോർ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ (എൻപിപിസി) സൃഷ്ടിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കാളിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 2014-ൽ, രാജഗോപാലിന് രോഗികളുടെ മാന്യമായി ജീവിക്കാനുള്ള ആകാശങ്ങൾക്ക് പോരാടിയതിനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ കണക്കിലെടുത്ത് Extraordinary Activism ത്തിനായി Human Rights Watch with Alison Des Forges Award നൽകുകയുണ്ടായി. [18] .
വഹിച്ച സ്ഥാനങ്ങൾ
[തിരുത്തുക]രാജഗോപാൽ ഇനിപ്പറയുന്ന സ്ഥാനങ്ങൾ വഹിക്കുന്നു:
- പാലിയം ഇന്ത്യ ചെയർമാൻ [19]
- ഡയറക്ടർ, ലോകാരോഗ്യസംഘടന സഹകരണ കേന്ദ്രം പോളിസി ആൻഡ് ട്രെയിനിംഗ് ആക്സസ് ഓൺ പെയിൻ റിലീഫ് (തിരുവനന്തപുരം ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് പാലിയേറ്റീവ് സയൻസസ്) [20]
- അംഗം, എലിസബത്ത് കുബ്ലർ-റോസ് ഫൗണ്ടേഷൻ ബോർഡ് [21]
- കമ്മീഷണർ, പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ആന്റ് പെയിൻ റിലീഫിലേക്കുള്ള ആഗോള പ്രവേശനം സംബന്ധിച്ച ലാൻസെറ്റ് കമ്മീഷൻ (2015-2018)
- കമ്മീഷണർ, മരണത്തിന്റെ മൂല്യം സംബന്ധിച്ച ലാൻസെറ്റ് കമ്മീഷൻ (2019 മുതൽ)
- വിസിറ്റിംഗ് പ്രൊഫസർ, പീറ്റർ മക്കല്ലം കാൻസർ സെന്റർ, മെൽബൺ, ഓസ്ട്രേലിയ, 2014
- വിസിറ്റിംഗ് പ്രൊഫസർ, ചൈനയിലെ ചെംഗ്ഡു സർവകലാശാല, 2014
- വിസിറ്റിംഗ് പ്രൊഫസർ, സെന്റ് ജോൺസ് മെഡിക്കൽ കോളേജ്, ഇന്ത്യ, 2014
- ഇന്റർനാഷണൽ അസോസിയേഷൻ ഫോർ സ്റ്റഡി ഓഫ് പെയിൻ (ഐഎഎസ്പി) വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിലെ ടാസ്ക് ഫോഴ്സ് അംഗം
നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര ജേണലുകളുടെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡിൽ രാജഗോപാൽ ഉണ്ട്. രണ്ട് പാഠപുസ്തകങ്ങൾ, നിരവധി പുസ്തക അധ്യായങ്ങൾ (ഓക്സ്ഫോർഡ് ടെക്സ്റ്റ്ബുക്ക് ഓഫ് പാലിയേറ്റീവ് മെഡിസിൻ ഉൾപ്പെടെ), ശാസ്ത്ര ജേണലുകളിൽ 30 ലധികം പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങൾ എന്നിവ രചിച്ചിട്ടുണ്ട് / എഡിറ്റുചെയ്തു.
ശാസ്ത്ര ജേണലുകളുമായുള്ള നിലവിലെ ഇടപെടൽ:
- അംഗം, എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ്, ഇന്ത്യൻ ജേണൽ ഓഫ് പാലിയേറ്റീവ് കെയർ . [22]
- അംഗം, എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ്, ജേണൽ ഓഫ് പെയിൻ ആൻഡ് സിംപ്റ്റം മാനേജ്മെന്റ്. [23]
- അംഗം, എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ്, ജേണൽ ഓഫ് പെയിൻ ആൻഡ് പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ഫാർമക്കോതെറാപ്പി.
