Jump to content

ഹിന്ദുസ്താനി ഭാഷ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Hindustani language എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
"ഹിന്ദുസ്താനി" redirects here. For other uses, see ഹിന്ദുസ്താനി (disambiguation).
ഹിന്ദുസ്താനി
हिन्दुस्तानी, ہندوستانی‬ Hindustānī
Native toഇന്ത്യ , പാകിസ്താൻ.
Regionദക്ഷിണേഷ്യ
Native speakers
Native: 240 million (1991-1997)[1]
Second language: 165 million (1999)[2]
Total: 490 million (2006)[3]
Standard forms
Dialects
ദേവനാഗരി ലിപി,
ഉർദു ലിപി
Official status
Official language in
 ഇന്ത്യ (as ഹിന്ദി and ഉർദു)
 പാകിസ്താൻ (as ഉർദു)
Regulated byകേന്ദ്ര ഹിന്ദി ഡയറക്ടറേറ്റ് (ഹിന്ദി, ഇന്ത്യ),[4]
ദേശീയ ഭാഷ അതോറിറ്റി, (ഉർദു, പാകിസ്താൻ);
ദേശീയ ഉർദു ഭാഷാ വികസന പരിഷത്ത് (ഉർദു, ഇന്ത്യ)[5]
Language codes
ISO 639-1hi,ur
ISO 639-2hin,urd
ISO 639-3Either:
hin – Hindi
urd – Urdu
ഹിന്ദുസ്താനി (ഖഡിബോലി/കൗരവി) മാതൃഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങൾ (ചുവപ്പുനിറം)
ഹിന്ദി അല്ലെങ്കിൽ ഉർദു ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായിട്ടുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ
  സംസ്ഥാന തലം
  രണ്ടാം സംസ്ഥാനതലം
  ദേശീയ തലം

വടക്കേ ഇന്ത്യയിലും പാകിസ്താനിലും സംസാരിക്കപ്പെടുന്ന ഭാഷകളുടെ മിശ്രമായ ഒരു ഭാഷ (lingua franca) ആണ് ഹിന്ദുസ്താനി (हिन्दुस्तानी , ہندوستانی ) അഥവാ ഹിന്ദി-ഉർദു (हिंदी उर्दू |ہندی اردو) [6][7] ദില്ലിയിൽ സംസാരിക്കപ്പെടുന്ന ഖഡിബോലിയിൽനിന്നും ഉരുത്തിരിഞ്ഞുണ്ടായ ഹിന്ദുസ്ഥാനിയിൽ സംസ്കൃതം, പേർഷ്യൻ, അറബി എന്നീ ഭാഷകളിൽനിന്നും കടംകൊണ്ട പദങ്ങൾ വളരെയേറെയുണ്ട്.[8][9] [10] ഹിന്ദുസ്ഥാനി അടിസ്ഥാനമായുള്ള രണ്ട് ഔദ്യോഗികഭാഷകൾ ഹിന്ദി, ഉർദു എന്നിവയാണ്.

വാമൊഴിയിൽ ഹിന്ദിയും ഉർദുവും തമ്മിൽ വ്യത്യാസങ്ങൾ വളരെ കുറവാണെങ്കിലും ഔദ്യോഗിക വ്യാകരണ നിയമങ്ങൾ തമ്മിൽ സാമ്യം ഏറെയുണ്ടെങ്കിലും സാഹിത്യത്തിലും സാങ്കേതികപദാവലിയിലും ഹിന്ദിയിൽ സംസ്കൃതസ്വാധീനവും ഉർദുവിൽ പേർഷ്യൻ, അറബിക്ക് എന്നിവയുടെ സ്വാധീനവും പ്രകടമാണ്.[11] ഇന്ത്യയുടെ വിഭജനത്തിനു മുമ്പ് ഹിന്ദുസ്താനി, ഹിന്ദി, ഉർദു എന്നിവ ഒരേ ഭാഷയെ സൂചിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.