- അംഗം, എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ്, പാലിയേറ്റീവ് കെയർ: ഗവേഷണവും ചികിത്സയും. [24]
- അംഗം, എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ്, വേദന: ക്ലിനിക്കൽ അപ്ഡേറ്റുകൾ; ഇന്റർനാഷണൽ അസോസിയേഷൻ ഫോർ സ്റ്റഡി ഓഫ് പെയിൻ. [25]
നേട്ടങ്ങൾ
[തിരുത്തുക]1993 ൽ കോഴിക്കോട് മെഡിക്കൽ കോളേജിലെ പെയിൻ ആൻഡ് പാലിയേറ്റീവ് കെയർ സൊസൈറ്റിയുടെ (പിപിസിഎസ്) സ്ഥാപകരിൽ ഒരാളാണ് രാജഗോപാൽ. [26] 1995-ൽ ലോകാരോഗ്യ സംഘടന രാജ്യത്തിന്റെ സാമൂഹിക-സാംസ്കാരിക ആവശ്യങ്ങൾക്കായുള്ള അനുയോജ്യതയ്ക്കും, പുതിയ പരിശീലന പരിപാടികൾക്കും, സമൂഹത്തിലെ വേരുകൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ് ഇതെന്നു പറഞ്ഞ് ഒരു മാതൃകാ പദ്ധതിയായി പിപിസിഎസിനെ അംഗീകരിച്ചു. പത്ത് വർഷത്തിനിടയിൽ, രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ സെന്ററായി ഇത് വികസിച്ചു. കേരളത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ 60 ലധികം ലിങ്ക് സെന്ററുകളുള്ള ഒരു പ്രധാന "ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് പാലിയേറ്റീവ് മെഡിസിൻ" (ഐപിഎം) ഉൾപ്പെടുത്തി.
1996 മുതൽ, രാജഗോപാൽ മാഡിസൺ-വിസ്കോൺസിനിലെ ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ സഹകരണ കേന്ദ്രത്തിലും ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റുമായും ഒപിയോയിഡ് ലഭ്യത മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ 13 സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ മയക്കുമരുന്ന് നിയന്ത്രണങ്ങൾ ലഘൂകരിക്കുന്നതിനും അതുപോലെ തന്നെ ഗവൺമെന്റ് ഓപിയം, ആൽക്കലോയ്ഡ് ഫാക്ടറികളിൽ നിന്ന് ഓറൽ മോർഫിൻ തടസ്സമില്ലാതെ ലഭ്യമാക്കുന്നതിനും ഈ പ്രവർത്തനം കാരണമായി.
2003-ൽ അദ്ദേഹം തന്റെ സഹപ്രവർത്തകർക്കൊപ്പം സാന്ത്വനപരിചരണം ഇല്ലാത്ത പ്രദേശങ്ങളിൽ സാന്ത്വന പരിചരണത്തിനായി സാന്ത്വന പരിചരണം വ്യാപിപ്പിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോറ്റെ പാലിയം ഇന്ത്യ എന്ന രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത ചാരിറ്റബിൾ ട്രസ്റ്റ് സൃഷ്ടിച്ചു, . 2016 ൽ ഈ സംഘടന ഇന്ത്യയിലെ 29 സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ 15 ലും എത്തിയിരുന്നു. 2006 ൽ പാലിയം ഇന്ത്യ അതിന്റെ പരിശീലനം, ഗവേഷണം, ക്ലിനിക്കൽ പ്രകടന യൂണിറ്റ് എന്നിവയായി തിരുവനന്തപുരം ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് പാലിയേറ്റീവ് സയൻസസ് സൃഷ്ടിച്ചു. 2012 ൽ ഇത് ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ സഹകരണ കേന്ദ്രമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.
2006-2008 കാലഘട്ടത്തിൽ "നാഷണൽ സ്റ്റാൻഡേർഡ്സ് ഫോർ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ഇൻ ഇന്ത്യ" എന്ന പ്രമാണത്തിന്റെ വികാസത്തിലെ പ്രധാന പങ്കാളിയാണ് രാജഗോപാൽ.
2017 ഒക്ടോബറിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ലാൻസെറ്റ് കമ്മീഷൻ റിപ്പോർട്ടിന്റെ അഞ്ച് പ്രധാന എഴുത്തുകാരിൽ ഒരാളാണ് ഡോ. രാജഗോപാൽ, [27] ഇത് പ്രതിവർഷം 61 ദശലക്ഷത്തിലധികം ആളുകൾ സാന്ത്വന പരിചരണമില്ലാതെ ലോകമെമ്പാടും വേദനയിലും ദുരിതത്തിലും കഴിയുന്നുവെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. പരിചരണത്തിലെ ഈ വലിയ അസമത്വം പരിഹരിക്കാനുള്ള സാധ്യമായ ആഗോള തന്ത്രവും സ്ഥിതിഗതികൾ പരിഹരിക്കുന്നതിന് കുറഞ്ഞ ചെലവിലുള്ള അവശ്യ പാക്കേജും റിപ്പോർട്ട് വിവരിക്കുന്നു. [28] [29] [30]
1985 ലെ കർക്കശമായ നാർക്കോട്ടിക് ഡ്രഗ്സ് ആന്റ് സൈക്കോട്രോപിക് സബ്സറ്റൻസെസ് ആക്ട് (എൻഡിപിഎസ്) ൽ ഭേദഗതി വരുത്താൻ ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിനെ കൊണ്ടുവരുന്നതിൽ രാജഗോപാലിന്റെ സംഭാവന വളരെ പ്രധാനമാണ്. ഭേദഗതി 2014 ഫെബ്രുവരിയിൽ പാസാക്കി. [31] [32] [33]
കോഴിക്കോടുള്ള അനസ്തേഷ്യോളജിയിൽ മെഡിക്കൽ ഓഡിറ്റിംഗിന്റെ ഒരു രീതിയായി രാജഗോപാൽ ഇൻസിഡന്റ് മോണിറ്ററിംഗ് അവതരിപ്പിച്ചു, ഇത് പിന്നീട് മറ്റ് സ്ഥാപനങ്ങളിലേക്കും വ്യാപിച്ചു. അതുവഴി ഈ മേഖലയിലും പിന്നീട് അമൃത ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിലും അനസ്തെറ്റിക് പരിശീലനത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരവും സുരക്ഷയും മെച്ചപ്പെടുത്തി. തിരുവനന്തപുരത്തെ മെഡിക്കൽ കോളേജിലെ പീഡിയാട്രിക് സർജറി വകുപ്പുമായി സഹകരിച്ച് 1976 നും 1980 നും ഇടയിൽ രാജഗോപാൽ "പ്രധാന നവജാത ശസ്ത്രക്രിയയിലെ മരണനിരക്ക്" എന്ന പഠനം നടത്തി. ഈ കാലയളവിൽ, പ്രധാന നവജാതശിശു ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കു ശേഷമുള്ള മരണനിരക്ക് 75% ൽ നിന്ന് 28% ആയി കുറയ്ക്കാൻ കഴിഞ്ഞു. 1978 ൽ കേരളത്തിലെ തിരുവനന്തപുരത്തെ മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ ഓപ്പൺ ഹാർട്ട് ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കായി രാജഗോപാൽ അനസ്തേഷ്യ സേവനം സംഘടിപ്പിച്ചു.
അമേരിക്കൻ അക്കാദമി ഓഫ് ഹോസ്പിസ് ആൻഡ് പാലിയേറ്റീവ് മെഡിസിൻ (AAHPM) 2017 ൽ ഹോസ്പിസ്, പാലിയേറ്റീവ് മെഡിസിൻ എന്നിവയിൽ ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള 30 നേതാക്കളിൽ ഒരാളായി രാജഗോപാലിനെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [34]
അവാർഡുകളും ബഹുമതികളും
[തിരുത്തുക]രാജഗോപാലിനെ ഇനിപ്പറയുന്ന അവാർഡുകളും അംഗീകാരങ്ങളും നൽകി ആദരിച്ചു:
- 2018 ലെ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ പത്മശ്രീ അവാർഡ്
- അമേരിക്കൻ അക്കാദമി ഓഫ് ഹോസ്പിസ് ആൻഡ് പാലിയേറ്റീവ് മെഡിസിൻ എഴുതിയ വിഷനറി ഇൻ ഹോസ്പിസ് ആന്റ് പാലിയേറ്റീവ് മെഡിസിൻ [35]
- അപ്പോളോ ഹോസ്പിറ്റലുകളും നെറ്റ്വർക്ക് 18 ഉം സ്ഥാപിച്ച ഹീലേഴ്സ് ഓഫ് ഇന്ത്യ അവാർഡ്. [36] [37] [38]
- നവജീവൻ ഇൻസ്പിരേഷൻ ഓഫ് ദ ഇയർ അവാർഡ്. [39]
- ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസിന്റെ ചീഫ് എഡിറ്റർ അന്തരിച്ച ടിഎൻ ഗോപകുമാറിന്റെ സ്മരണയ്ക്കായി ടിഎൻജി അവാർഡ് 2017 ജനുവരിയിൽ നൽകി. [40] [41] [42]
- സൗത്ത് ഏഷ്യൻ അസോസിയേഷൻ ഫോർ റീജിയണൽ കോപ്പറേഷൻ (സാർക്ക്) രാജ്യങ്ങൾക്കുള്ള പാലിയേറ്റീവ് കെയറിലെ മികവിനും നേതൃത്വത്തിനും കാൻസർ എയ്ഡ് സൊസൈറ്റി വാർഷിക അവാർഡ് [43]
- കൂട്ടനാട്, പ്രതിഭാ ചാരിറ്റബിൾ സൊസൈറ്റിയിൽ നിന്നുള്ള പ്രതിഭാ അവാർഡ് 2015.