ചരിത്രം

[തിരുത്തുക]

മദ്ധ്യകാല ഇന്തോ ആര്യൻ ഭാഷയായ അപഭ്രംശയിൽനിന്നും(अपभ्रंश) 7-ാം നൂറ്റാണ്ടിനും 13-ാം നൂറ്റാണ്ടിനിടക്ക് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ ഭാഷയാണ് ഹിന്ദുസ്താനി.[12] ദില്ലിയാണ് ഇതിന്റെ ഈറ്റില്ലം.[13]

1842-ൽ ഹിന്ദുസ്ഥാനിയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുതിയ നിയമത്തിന്റെ ശീർഷക പേജ്
പുതിയ നിയമത്തിന്റെ ആദ്യ അധ്യായം ഹിന്ദുസ്ഥാനി ഭാഷയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.

ദില്ലി സുൽത്താനത്ത് കാലഘട്ടത്തിൽ അമീർ ഖുസ്രോ ഹിന്ദുസ്താനിയിൽ രചിച്ച കൃതികളിൽ ഹിന്ദവി (ഹിന്ദി: हिन्दवी, ഉർദു: ہندوی) എന്നാണ് ഭാഷയുടെ പേരിനെക്കുറിച്ച് സൂചിപ്പിച്ചിരുന്നത്.

ലിപി

[തിരുത്തുക]

ഉർദു പേർഷ്യൻ ലിപിയിൽ

جھ ڄ ج پ ث ٺ ٽ ٿ ت ڀ ٻ ب ا
ɟʱ ʄ ɟ p s ʈʰ ʈ tʰ t bʱ ɓ b *
ڙ ر ذ ڍ ڊ ڏ ڌ د خ ح ڇ چ ڃ
ɽ r z ɖʱ ɖ ɗ dʱ d x h cʰ c ɲ
ڪ ق ڦ ف غ ع ظ ط ض ص ش س ز
k x pʰ f ɣ ∅ z t z s ? s z
ي ه و ڻ ن م ل ڱ گھ ڳ گ ک
* h * ɳ n m l ŋ ɡʱ ɠ ɡ kʰ

ഹിന്ദി ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ

अ आ इ ई उ ऊ ए ऐ ओ औ
a ā i ī u ū e ai o au
क ख ख़ ग ॻ ग़ घ ङ
k kʰ x ɡ ɠ ɣ ɡʱ ŋ
च छ ज ॼ ज़ झ ञ
c cʰ ɟ ʄ z ɟʱ ɲ
ट ठ ड ॾ ड़ ढ ढ़ ण
ʈ ʈʰ ɖ ɗ ɽ ɖʱ ɽʱ ɳ
त थ द ध न
t tʰ d dʱ n
प फ फ़ ब ॿ भ म
p pʰ f b ɓ bʱ m
य र ल व
j r l ʋ
श ष स ह
sh ʂ s h


അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. ↑ Standard Hindi: 180 million India (1991). Urdu: 48 million India (1997), 11 million Pakistan (1993). Ethnologue 16.
  2. ↑ 120 million Standard Hindi (1999), 45 million Urdu (1999). Ethnologue 16.
  3. ↑ BBC: A Guide to Urdu
  4. ↑ The Central Hindi Directorate regulates the use of Devanagari script and Hindi spelling in India. Source: Central Hindi Directorate: Introduction Archived 2010-04-15 at the Wayback Machine.
  5. ↑ National Council for Promotion of Urdu Language
  6. ↑ Mohammad Tahsin Siddiqi (1994), Hindustani-English code-mixing in modern literary texts, University of Wisconsin, ... Hindustani is the lingua franca of both India and Pakistan ...
  7. ↑ Lydia Mihelič Pulsipher, Alex Pulsipher, Holly M. Hapke (2005), World Regional Geography: Global Patterns, Local Lives, Macmillan, ISBN 0716719045, ... By the time of British colonialism, Hindustani was the lingua franca of all of northern India and what is today Pakistan ...{{citation}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  8. ↑ Michael Huxley (editor) (1935), The Geographical magazine, Volume 2, Geographical Press, ... For new terms it can draw at will upon the Persian, Arabic, Turkish and Sanskrit dictionaries ... {{citation}}: |author= has generic name (help)
  9. ↑ Britain), Royal Society of Arts (Great (1948), Journal of the Royal Society of Arts, Volume 97, ... it would be very unwise to restrict it to a vocabulary mainly dependent upon Sanskrit, or mainly dependent upon Persian. If a language is to be strong and virile it must draw on both sources, just as English has drawn on Latin and Teutonic sources ...
  10. ↑ Students' Britannica: India: Select essays by Dale Hoiberg, Indu Ramchandani page 175
  11. ↑ Hindi by Yamuna Kachru
  12. ↑ Keith Brown, Sarah Ogilvie (2008), Concise Encyclopedia of Languages of the World, Elsevier, ISBN 0080877745, ... Apabhramsha seemed to be in a state of transition from Middle Indo-Aryan to the New Indo-Aryan stage. Some elements of Hindustani appear ... the distinct form of the lingua franca Hindustani appears in the writings of Amir Khusro (1253-1325), who called it Hindwi ...
  13. ↑ വില്ല്യം ഡാൽറിമ്പിൾ (2006). ദ ലാസ്റ്റ് മുഗൾ - ദ ഫോൾ ഓഫ് എ ഡൈനസ്റ്റി, ഡെൽഹി 1857 (in ഇംഗ്ലീഷ്). പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്. p. 34. ISBN 9780670999255. Retrieved 2013 ജൂലൈ 4. {{cite book}}: Check date values in: |accessdate= (help) ഗൂഗിൾ ബുക്സ് കണ്ണി


ഗ്രന്ഥസൂചിക

[തിരുത്തുക]
  • Asher, R. E. (1994). Hindi. In Asher (Ed.) (pp. 1547–1549).
  • Asher, R. E. (Ed.). (1994). The Encyclopedia of language and linguistics. Oxford: Pergamon Press. ISBN 0-08-035943-4.
  • Bailey, Thomas G. (1950). Teach yourself Hindustani. London: English Universities Press.
  • Chatterji, Suniti K. (1960). Indo-Aryan and Hindi (rev. 2nd ed.). Calcutta: Firma K.L. Mukhopadhyay.
  • Dua, Hans R. (1992). Hindi-Urdu as a pluricentric language. In M. G. Clyne (Ed.), Pluricentric languages: Differing norms in different nations. Berlin: Mouton de Gruyter. ISBN 3-11-012855-1.
  • Dua, Hans R. (1994a). Hindustani. In Asher (Ed.) (pp. 1554).
  • Dua, Hans R. (1994b). Urdu. In Asher (Ed.) (pp. 4863–4864).
  • Rai, Amrit. (1984). A house divided: The origin and development of Hindi-Hindustani. Delhi: Oxford University Press. ISBN 0-19-561643-X.

കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്

[തിരുത്തുക]

പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]

വിക്കിവൊയേജിൽ നിന്നുള്ള ഹിന്ദുസ്താനി ഭാഷ യാത്രാ സഹായി

ഭാഷകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു വികസിപ്പിക്കുവാൻ സഹായിക്കുക. സഹായത്തിനു ഈ ലേഖനത്തിന്റെ ഇംഗ്ലീഷ് പതിപ്പും കാണുക.

ഭാരതത്തിലെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷകൾ
ഫെഡറൽതല ഔദ്യോഗിക ഭാഷകൾ
ഇംഗ്ലീഷ് • ഹിന്ദി
സംസ്ഥാനതല ഔദ്യോഗിക ഭാഷകൾ
ആസ്സാമീസ് • ബംഗാളി • ബോഡോ • ദോഗ്രി •ഗോണ്ടി • ഗുജറാത്തി• ഹിന്ദി • കന്നഡ • കശ്മീരി • കൊങ്കണി • മലയാളം • മൈഥിലി • മണിപ്പൂരി • മറാഠി• നേപ്പാളി • ഒറിയ • പഞ്ചാബി • സംസ്കൃതം • സന്താലി • സിന്ധി • തമിഴ് • തെലുങ്ക് • ഉർദു •
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഹിന്ദുസ്താനി_ഭാഷ&oldid=3970319" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്