- കൈരാലി പീപ്പിൾ ഡോക്ടർമാരുടെ അവാർഡ്, 2015. [44]
- ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ് വാച്ച് 2014-ൽ അസാധാരണമായ ആക്ടിവിസത്തിനുള്ള അലിസൺ ഡെസ് ഫോർജസ് അവാർഡ്. [45]
- ഡോ. മിംസ് ഇന്ത്യ ഫോർ എക്സലൻസ് ഓഫ് ഹെൽത്ത് കെയർ, 2014 ലെ മിംസ് കാലിക്കട്ടിൽ നിന്ന്.
- സോഷ്യൽ എക്സലൻസ് അവാർഡ്; ഇന്ത്യൻ സൊസൈറ്റി ഓഫ് അനസ്തേഷ്യോളജിസ്റ്റ്, കൊച്ചി. 2014.
- സാമൂഹ്യ സേവനത്തിനുള്ള കെ സി വാമദേവൻ അവാർഡ്, 2014 ജനുവരി.
- "പാലിയേറ്റീവ് ഹെൽത്ത് കെയർ" 2013 ലെ സംഭാവനകൾക്ക് പാലിയം ഇന്ത്യയ്ക്ക് വി കെ വേലായുധൻ മെമ്മോറിയൽ അവാർഡ്.
- സാമൂഹ്യ സേവനത്തിനുള്ള പാലിയം ഇന്ത്യയ്ക്ക് 2013 ലെ സമൃദ്ധി ഇന്ത്യ അവാർഡ്
- ഡോ. പൽപു മെമ്മോറിയൽ അവാർഡ്, ഡോ. പൽപു ഫ Foundation ണ്ടേഷൻ, നവംബർ 2012 [46]
- വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിലെ വേദന കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മികവിനുള്ള അവാർഡ്: ഇന്റർനാഷണൽ അസോസിയേഷൻ ഫോർ സ്റ്റഡി ഓഫ് പെയിൻ, മോൺട്രിയൽ, കാനഡ. ഒക്ടോബർ 2009 [47] [48]
- സിൽവർ സിറ്റിസൺ അവാർഡ്, സിൽവർ ലൈൻ പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം, 19 ഏപ്രിൽ 2009 രാജഗോപാലിന്
- മാരി നിസ്വാണ്ടർ അവാർഡ്, ഇന്റർനാഷണൽ അസോസിയേഷൻ ഫോർ പെയിൻ ആൻഡ് കെമിക്കൽ ഡിപൻഡൻസി, ന്യൂയോർക്ക്, 31 ഒക്ടോബർ 2008 [49]
- സോഷ്യൽ വർക്കിനുള്ള "കെയർ ആൻഡ് ഷെയർ" വാർഷിക അവാർഡ്. "കെയർ ആൻഡ് ഷെയർ", യുഎസ്എ, ഫെബ്രുവരി 2007. [50]
- അവലംബം ഓഫ് ഇന്ത്യൻ അസോസിയേഷൻ ഓഫ് പാലിയേറ്റീവ് കെയർ, വാർഷിക അസോസിയേഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യൻ അസോസിയേഷൻ ഓഫ് പാലിയേറ്റീവ് കെയർ, ചെന്നൈ, ഫെബ്രുവരി 2006.
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ "Caring for the Terminally Ill and Those in Pain, This Man Has Helped Thousands". The Better India. Archived from the original on 13 April 2017. Retrieved 13 April 2017.
- ↑ "The extraordinary doctor who makes a difference". Rediff.com. Retrieved 13 April 2017.
- ↑ "In India, a Quest to Ease the Pain of the Dying". The New York Times. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "The father of palliative care: Dr Raj". ABC Radio Perth. Retrieved 2 November 2017.
- ↑ "On Dying Happy, On Dying Well". Saritorial.com. Archived from the original on 12 August 2014. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "M. R. Rajagopal, MD". International Palliative Care Resource Centre. Archived from the original on 19 December 2013. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "A Visit with The Father of Palliative Care in India". Global Health Immersion Programs. Archived from the original on 1 July 2014. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "MR Rajagopal: The man who spearheaded efforts to improve access to morphine". The Economic Times. Archived from the original on 2016-03-05. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "M. R. Rajagopal". International Association for Hospice & Palliative Care (IAHPC). Archived from the original on 3 July 2014. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Government announces recipients of 2018 Padma awards". The Times of India. Retrieved 25 January 2018.
- ↑ "Padma awards for 'unsung heroes'". The Hindu Business Line. Retrieved 30 January 2018.
- ↑ "Hippocratic". Hippocratic Film. Archived from the original on 16 October 2017. Retrieved 14 October 2017.
- ↑ "Man on a mission to reduce unnecessary suffering". Palliative Care Australia. Archived from the original on 28 October 2017. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "Film review: Hippocratic – 18 Experiments in Gently Shaking the World". eHospice International. Archived from the original on 1 June 2018. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "India's father of palliative care gently shakes Australia with his insights and wisdom". Palliative Care Australia. Archived from the original on 28 October 2017. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "The Hippocratic Oath". ehospice Kenya. Archived from the original on 23 March 2018. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "A Push for Balanced Drug Policy Is Transforming Pain Relief in India". Open Society Foundations. Archived from the original on 4 April 2016. Retrieved 3 April 2016.
- ↑ "Rights Activists Honored". Human Rights Watch. Retrieved 26 September 2014.
- ↑ "Kerala, a role model in palliative care". The Hindu. Retrieved 20 March 2016.
- ↑ "TIPS declared as a WHO Collaborating Centre". The New Indian Express. Archived from the original on 2016-05-28. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Elisabeth Kubler-Ross Foundation Board". Elisabeth Kubler-Ross Foundation. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Indian Journal of Palliative Care Editorial Board". Indian Journal of Palliative Care. Archived from the original on 2021-01-25. Retrieved 20 March 2016.
- ↑ "Journal of Pain and Symptom Management Editorial Board". Journal of Pain and Symptom Management. Retrieved 20 March 2016.
- ↑ "Palliative Care: Research and Treatment". LA Press. Retrieved 20 March 2016.
- ↑ "PAIN: Clinical Updates". International Association for the Study of Pain. Retrieved 20 March 2016.
- ↑ "Doctor Who Takes Pain Out of Terminal Ailments". The New Indian Express. Archived from the original on 2016-05-28. Retrieved 20 March 2016.
- ↑ "Alleviating the access abyss in palliative care and pain relief—an imperative of universal health coverage: the Lancet Commission report". The Lancet. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "Study rues inequity in access to pain relief". The Hindu. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "World Palliative Care Day: 'Palliative care inadequate'". Deccan Chronicle. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "Study puts a count to suffering people in need of palliative care". The Indian Express. Retrieved 28 October 2017.
- ↑ "A fight for life and death with dignity". The Indian Express. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Passing of NDPS Act Amendment Bill will make morphine more accessible". The Hindu. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Why cancer patients are cheering a recent change in the narcotics law". ScrollIn News. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Visionaries in Hospice and Palliative Medicine". American Academy of Hospice and Palliative Medicine. Retrieved 6 December 2017.[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
- ↑ "US honour for Pallium India founder". The Hindu. Retrieved 17 March 2018.
- ↑ "Honoured". The Hindu. Retrieved 13 April 2017.
- ↑ "Apollo Hospitals in partnership with Network18 celebrate the 'Healers of India' at a gala event in New Delhi". Appollo Hospitals. Retrieved 13 April 2017.
- ↑ "Network18 and Apollo Hospitals Felicitate the Champions of Rural Healthcare with 'Healers of India' Awards". Country and Politics. Archived from the original on 2017-08-29. Retrieved 13 April 2017.
- ↑ "Dr M.R.Rajagopal receives Navjeevan Inspiration of the Year award". Pallium India. Retrieved 13 April 2017.
- ↑ "TNG Award". Asianet News TV. Archived from the original on 2017-02-02. Retrieved 25 January 2017.
- ↑ "Dr MR Rajagopal wins TNG award". The Times of India. Retrieved 30 January 2017.
- ↑ "TNG award for palliative care physician Dr M R Rajagopal". Business Standard. Retrieved 30 January 2017.
- ↑ "Pallium India receives award for excellence and leadership in palliative care". ehospice. Archived from the original on 2016-11-04. Retrieved 25 August 2016.
- ↑ "People Doctors Awards Declared". The New Indian Express. Archived from the original on 2016-05-11. Retrieved 23 September 2015.
- ↑ "Alison Des Forges Award". Human Rights Watch. Retrieved 26 September 2014.
- ↑ "Dr Palpu Award". The Hindu. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "IASP's award for Excellence in Pain Research and Management". The Hindu. 2010-09-20. Archived from the original on 8 June 2014. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "IASP award for Excellence in Pain Management and Research in Developing Countries". IASP. Archived from the original on 2021-05-15. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Marie Nyswander award". Reuters. Archived from the original on 2014-06-08. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ "Care and Share Humanitarian Award". Care and Share. Archived from the original on 2020-02-16. Retrieved 20 June 2014.